Wyrok dotyczy słowackiej firmy budowlanej INGSTEEL. W 2013 r. konsorcjum, do którego należało przedsiębiorstwo, zostało wykluczone przez słowacki związek piłki nożnej z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na prace związane z przebudową, modernizacją i budową 16 stadionów piłkarskich. Powodem miało być niespełnienie wymogów ogłoszenia o zamówieniu w zakresie sytuacji ekonomicznej i finansowej firmy.

Sprawa trafiła do słowackiego sądu najwyższego, który najpierw zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniami prejudycjalnymi, a następnie uchylił decyzję o  wykluczeniu. W efekcie zanim TSUE rozstrzygnął sprawę,  postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zostało zakończone  zawarciem umowy ramowej z jedynym oferentem, który pozostał w przetargu.

Wykluczony stracił szansę? Trzeba mu zapłacić

W tych okolicznościach INGSTEEL wniósł do sądu rejonowego w Bratysławie powództwo o odszkodowanie z tytułu szkody, jaką miał ponieść w wyniku wykluczenia  konsorcjum z postępowania. A bratysławski sąd zwrócił się do Trybunału UE z pytaniem, czy przepisy lub praktyka, które wydają się wyłączać możliwość uzyskania przez oferenta bezprawnie wykluczonego z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego odszkodowania za szkodę poniesioną w wyniku utraty szansy udziału w tym postępowaniu, są sprzeczne z dyrektywą w sprawie środków odwoławczych w dziedzinie zamówień publicznych.

W dzisiejszym wyroku Trybunał stwierdził, że dyrektywa wymaga od państw członkowskich przyznania odszkodowania podmiotom, które doznały uszczerbku w wyniku naruszenia unijnych przepisów o zamówieniach publicznych.

- Jeśli brakuje rozróżnienia różnych kategorii szkód, dyrektywa dotyczy każdego rodzaju szkody poniesionej przez te osoby, w tym szkody wynikającej z utraty szansy udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia — wskazał TSUE i przypomniał, że o ile szkoda, jako taka, może wynikać z nieuzyskania zamówienia publicznego i urzeczywistnić się jako utracona korzyść, o tyle oferent, który został bezprawnie wykluczony, może również ponieść odrębną szkodę, która odpowiada utraconej możliwości wzięcia udziału w danym postępowaniu o udzielenie zamówienia w celu jego uzyskania.

Dlatego przepisy krajowe, które wyłączają co do zasady możliwość uzyskania przez oferenta bezprawnie wykluczonego z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego odszkodowania za szkodę poniesioną w wyniku utraty szansy udziału w tym postępowaniu w celu uzyskania danego zamówienia, są niezgodne z prawem UE.

sygn. akt C-547/22