Zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej oraz zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy określa ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. To podstawowy akt prawny regulujący kwestie zagospodarowania przestrzennego w naszym kraju.
W planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się szereg kluczowych wymagań, w tym wymagania ładu przestrzennego, potrzeby zrównoważonego rozwoju, walory architektoniczne i krajobrazowe, wymagania ochrony środowiska oraz prawo własności podmiotów (osób fizycznych oraz osób prawnych), do których należą nieruchomości objęte działaniem określonego planu zagospodarowania. Szczególnie istotne jest to, że organy, tworząc plany zagospodarowania, muszą zawsze ważyć interes publiczny z interesami prywatnych właścicieli terenów objętych działaniem planu, w tym zgłaszane w postaci wniosków i uwag postulaty zmierzające z jednej strony do ochrony i zachowania istniejącego stanu zagospodarowania terenu, jak i wychodzące naprzeciw wyzwaniom rozwojowym zmiany w sposobie zagospodarowania określonych nieruchomości.