Od 1 grudnia 2014 r. zatrudnimy na pół etatu pracownika, który od dwóch lat pobiera świadczenie przedemerytalne, i będzie zarabiał u nas 850 zł miesięcznie. Czy i kto powinien powiadomić ZUS o tych zarobkach? Czy osiągany przychód nie spowoduje zawieszenia świadczenia przedemerytalnego? – pyta czytelniczka.

Zasady zawieszania prawa do świadczenia przedemerytalnego i zmniejszania jego wysokości z uwagi na osiąganie przychodu określa ustawa z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 170 dalej ustawa).

Jakie obowiązki

Osoba pobierająca świadczenie lub zasiłek przedemerytalny musi niezwłocznie powiadomić ZUS o osiąganiu przychodu oraz o jego wysokości. Wymóg taki mają też odpowiednio pracodawca i zleceniodawca, a dla osoby pełniącej służbę – właściwa jednostka organizacyjna. Niezwłocznie informują ZUS o zatrudnieniu uprawnionego do świadczenia przedemerytalnego oraz o wysokości jego wynagrodzenia. Po zakończeniu roku rozliczeniowego przesyłają ZUS do 31 maja dane o zarobkach uzyskanych przez świadczeniobiorcę w kolejnych miesiącach.

Świadczenie przedemerytalne jest zmniejszane lub zawieszane, gdy zainteresowany osiąga przychód, o którym mowa w art. 104 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2013 r. poz. 1440 ze zm.). Będzie tak, jeżeli kwota przychodu przewyższa miesięcznie 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez prezesa GUS do celów emerytalnych (dalej dopuszczalna kwota przychodu), ale nie przekracza 70 proc. tego wynagrodzenia (dalej graniczna kwota przychodu).

Gdy przychód przekracza graniczną kwotę, świadczenie zawiesza się. Zmniejsza się je natomiast, jeżeli przychód przekracza dopuszczalną jego kwotę, o sumę tego przekroczenia.

Reklama
Reklama

Przychód uważa się za osiągnięty w miesiącu, w którym został wypłacony. Przy ustalaniu przychodu nie uwzględnia się kwot przychodu należnych za okres przed dniem, od którego ustalono prawo do świadczenia.

Przykład

Prawo do świadczenia przedemerytalnego pan Kazimierz nabył od 15 grudnia 2013 r. W styczniu 2014 r. dostał zaległe wynagrodzenia za prace wykonywane w czasie zatrudnienia, które ustało w maju 2013 r. Kwoty te nie stanowią przychodu wpływającego na zawieszenie lub zmniejszenie świadczenia.

Na dwa sposoby

Przychód rozlicza się po zakończeniu roku rozliczeniowego, w formie rocznej lub miesięcznej, w zależności od tego, która jest korzystniejsza dla świadczeniobiorcy. Jeżeli kwota przychodu w roku rozliczeniowym przekroczyła roczną dopuszczalną jego wysokość, ale nie przekroczyła rocznej granicy, ZUS ustala łączną kwotę zmniejszenia. Jeżeli przychód przekroczył roczny limit, organ ustala, że świadczenie podlegało zawieszeniu. Jeżeli w roku rozliczeniowym wypłacono je w wysokości innej, niż wynika z rozliczenia, gdy kwota wypłaconych świadczeń:

1) była wyższa od kwoty wynikającej z rozliczenia – ZUS ustala kwotę nienależnie pobranych świadczeń i dochodzi jej zwrotu na zasadach przewidzianych w ustawie emerytalnej,

2) była niższa od kwoty wynikającej z rozliczenia – ZUS zwraca kwotę.

Zawieszenie prawa

ZUS zawiesza prawo do świadczenia i wstrzymuje jego wypłatę od miesiąca, w którym uprawniony osiąga przychód, ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym wydał decyzję albo od miesiąca przypadającego po wydaniu decyzji, jeżeli wcześniejsze wstrzymanie wypłaty nie było możliwe. Wypłata zawieszonego świadczenia wskutek osiągania przychodu następuje za miesiąc, w którym uprawniony zaprzestał osiągania przychodu lub osiąga niższy, ale nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zainteresowany zgłosi taki wniosek.

Przykład

Pan Stanisław pobiera świadczenie przedemerytalne od 1 czerwca 2013 r. We wrześniu 2013 r. zatrudnił się na etacie z miesięczną pensją 2860 zł, a zatem przekraczającą graniczną kwotę przychodu w roku rozliczeniowym 2013/2014, która wynosiła 2465,20 zł. O angażu i wynagrodzeniu powiadomił ZUS w czerwcu 2014 r., który od tego miesiąca zawiesił wypłatę świadczenia.

Na podstawie nadesłanego zaświadczenia po zakończeniu roku rozliczeniowego ZUS ustalił, że w roku rozliczeniowym 2013/2014 zainteresowany w każdym miesiącu miał przychód powyżej 880,50 zł, a w całym roku rozliczeniowym zarobił 31 460 zł. Świadczenie podlegało zawieszeniu w całym roku rozliczeniowym i dlatego ZUS będzie dochodził nienależnie pobranych świadczeń przedemerytalnych za kwiecień i maj 2013 r.

Gdy natomiast przychód jest niższy niż 880,50 zł miesięcznie, uzyskany rozłoży się na cały rok rozliczeniowy 2013/2014. Rozliczając świadczenie, ZUS ustali, czy suma przychodu uzyskanego od 1 marca 2013 r. do 28 lutego 2014 r. przekracza roczną dopuszczalną kwotę. Jeśli tak, określi zmniejszenie, które trzeba oddać, jeśli nie – ustali, że w rozliczanym roku świadczenie należało się w pełnej wysokości.

Przykład

Od 1 marca 2013 r. do chwili obecnej firma zatrudnia na pół etatu kobietę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego. Jej pensja wynosi 880 zł brutto, a pracodawca powiadomił ZUS w kwietniu 2013 r. Ponieważ osiągany przychód nie przekraczał dopuszczalnej miesięcznej kwoty, w roku rozliczeniowym 2013/2014 świadczenie przedemerytalne należało się w pełnej wysokości.

Ile i kiedy cięcie

Świadczenie przedemerytalne od 1 marca 2014 r. do 28 lutego 2015 r. wynosi 991,39 zł.

Kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie tego świadczenia wynoszą:

- 912,60 zł – dopuszczalna miesięczna kwota przychodu,

- 2555,10 zł – graniczna miesięczna kwota przychodu,

- 10 551,20 zł – dopuszczalna roczna kwota przychodu,

- 30 661,20 zł – graniczna miesięczna kwota przychodu.