Czy abolicja cieszy się dużym zainteresowaniem przedsiębiorców? Ile osób do tej pory złożyło wnioski o darowanie długu?

Z danych ZUS wynika, że do końca września br. wpłynęło 106 498 wniosków o umorzenie należności. W tym czasie oddziały ZUS wydały 30 740 decyzji o umorzeniu (55,94 proc. zakończonych postępowań). Wydano też 6271 decyzji o odmowie umorzenia należności (11,41 proc.) i 3466 o odmowie wszczęcia postępowania (6,31 proc.).

Jakie mogą być powody odmowy umorzenia długu albo odmowy wszczęcia postępowania?

Główną przyczyną wydania decyzji o odmowie wszczęcia postępowania jest złożenie wniosku przez osobę nieuprawnioną, tj. osobę, która nie była przedsiębiorcą między 1 stycznia 1999 r. a 28 lutego 2009 r. lub spadkobiercę/os. trzecią, wobec której Zakład nie wydał jeszcze decyzji o przeniesieniu odpowiedzialności. Natomiast głównym powodem pozostawienia wniosku bez rozpoznania jest nieusunięcie błędów formalnych wniosku mimo wezwania. Chodzi np. o brak podpisu na wniosku oraz nieuzupełnienie lub niepoprawienie błędnie złożonych dokumentów niezbędnych do prawidłowego wskazania salda zaległości.

Na złożenie wniosku o umorzenie zostało już niewiele czasu. Większość osób ma na to czas do 15 stycznia 2015 r. Czy ZUS odnotowuje obecnie boom abolicyjny?

Nie. Największy wpływ wniosków miał miejsce od 15 stycznia do 29 marca 2013 r., kiedy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 45 325 wniosków. W kolejnych kwartałach odnotowano spadek zainteresowania dłużników. W III kwartale 2014 r. wpłynęło 7538 wniosków o umorzenie należności w ramach abolicji. Przy zachowaniu obecnej tendencji można oszacować, że do 15 stycznia 2015 r. (ostatni dzień, w którym można złożyć wniosek) może wpłynąć łącznie ok. 115 tysięcy wniosków. Pamiętajmy jednak, że szacunki te nie przewidują tzw. efektu ostatnich dni, tj. nagłego wzrostu zainteresowania ze strony osób uprawnionych do skorzystania z uprawnień wynikających z ustawy abolicyjnej.

Kiedy przedsiębiorca może liczyć na pozytywną dla siebie decyzję redukującą jego zadłużenie?

Zakład wydaje decyzję o umorzeniu postępowania w sytuacji, gdy na koncie wnioskodawcy nie figurują należności podlegające umorzeniu na podstawie ustawy abolicyjnej lub gdy dłużnik występuje z wnioskiem o umorzenie wyłącznie należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne bądź też wnosi o umorzenie należności za okres przed 1 stycznia 1999 r. albo po 28 lutego 2009 r.

Czy przedsiębiorca, który otrzyma decyzję wymiarową za abolicyjny okres już po 15 stycznia 2015 r., będzie mógł ubiegać się o umorzenie?

Jak najbardziej. Ustawa przewiduje 12 miesięcy na złożenie wniosku o umorzenie od dnia uprawomocnienia się decyzji o podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. lub o przeniesieniu odpowiedzialności za zadłużenie na spadkobiercę albo osobę trzecią.

—rozmawiała Anna Abramowska