- Czy wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki wyłącznie na podstawie uchwały o powołaniu wpływa na zawieszenie pobieranej emerytury? Kiedy prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu? – pyta czytelnik.
W myśl art. 104 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1440 ze zm., dalej: ustawa emerytalna) prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te są zmniejszane, gdy ubezpieczony osiąga przychód z działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz ze służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 tej ustawy, w wysokości przekraczającej tzw. dopuszczalne kwoty. Oblicza się je od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS.
Jakie zasady
Za działalność podlegającą ubezpieczeniu społecznemu uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności. Zatem wynagrodzenie członka zarządu spółki wykonującego obowiązki wyłącznie na mocy powołania nie zawiesza pobieranej emerytury.
Za przychód wpływający na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń emerytalnych uważa się również:
- przychód osiągany przez osoby wyłączone z obowiązku ubezpieczeń społecznych z uwagi na ustalenie prawa do emerytury lub renty albo wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu,
- kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie kodeksu pracy,
- kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Przepisy o zawieszeniu (zmniejszeniu) emerytury (renty) stosuje się także do:
- emerytów (rencistów) osiągających przychód z działalności wykonywanej za granicą oraz
"Parkiet" nagrodzi elitę rynku kapitałowego
- osób wyłączonych z wymogu ubezpieczenia społecznego z racji ustalenia prawa do emerytury lub renty bądź wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu, gdyż podlegają temu obowiązkowi z innego tytułu.
Przepisów o zawieszeniu (zmniejszeniu) emerytury (renty) nie stosuje się do honorariów z działalności twórczej i artystycznej.
Poza składkami
Zasady opłacania składek społecznych określa ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1442 ze zm., dalej: ustawa o sus). Jej art. 6 zawiera zamknięty katalog osób, które obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Nie ma wśród nich pełniących funkcję prezesa lub członka zarządu spółki na mocy uchwały o powołaniu.
W myśl art. 201 § 4 kodeksu spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1030) członek zarządu spółki z o.o. jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Jeżeli więc pełni tę funkcję wyłącznie na podstawie powołania i nie wiąże go ze spółką żadna inna umowa, nie musi odprowadzać od tego składek społecznych.
Natomiast niezależnie od aktu powołania między spółką a członkiem zarządu dopuszczalne jest nawiązanie drugiego stosunku prawnego. Członek władz w spółce może zatem wykonywać swoje obowiązki na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, np. zlecenia, o świadczenie usług, kontraktu menedżerskiego czy innej umowy nienazwanej.
Przykład
Pan Stanisław ma 66 lat i jest na emeryturze. Niedawno powołano go do zarządu spółki z o.o. Otrzymuje za to 6 tys. zł wynagrodzenia. Spółka nie odprowadza od tego składek społecznych, lecz jedynie zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Pełnienie funkcji członka zarządu spółki przez osobę wykonującą obowiązki wyłącznie na podstawie uchwały o powołaniu nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Dlatego otrzymywane za to wynagrodzenie nie zawiesza pobieranej emerytury.
Do powstania stosunku pracy czy zlecenia niezbędna jest dodatkowa czynność prawna w postaci zawarcia umowy o pracę, menedżerskiej czy o świadczenie usług.
Przykład
Rada nadzorcza spółki z o.o. powołała członka jej zarządu, z którym zawarto umowę o pracę na dwa lata. Czynności we władzach wykonuje on w stosunku pracy. W związku z tym w myśl art. 6 ustawy o sus podlega ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu oraz zdrowotnemu.
—Zygmunt Łobejko
