Czy za okres pobytu w sanatorium przedsiębiorca nalicza normalnie składki na ZUS, czy to jest przerwa chorobowa?
To zależy, czy przebywanie w sanatorium jest okresem niezdolności do pracy, z tytułu której przedsiębiorca ma prawo do zasiłku chorobowego. Jeśli tak, będzie podstawa do zapłaty niższych składek za miesiąc niewykonywania działalności.
Obowiązkowo czy dobrowolnie
Obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają m.in. osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące. Przedsiębiorcy objęci obowiązkowo ubezpieczeniami od tego ryzyka mogą dobrowolnie, na swój wniosek, przystąpić także do ubezpieczenia chorobowego.
Tak stanowi art. 11 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.; dalej ustawa systemowa).
Z tego wniosek, że osoba pracująca na własny rachunek, która podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym dobrowolnie (np. ma jeszcze inny tytuł do ubezpieczeń), nie może zgłosić się do ubezpieczenia na wypadek choroby.
Biznesmen, który ma prawo do ubezpieczenia chorobowego, ale nie zdecydował się na nie, opłaca przymusowo składki: emerytalną, rentowe, wypadkową i zdrowotną, bez chorobowej.
Podstawa wymiaru
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe przedsiębiorców stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy.
Ponieważ składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku, zatem przez cały rok stosuje się tę samą podstawę wymiaru należności ZUS. W 2011 r. wynosi ona 2015,40 zł.
Przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności (po spełnieniu dodatkowych warunków) można zaoszczędzić na składkach społecznych i opłacać je od niższej podstawy wymiaru. Jest nią kwota stanowiąca 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązująca w danym roku kalendarzowym (w 2011 r. 415,80 zł).
Będzie redukcja
Ustawa systemowa przewiduje możliwość zmniejszenia w danym miesiącu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wolno tak zrobić za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie, czyli jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca.
Wówczas kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu.
Te zasady stosuje się odpowiednio w razie niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony przedsiębiorca spełnia warunki do przyznania zasiłku (art. 18 ust. 10 ustawy systemowej).
„Zasiłkowa” niezdolność do pracy nie wpływa na wysokość składki zdrowotnej. Jest ona miesięczna i niepodzielna, co oznacza, że podstawy jej wymiaru nie można zredukować, nawet jeśli przedsiębiorca cały miesiąc chorował i nie mógł generować przychodów.
Tak wynika z art. 79 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Pieniądze nie dla każdego
Osoba ubezpieczona nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego (okres wyczekiwania), jeżeli jest ono dobrowolne. Niektórym osobom zasiłek przysługuje już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.
Są one wymienione w art. 4 ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).
Podstawą ubiegania się w ZUS o zasiłek chorobowy jest nie tylko zaświadczenie lekarskie, ale przede wszystkim przystąpienie do tego ubezpieczenia chorobowego, zaliczenie tzw. okresu wyczekiwania oraz terminowe opłacanie składek. Ubezpieczenie chorobowe wygasa bowiem od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej).
Przedsiębiorca, który w ogóle nie przystąpił do ubezpieczenia chorobowego, nie spełnia warunków do przyznania zasiłku. W konsekwencji nie ma prawa do zmniejszenia podstawy wymiaru składek w miesiącu, w którym ze względu na stan zdrowia nie mógł prowadzić działalności gospodarczej.
Skierowanie nie wystarczy
Przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości dowodami na czasową niezdolność do pracy z powodu choroby czy pobyt w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej są zaświadczenia lekarskie ZUS ZLA. W takim razie przedsiębiorca, spełniając warunki przyznania zasiłku, musi dysponować takim drukiem.
Samo skierowanie na leczenie sanatoryjne nie jest podstawą do wystawienia przez lekarza tego zaświadczenia. Może je natomiast wystawić np. szpital uzdrowiskowy, w którym pacjent był leczony czy rehabilitowany. Bez druku ZUS ZLA biznesmen nie jest uprawniony do zasiłku, a tym samym nie ma prawa do obniżenia podstawy składek społecznych.
Czytaj też:
Zobacz
:
» Składki ZUS » Składki na zasiłku i urlopie
» Zasiłki » Zasiłek i wynagrodzenie chorobowe » Zasiłek chorobowy przedsiębiorcy