[b]– Jaka jest wysokość zasiłku chorobowego z tytułu wypadku za 28 dni dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą? W jaki sposób ZUS oblicza ten zasiłek? [/b]– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Jeżeli zwolnienie lekarskie zostało wystawione na 28 dni, to przedsiębiorca powinien otrzymać zasiłek za wszystkie te dni. Należy się bowiem za każdy dzień orzeczony w zwolnieniu lekarskim, nie wyłączając dni wolnych od pracy (niedziel, świąt). A ustala się go według średniej podstawy wymiaru tej składki z 12 miesięcy poprzedzających wypadek. Jego wysokość za jeden dzień ZUS oblicza jako 1/30 miesięcznego zasiłku.

[srodtytul]Zawsze 100 proc.[/srodtytul]

Osoby prowadzące działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu. Wynika to z art. 12 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0023212471E73D6EABA07AAEDADEAA46?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74, ze zm.)[/link].

[b]Z tytułu tego ubezpieczenia mogą uzyskać zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne w razie wypadku przy prowadzeniu działalności, w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru, w tym za czas pobytu w szpitalu.

Nie jest więc wymagane przebycie określonego okresu wyczekiwania. Nie ma też znaczenia, jak długo przedsiębiorcy podlegali ubezpieczeniu wypadkowemu.[/b]

Te zasady określa art. 8 ust. 1 i 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=206158864FF8DB85948CCBD2EE60731B?id=167515]ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (DzU nr 199, poz. 1673 ze zm.), dalej ustawa wypadkowa[/link].

[srodtytul]Są ograniczenia[/srodtytul]

Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują przedsiębiorcy, który w dniu wypadku był zadłużony w ZUS z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 6,60 zł. To ograniczenie z art. 6 ust. 2 ustawy wypadkowej. Prowadzący firmę dostanie pieniądze za cały okres zwolnienia lekarskiego dopiero wtedy, gdy ureguluje cały dług najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od dnia wypadku. Jeśli nie dotrzyma tego terminu, otrzyma świadczenia tylko za okres począwszy od dnia spłaty. Prawo do świadczeń za okres wcześniejszy ulegnie przedawnieniu, ale ów wcześniejszy okres wlicza się do okresu zasiłkowego. Dotyczy to zarówno niezdolności do pracy rozpoczętej w dniu wypadku, jak i tej powstałej później w wyniku jego następstw.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez nią przepisów o ochronie zdrowia i życia, spowodowane przez nią umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Nie ma tego prawa także, jeśli to ona – będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających – przyczyniła się w znacznym stopniu do wypadku.

[b]Jeżeli zachodzą okoliczności, z powodu których ubezpieczony nie ma prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, przedsiębiorcom objętym dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym przysługuje prawo do zasiłków chorobowych z tego ubezpieczenia.[/b]

[ramka][b]Przykład[/b]

Przedsiębiorca prowadzący zakład remontowy podczas remontu łazienki u klienta przeciął sobie dłoń narzędziem do cięcia glazury (był pod silnym wpływem alkoholu). Rana wymagała zszycia. Glazurnik otrzymał zwolnienie lekarskie na 14 dni. ZUS odmówił mu wypłaty zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego, gdyż sam przyczynił się znacznie do wypadku, będąc nietrzeźwy. Ponieważ rzemieślnik ten przystąpił dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego i od kilku lat regularnie opłacał składki, ZUS wypłacił mu zasiłek chorobowy, jednak dopiero za okres począwszy od piątego dnia orzeczonej niezdolności do pracy.[/ramka]

Gdyby rzemieślnik, którego niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku nieuznanego za wypadek przy pracy, nie przystąpił do ubezpieczenia chorobowego, nie dostałby, mimo zwolnienia lekarskiego, żadnych świadczeń chorobowych.

[srodtytul]Podstawa to przychód[/srodtytul]

Podstawę wymiaru zasiłków dla osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi przychód wchodzący do podstawy wymiaru składki wypadkowej. W przypadku przedsiębiorców przez przychód należy rozumieć kwotę zadeklarowaną, ale nie niższą od 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok. W 2009 r. jest to kwota 3193 zł, a jej 60 proc. to 1915,80 zł. Dla początkujących przedsiębiorców, przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia firmy, może to być kwota nie niższa od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2009 r. 382,80 zł (1276 zł x 30 proc.). Składniki podstawy wymiaru zasiłków dla prowadzących działalność ZUS pomniejsza o 13,71 proc.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się przychód z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Uwzględnia się przychód za czas nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek. Za okres nieprzerwanego ubez- pieczenia chorobowego uważa się także kolejne okresy podlegania temu ubezpieczeniu z tego samego tytułu (np. kolejne okresy prowadzenia działalności pozarolniczej).

Jeżeli niezdolność przedsiębiorcy do pracy w wyniku wypadku powstała:

- w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności – podstawę wymiaru zasiłku stanowi najniższa podstawa wymiaru składki chorobowej za miesiąc zachorowania, po odjęciu 13,71 proc.,

- przed upływem 12 miesięcy ubezpieczenia chorobowego – podstawą wymiaru zasiłku jest przeciętny miesięczny przychód z faktycznego okresu ubezpieczenia, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo była krótsza niż trzy miesiące kalendarzowe.

[srodtytul]Liczymy faktyczną wysokość[/srodtytul]

Jeżeli w okresie przyjmowanym do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku została zmniejszona podstawa wymiaru składki chorobowej wskutek nieprowadzenia działalności podczas pobierania zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego czy odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:

- wyłącza się przychód za miesiące, w których przedsiębiorca prowadził firmę przez mniej niż połowę miesiąca,

- przyjmuje się przychód za miesiące, w których prowadził ją przez co najmniej połowę miesiąca.

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego osoby prowadzącej działalność gospodarczą uwzględnia się przychód (czyli kwoty podstawy wymiaru składek za poszczególne miesiące) w faktycznej wysokości, bez uzupełniania.

[ramka][b]Postępowanie prowadzi oddział[/b]

Postępowanie wypadkowe przeprowadza oddział ZUS właściwy ze względu na siedzibę firmy. Do niego więc powinni się zgłaszać poszkodowani w wypadkach przy prowadzeniu działalności. Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku – nie później niż w ciągu 14 dni od zawiadomienia o wypadku – oddział ZUS ma obowiązek sporządzenia karty wypadku. Jej wzór jest określony w załączniku do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17BCCD7AFE9D7329298D734590D3484E?id=168000]rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (DzU nr 236, poz. 1992)[/link].

Poszkodowany może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku. Jeżeli ZUS uzna zdarzenie za wypadek przy prowadzeniu działalności, będzie to podstawa do wypłaty świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. [/ramka]

[ramka][b]Jaki zasiłek otrzyma czytelnik[/b]

Sposób obliczenia zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego dla przedsiębiorcy z pytania (dalej przedsiębiorca) przedstawimy warunkowo, w zależności od podstawy wymiaru składek, które ta osoba opłaca.

[b]WARIANT 1[/b]

Przyjmiemy, że przedsiębiorca opłaca preferencyjne składki na ubezpieczenia społeczne od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2009 r. od 382,80 zł (30 proc. z 1276 zł), a w 2008 r. od 337,80 zł (30 proc. z 1126 zł). Zachorował wskutek wypadku przy prowadzeniu działalności w lipcu 2009 r. i dostał zwolnienie na 28 dni. W takim razie jego przychód za ostatnie 12 miesięcy, uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, wyniesie:

- po 291,49 zł (337,80 zł – 13,71 proc.) – za każdy miesiąc przypadający od lipca do grudnia 2008 r. włącznie,

- po 330,32 zł (382,80 zł – 13,71 proc.) – za każdy miesiąc przypadający od stycznia do czerwca 2009 r.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego równa się zatem 310,91 zł [(291,49 zł x 6 miesięcy) + (330,32 x 6 miesięcy) : 12].

Wysokość zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego wynosi 100 proc. podstawy wymiaru, czyli miesięczny zasiłek chorobowy wyniósłby 310,91 zł brutto, a zasiłek za jeden dzień 10,36 zł (310,91 zł : 30). Zatem przedsiębiorca powinien otrzymać zasiłek chorobowy za 28 dni zwolnienia, w tym wypadku 290,08 zł brutto (10,36 zł x 28).

[b]WARIANT 2[/b]

Zakładamy, że przedsiębiorca opłaca składki od 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

W takim razie z tytułu wypadku, jakiemu uległ w lipcu 2009 r., należy obliczyć mu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w następujący sposób:

- po 1544,93 zł (1790,39 zł – 13,71 proc.) – za lipiec i sierpień 2008 r.,

- po 1528,04 zł (1770,82 zł – 13,71 proc.) – za wrzesień, październik i listopad 2008 r.,

- 1536,94 zł (1781,13zł – 13,71 proc.) – za grudzień 2008 r.,

- po 1653,14 zł (1915,80 zł – 13,71 proc.) – od stycznia do czerwca 2009 r.

Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego wyniesie 1594,15 zł {[(1544,93, zł x 2 miesiące) + (1528,04 zł x 3 miesiące) +1536,94 zł + (1653,14 zł x 6 miesięcy)] : 12}. Miesięczny zasiłek chorobowy wyniósłby 1594,15 zł brutto, a zasiłek za jeden dzień 53,14 zł (1594,15 zł : 30). Przedsiębiorca powinien więc otrzymać zasiłek chorobowy za 28 dni zwolnienia, w tej sytuacji 1487,92 zł brutto (53,14 zł x 28).

[/ramka]