- Na okres od 20 sierpnia do końca września br. podpisaliśmyliśmy umowę-zlecenie z kobietą, która jest zatrudniona na umowę o pracę w innej firmie, ale obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim.

Wynagrodzenie z umowy

-zlecenia wypłacimy jej dopiero po zakończeniu umowy, tj. w październiku, kiedy ta osoba już wróci do etatowej pracy. Czy musimy ją zgłosić do wszystkich ubezpieczeń i opłacać składki?

– pyta czytelnik.

W tej sytuacji obowiązkowe jest tylko ubezpieczenie zdrowotne. Składkę na nie trzeba odprowadzić dopiero w listopadzie, tj. po rozliczeniu przychodu wypłaconego w październiku.

Nie ma zakazu

Pracownica, która urodziła dziecko i przebywa na urlopie macierzyńskim, może pracować. Co prawda na swój dotychczasowy etat może wrócić dopiero podczas dodatkowej części tego wolnego, ale nikt nie zabroni jej zawrzeć nowej umowy o pracę czy kontrakt cywilny.

Pobieranie zasiłku macierzyńskiego jest odrębnym od innych tytułem do ubezpieczeń. W czasie urlopu macierzyńskiego pracownik nie podlega więc ubezpieczeniom z racji zatrudnienia na umowę o pracę, ale z tytułu pobierania świadczenia przysługującego po urodzeniu dziecka. Czyli generalnie ma tylko jeden tytuł do opłacania składek – otrzymywanie zasiłku macierzyńskiego.

Sytuacja zmienia się od dnia podjęcia dodatkowej pracy, która wiąże się z obowiązkiem opłacania składek społecznych – tj. takiej, którą jako tytuł do ubezpieczeń wskazuje art. 6 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.). Od tego momentu istnieją dwa tytuły do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego – pobieranie zasiłku macierzyńskiego i praca na np. umowę-zlecenie.

Zlecenie słabsze

Gdy tytuł do opłacania składek, jakim jest pobieranie zasiłku macierzyńskiego, zbiega się z innym, trzeba ten zbieg rozstrzygnąć na podstawie
art. 9 ust. 1c i 1d ustawy o sus.

Jeśli świadczeniobiorca podejmie pracę na umowę-zlecenie, obowiązek ubezpieczeń dotyczy tylko pobierania zasiłku macierzyńskiego. Kontrakt cywilny jest wówczas tytułem do obowiązkowego opłacania składki zdrowotnej (do emerytalnego i rentowych można się zgłosić dobrowolnie).

W sytuacji wskazanej przez czytelnika mogą powstać wątpliwości wynikające z daty wypłacenia wynagrodzenia zleceniobiorcy. Przypadnie ona już w momencie, kiedy kobieta wróci do pracy na etat. Od tego dnia rządzić już będą inne zasady rozstrzygania zbiegu tytułów do ubezpieczeń, bo zbieg dotyczyłby zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i zlecenia.

W omawianym przypadku nie ma to jednak znaczenia. Nie data wypłaty jest tu bowiem ważna, ale okres wykonywania pracy na podstawie kontraktu cywilnego. Skoro w całości przypadać on będzie w czasie trwania urlopu macierzyńskiego, to przez ten okres jedynym tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych będzie zasiłek macierzyński.

Informacje w raportach

Od 20 sierpnia br. zleceniodawca musi zgłosić kobietę do ZUS na druku ZZA – czyli tylko do ubezpieczenia zdrowotnego (jeśli nie będzie wnioskowała o zgłoszenie do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych) z kodem tytułu ubezpieczenia 04 11 xx. Mimo że w sierpniu i wrześniu zleceniobiorczyni nie otrzyma żadnego przychodu, za te dwa miesiące trzeba za nią złożyć raporty RZA, wskazując w nich zerową podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne i zerową kwotę składki na to ubezpieczenie.

Dopiero po wyrejestrowaniu tej osoby z ubezpieczeń na ZWUA otrzyma ona przychód z racji pracy na zlecenie. Składkę zdrowotną trzeba będzie od niego rozliczyć w raporcie składanym w listopadzie za październik br. W tym miesiącu kobieta nie będzie już podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu  z racji wykonywanej umowy-zlecenia, dlatego raport  ten należy sporządzić z kodem tytułu ubezpieczenia  30 00 xx.

—Magdalena Wypijewska