Zgodnie z art. 29 ust. 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7DF03A95F82866F5439E45BB8F90D51A?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link] zasiłek macierzyński przysługuje przez okres ustalony w przepisach [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] jako okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
Od 1 stycznia 2010 r. także za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
Świadczenie to przysługuje zarówno ubezpieczonym będącym pracownikami korzystającym z tych urlopów, jak również innym osobom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu, które pracownikami nie są. Przykładowo wymienić można opłacających składki z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, współpracy przy jej prowadzeniu czy z tytułu wykonywania umowy-zlecenia.
Zasiłek macierzyński – przez okres dodatkowego urlopu – przysługuje także osobom pobierającym to świadczenie po ustaniu zatrudnienia oraz osobom pobierającym zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka w okresie urlopu wychowawczego. Warunkiem wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest wystąpienie przez ubezpieczoną lub ubezpieczonego z pisemnym wnioskiem w tej sprawie do płatnika zasiłku.
Wniosek w sprawie przedłużenia okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego powinien być złożony przed rozpoczęciem korzystania z zasiłku za dodatkowy okres, a więc nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczęcie korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Niedotrzymanie tego terminu skutkuje odmową wypłaty zasiłku przez wydłużony okres.
[srodtytul]Zasady dla pracownika...[/srodtytul]
Warunkiem przyznania pracownicy lub pracownikowi prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest wystąpienie do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie takiego urlopu, w którym pracownica lub pracownik wskazuje wymiar urlopu (w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności).
Jeżeli o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego występuje pracownik ojciec (gdy z urlopu macierzyńskiego korzystała matka), dodatkowo składa skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego można również łączyć z wykonywaniem pracy zawodowej. Osoby, które z tej opcji chcą skorzystać, powinny złożyć pracodawcy stosowny wniosek w terminie nie krótszym niż siedem dni przed powrotem do pracy. Wskazać w nim należy wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierzają łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy.
Do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu, gdy zasiłek jest wypłacany przez ZUS, niezbędne jest zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, zaświadczenie o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie dodatkowego urlopu oraz zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3, jeżeli nie było składane wcześniej.
W przypadku osób pobierających zasiłek macierzyński:
- podlegających ubezpieczeniu chorobowemu niebędących pracownikami,
- po ustaniu zatrudnienia,
- z tytułu urodzenia dziecka w okresie urlopu wychowawczego,
dokumentem wymaganym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres jest pisemny wniosek złożony w tej sprawie, w którym ubezpieczona określi okres korzystania z zasiłku macierzyńskiego (w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności).
[srodtytul]... i dla przedsiębiorcy[/srodtytul]
W przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami dokumentem wymaganym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres jest pisemny wniosek złożony w tej sprawie, w którym ubezpieczona (ubezpieczony) określi okres korzystania z zasiłku macierzyńskiego (w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności).
Jeżeli o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres występuje ubezpieczony ojciec dziecka, gdy z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego korzystała ubezpieczona matka dziecka, we wniosku o wypłatę zasiłku wskazuje dodatkowo datę zakończenia wypłaty zasiłku macierzyńskiego matce. Ponadto składa skrócony odpis aktu urodzenia dziecka.
Do wypłaty przez ZUS zasiłku macierzyńskiego za dodatkowy okres niezbędne jest również zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3a, jeżeli nie było składane wcześniej.
[ramka][b]Dokumenty, które musi przedstawić ojciec[/b]
Do wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez okres określony w przepisach [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy [/link]jako okres urlopu ojcowskiego wymagane są:
skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, oświadczenie, że zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego nie został wcześniej pobrany z innego tytułu, oraz dodatkowo – jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS – zaświadczenie płatnika składek na druku ZUS Z-3 w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem lub ZUS Z-3a w przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami, a także:
- zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu ojcowskiego i jego okresie – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem,
- oświadczenie o przerwaniu działalności pozarolniczej i jego okresie – w przypadku ubezpieczonego będącego osobą prowadzącą działalność pozarolniczą,
- zaświadczenie o przerwaniu działalności zarobkowej i jego okresie – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.[/ramka]