16 lipca br. Sejm uchwalił ustawę o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. A teraz Prezydent RP już ją podpisał. Zamierzeniem ustawodawcy było określenie warunków, trybu i formy udzielania pomocy publicznej na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, restrukturyzację, jak i na ratowanie przedsiębiorców.
CZYTAJ TEŻ: Szybka Ścieżka – dodatkowe 300 mln zł na innowacje z Funduszy Europejskich
Pomoc na ratowanie i restrukturyzację będzie udzielana przedsiębiorcom wskazanym w art. 141 ust. 1 ustawy z 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne, którzy:
1/ spełniają warunki określone w art. 141 ust. 2 powołanej ustawy tj. znajdującym się w stanie zagrożenia niewypłacalnością w przypadku gdy wskutek poniesionych strat utracili więcej niż połowę kapitału, w szczególności jeżeli suma zysku (strat) z lat ubiegłych, zysku (straty) netto w danym roku obrotowym, kapitału zapasowego, kapitału z aktualizacji wyceny i pozostałych kapitałów (funduszy) rezerwowych jest ujemna i jej wartość bezwzględna jest większa niż 50 proc. kapitału (funduszu) podstawowego oraz w stosunku do przedsiębiorców innych niż mały lub średni, gdy w ciągu dwóch ostatnich lat stosunek ich długów do kapitału własnego był większy niż 7,5 zaś stosunek zysku operacyjnego powiększonego o amortyzację do odsetek był niższy niż 1
albo
2/ są niewypłacalni w rozumieniu ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe tj. utracili zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Pomoc dla MŚP
W myśl nowej regulacji pomoc na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne może być udzielana mikro, małemu i średniemu przedsiębiorcy, który spełnia opisane powyżej warunki do udzielenia pomocy na ratowanie i restrukturyzację, znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej oraz całkowita wielkość udzielonej i wnioskowanej pomocy, która udzielana jest w ramach tego samego procesu restrukturyzacji, nie przekracza 10 mln euro według kursu średniego walut obcych ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym dzień złożenia wniosku o udzielenie pomocy.
Pomoc publiczna udzielana na mocy przepisów omawianej ustawy może zostać przyznana, w przypadku gdy przedsiębiorca znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej nie otrzymał dotychczas takiej pomocy.
CZYTAJ TEŻ: Koszty pozyskania kapitału. Jak skalkulować opłacalność różnych form finansowania?
Co istotne przedsiębiorca, który objęty zostanie pomocą na jeden z procesów określonych ustawą, w okresie trwania pomocy nie będzie mógł korzystać z innej pomocy niż na ratowanie, tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, na restrukturyzację lub pomoc w formie rekompensaty z tytułu świadczenia usług publicznych, która przyznawana jest przedsiębiorcom zobowiązanym do wykonywania usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym.
Wynagrodzenia ograniczone
Dodatkowo, warte podkreślenia jest, że ustawodawca ograniczył wysokość wynagrodzenia miesięcznego członków organów nadzorczych i zarządzających, w tym w szczególności członków zarządu, głównych księgowych oraz kierowników i ich zastępców, zarządców komisarycznych i innych osób zarządzających na podstawie umów cywilnoprawnych przedsiębiorcy, któremu udzielona zostanie pomoc na zasadach niniejszej ustawy.
CZYTAJ TEŻ: Oleszczuk: Przedsiębiorcy dostaną dotacje w formie ryczałtu
Zgodnie z przedmiotową regulacją w okresie od dnia udzielenia pomocy do dnia przypadającego po upływie roku od dnia, w którym upłynął okres na jaki pomoc została udzielona, maksymalna wysokość wynagrodzenia miesięcznego ww. nie może przekroczyć 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ustawodawca w czasie od dnia udzielenia pomocy do dnia przypadającego po upływie roku od dnia, w którym upłynął okres na jaki udzielono pomocy pozbawił także ww. podmioty prowizji od zysku, nagrody z zakładowego funduszu nagród oraz roszczenia z tytułu udziału w zysku lub nadwyżce bilansowej.
Notyfikacja Komisji Europejskiej
Co do zasady nowa regulacja przewiduje, że pomoc na ratowanie i pomoc na restrukturyzację podlega notyfikacji Komisji Europejskiej. Wyjątkiem od powołanego wymogu jest sytuacja, w której przedsiębiorca znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej jest mikro, małym lub średnim przedsiębiorcą oraz gdy całkowita wielkość udzielonej i wnioskowanej pomocy, która udzielana będzie w ramach tego samego procesu restrukturyzacji, nie przekroczy równowartości kwoty 10 mln euro według kursu średniego walut obcych ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym dzień złożenia wniosku.
CZYTAJ TEŻ: Mikropożyczka – umorzenie bez wniosku już pewne
Pomoc, będąca przedmiotem omawianej ustawy, udzielana będzie na pisemny wniosek przedsiębiorcy przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Środki na udzielenie pomocy pochodzić będą z budżetu państwa. Minister rozwoju (jako właściwa ds. gospodarki) powierzyła udzielanie pomocy Agencji Rozwoju Przemysłu. W zakresie zaś pomocy na restrukturyzację udzielanej w formie ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej minister właściwy do spraw gospodarki albo ARP przekazywać będzie wniosek o jej udzielenie organowi, który nałożył administracyjną karę pieniężną.
Pożyczka formą pomocy
Pomoc na ratowanie, jak i na tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, ma być udzielana w formie pożyczki, przy czym do jej udzielenia może być konieczne ustanowienie zabezpieczenia na rzecz ministra właściwego do spraw gospodarki. Jako dopuszczalne formy zabezpieczenia ustawodawca wskazał: hipotekę, zastaw cywilny lub rejestrowy, cesję wierzytelności, oświadczenie o poddaniu się egzekucji wprost tj. o którym mowa w art. 777 § 1 pkt 4-6 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego oraz weksel własny in blanco.
CZYTAJ TEŻ: Dotacje obrotowe z PARP, a weksel in blanco
Wniosek o pomoc udzielaną na podstawie omawianej ustawy będzie można złożyć bezpośrednio, za pośrednictwem operatora pocztowego albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej w Agencji Rozwoju Przemysłu. W myśl powołanej ustawy ma być on rozpatrzony w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jego złożenia.
Pomoc na restrukturyzację
Wolą ustawodawcy pomoc na restrukturyzację przysługiwać będzie przedsiębiorcy, który znalazł się w trudnej sytuacji ekonomicznej, a cel pomocy stanowić ma realizacja planu restrukturyzacji, który umożliwi przywrócenie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Przy czym pomoc ta ma być ograniczona do minimum niezbędnego do przywrócenia ww. zdolności tj. może stanowić jedynie uzupełnienie wkładu własnego przedsiębiorcy w finansowanie kosztów restrukturyzacji. Wkład ten stanowić mają jego środki własne lub pochodzące od akcjonariuszy lub udziałowców lub innych przedsiębiorców z tej samej grupy kapitałowej lub pochodzące od wierzycieli oraz inne uzyskane na warunkach rynkowych.
CZYTAJ TEŻ: Koronawirus. Bez podatku od wsparcia w ramach tarczy finansowej
Pomoc na restrukturyzację może stanowić pożyczkę, objęcie akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym albo udziału w podwyższeniu kapitału, objęcie obligacji, zmiany terminów spłaty pożyczki wobec podmiotu udzielającego pomocy na restrukturyzację, jak i konwersji pożyczki, którą udzielono w ramach pomocy na ratowanie lub jako tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne. Dodatkowym rozwiązaniem przyjętym przez ustawodawcę jest pomoc w formie ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej. Ulga ta ma polegać na odroczeniu terminu wykonania kary, rozłożenia jej na raty, umorzenia kary oraz odsetek za zwłokę w całości lub części. Pomocy na restrukturyzację w formie ulgi udzielać będzie organ, który nałożył administracyjną karę pieniężną.
W ustawie wśród trudności społecznych lub niedoskonałości rynku wskazano także ryzyko opuszczenia rynku przez przedsiębiorcę znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej w wyniku trudności związanych z zaistnieniem epidemii COVID-19. Ustawodawca przyjął okres obowiązywania takiego rozumienia ww. ryzyka do 31 grudnia 2021 r.
CZYTAJ TEŻ: Ministerstwo Finansów objaśnia kwestie podatkowe związane z COVID-19
Pomoc uregulowana ustawą o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców będzie udzielana do wysokości środków jakie na ten cel zostaną zarezerwowane w budżecie państwa. Maksymalny limit wydatków przeznaczonych na realizację zadań określonych przedmiotową ustawą – w latach 2020-2029 – wynosi 1,2 mld zł.
Termin wejścia w życie przewidziano po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw czyli 11 sierpnia br.
Autorka jest adwokatem.
