Dni urlopu wypoczynkowego spędzonego przez pracownika w kraju, w którym wykonuje on pracę, nie są dniami pobytu. Podstawy wymiaru składek za miesiąc, w którym zatrudniony korzystał z wypoczynku, nie można zatem pomniejszyć o równowartość diet za te dni.
Co do zasady podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wszystkich pracowników zatrudnionych w Polsce jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia. Dotyczy to również tych, którzy zostali wysłani do innego państwa w celu czasowego wykonywania tam pracy. Tych osób dotyczą jednak dwa istotne odstępstwa:
- osiągnięty przychód, który stanowi podstawę wymiaru składek, pomniejsza się o równowartość diet, jakie otrzymują pracownicy sfery budżetowej z tytułu zagranicznej podróży służbowej, za każdy dzień pobytu (mimo że przy oddelegowaniu nie ma prawa do takich diet),
- miesięczna podstawa wymiaru składek społecznych nie może być niższa niż prognozowane na dany rok przeciętne wynagrodzenie (w 2012 r. jest to kwota 3526 zł).
Wysokość diet, jakie otrzymują pracownicy sfery budżetowej z tytułu zagranicznych wyjazdów, określa rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002 r. (DzU nr 236, poz. 1991 ze zm.). Od przychodu osiągniętego przez oddelegowanego pracownika można odliczyć ich równowartość za każdy dzień pobytu za granicą.
Jednak nie wszystkie dni przebywania za granicą są dniami pobytu. Uznaje się za nie tylko te, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie za pracę stanowiące podstawę wymiaru składek. Chodzi o dni wykonywania obowiązków oraz te rozkładowo wolne od pracy (np. soboty, niedziele).
Do dni pobytu nie wlicza się natomiast okresów ustawowego zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy z powodu np. choroby, urlopu wypoczynkowego czy bezpłatnego. I to nawet wtedy, gdy w tym czasie przebywa on za granicą. W konsekwencji podstawy wymiaru składek nie można pomniejszyć o równowartość diet za dni korzystania z np. zwolnienia lekarskiego czy wypoczynku.
Przykład
Pan Marek został oddelegowany do pracy w Niemczech na okres od 1 maja do 30 września 2012 r. Od 21 do 31 sierpnia wykorzystał zaplanowany urlop wypoczynkowy, który spędził w Niemczech (łącznie 11 dni kalendarzowych, 9 dni roboczych). Za ten miesiąc otrzymał wynagrodzenie w wysokości 9000 zł.
Podstawę wymiaru składek za wrzesień pracodawca musi ustalić następująco:
- równowartość diet do odliczenia, po przeliczeniu według średniego kursu walut obcych ogłoszonego przez NBP z 30 sierpnia, czyli z dnia poprzedzającego wypłatę pensji:
20 dni pobytu x (42 euro x 4,19 zł) = 3519,60 zł
- przychód pomniejszony o równowartość diet za 20 dni pobytu:
9000 zł – 3519,60 zł = 5480,40 zł
Zatem za wrzesień pracodawca musi opłacić za pana Marka składki od podstawy wynoszącej 5480,60 zł (jest to kwota wyższa niż przeciętne wynagrodzenie planowane na 2012 r.). To kwota wyższa niż ta, od której opłacał on składki za tę osobę za poprzednie miesiące, w których pracownik nie korzystał z urlopu wypoczynkowego.
