Ustawa z 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw została opublikowana w Dzienniku Ustaw 30 grudnia 2024 r. pod pozycją 1965.  Wprowadza ona nowy dzień wolny od pracy – 24 grudnia, tj. wigilię Bożego Narodzenia, a także zwiększa liczbę niedziel handlowych w grudniu. Ustawa wejdzie w życie 1 lutego 2025 r. Jak wpłynie na wymiar czasu pracy?

Ustanowienie dodatkowego dnia wolnego od pracy spowoduje obniżenie wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym, na który przypada nowe święto. Najdobitniej obrazuje to jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Wejście w życie nowelizacji przepisów spowoduje, że wymiar czasu pracy w grudniu 2025 r. zmniejszy się ze 168 do 160 godzin.

Wolna Wigilia to niższy wymiar czasu pracy

Zasady obliczania wymiaru czasu pracy reguluje art. 130 kodeksu pracy, który m.in. nakazuje obniżać go o 8 godzin za każde święto przypadające w innym dniu niż niedziela. W grudniu 2025 r. przypadają dwa takie dni: pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia (25 i 26 grudnia). W obecnym stanie prawnym obliczenie wymiaru czasu pracy dla grudnia 2025 r. wygląda następująco:

(40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 2 dni świąteczne) = 168 godz.

Po wprowadzeniu dodatkowego święta 24 grudnia, które w 2025 r. wypada w inny dzień niż niedziela (środa), wymiar czasu pracy wyniesie:

(40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) - (8 godz. × 3 dni świąteczne) = 160 godz.

Jak wolna Wigilia wpłynie na współczynnik ekwiwalentu za urlop? 

Dodatkowy dzień wolny wpłynie na wysokość ekwiwalentu pieniężnego z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Aby obliczyć stawkę dzienną tego ekwiwalentu, sumę ostatnich 12 wynagrodzeń dzieli się przez tzw. współczynnik urlopowy. Współczynnik ten oblicza się zaś odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel, świąt i dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a otrzymany wynik dzieli się przez 12 (§ 19 rozporządzenia MPiPS z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop; DzU nr 2, poz. 14 ze zm.). Na chwilę obecną współczynnik ten na 2025 r. wynosi 20,83. Po tym, jak Wigilia stanie się dniem wolnym od pracy, wyniesie on 20,75.

Ponieważ jednak przepis wejdzie w życie 1 lutego 2025 r., pracodawca będzie musiał stosować dwa różne współczynniki za ekwiwalent w zależności od tego, kiedy stosunek pracy wygaśnie lub zostanie rozwiązany. Jeśli stanie się to najpóźniej 31 stycznia 2025 r., stosować trzeba będzie współczynnik obliczony przed wejściem w życie przepisów o wolnej Wigilii, tj. 20,83. Gdy zaś stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu lub wygaśnie po 31 stycznia 2025 r., właściwa będzie nowa wartość współczynnika. Bez znaczenia będzie w tym przypadku termin naliczenia i wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, ponieważ prawo do ekwiwalentu powstaje w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Zdaniem autorki

Wioleta Dmochowska, radca prawny, ADP Polska

Zwiększenie do trzech liczby handlowych niedziel poprzedzających wigilię Bożego Narodzenia nie będzie miało wpływu na wymiar czasu pracy pracowników lub zatrudnionych wykonujących pracę w handlu lub czynności związane z handlem. Ostateczny kształt ustawy uwzględnia poprawkę Senatu, która zakłada zagwarantowanie tym osobom nie więcej niż dwóch „roboczych” niedziel, czyli dokładnie tylu, ile jest ich obecnie. Nowelizacja wpływa natomiast na podmioty powierzające wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem – zatrudniający będą mieli do „zagospodarowania” nie dwie, a trzy grudniowe niedziele. To dla nich dobra wiadomość, ale muszą pamiętać, że każdy zatrudniony będzie mógł pracować tylko w dwie z tych trzech niedziel. Warto zatem zawczasu pomyśleć o dodatkowych „rękach do pracy” albo o bardziej skrupulatnym ułożeniu harmonogramów czasu pracy.