Wypowiedzenie zmieniające: odmowa przyjęcia doręczona po terminie jest nieskuteczna

- Wręczyłem pracownicy pismo wypowiadające dotychczasowe warunki płacy, uzasadnione niekorzystną sytuacją finansową firmy. Pracownica wysłała do nas pisemną odmowę przyjęcia nowych warunków zatrudnienia. Datą nadania listu był dzień dokładnie wyznaczający połowę okresu wypowiedzenia, ale data doręczenia przypadła dwa dni później. Czy w tej sytuacji dochodzi do rozwiązania umowy z upływem okresu

wypowiedzenia?

Wypowiedzenie warunków pracy i płacy (tzw. wypowiedzenie zmieniające) polega na zmianie treści stosunku pracy dokonanej przez pracodawcę, której skutek następuje po upływie okresu wymówienia. Wypowiedzenie to uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki pracy lub płacy. Do wypowiedzenia zmieniającego stosuje się odpowiednio przepisy o definitywnym wypowiedzeniu umowy o pracę, czyli m.in. terminy wypowiedzenia.

Pracownik może przyjąć proponowane warunki w dwojaki sposób – składając stosowne oświadczenie lub nie podejmując żadnych działań. Kodeks pracy przyjmuje tutaj konstrukcje zgody milczącej – przy braku jakiegokolwiek działania ze strony zatrudnionego uważa się, że zgadza się na zaproponowane przez pracodawcę zmiany.

Inaczej jest z odmową przyjęcia nowych warunków pracy lub płacy. Pracownik musi wyraźnie, najlepiej na piśmie, wyrazić swoje negatywne zdanie co do proponowanej zmiany. Wówczas wypowiedzenie zmieniające zamienia się w definitywne i umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wymówienia.

Na zakomunikowanie pracodawcy swojej decyzji pracownik ma czas do upływu połowy okresu wypowiedzenia. Jednak musi być o tym pouczony w piśmie pracodawcy wypowiadającym dotychczasowe warunki zatrudnienia. Jest to bardzo istotne, gdyż brak takiego pouczenia w piśmie oznacza, że zatrudniony może odrzucić nowe warunki do końca okresu biegnącego wypowiedzenia.

Dla oświadczenia pracownika o braku zgody na nowe warunki pracy i płacy nie została przewidziana żadna konkretna forma. Pismo w tej sprawie można zatem przekazać w dowolnej postaci, jednak na pewno w interesie pracownika – dla celów dowodowych – najlepsze jest złożenie pisemnego oświadczenia.

Zgodnie z art. 61 kodeksu cywilnego oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest zaś złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby mógł się z nim zapoznać adresat.

Oświadczenie pracownicy jak najbardziej może zostać wysłane pocztą. Nie zmienia to jednak nic w zakresie momentu, w którym pracodawca mógł się z nim zapoznać. Skoro przesyłka została doręczona dwa dni po upływie ostatecznego terminu na złożenie oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków płacowych, to brak zgody pracownika nie ma tu już znaczenia. Nie należy brać pod uwagę daty nadania pisma, ale datę jego doręczenia. Oświadczenie woli o odmowie przyjęcia nowych warunków płacy zostało zatem złożone po terminie przewidzianym na dokonanie tej czynności.

Nie dojdzie zatem do rozwiązania umowy, a nowe warunki płacy zaczną obowiązywać z upływem okresu wypowiedzenia. Natomiast zakończenie zatrudnienia wymaga podjęcia przez strony (pracodawcę lub pracownika) określonych działań – wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich lub zawarcia porozumienia zmieniającego. Gdyby jednak chodziło o wypowiedzenie przez pracodawcę umowy zawartej na czas nieokreślony, to wymagałoby to konkretnego, rzeczywistego uzasadnienia – ale innego niż to wskazane w wypowiedzeniu zmieniającym.

Decydując się wcześniej na zmianę warunków zatrudnienia, a nie na wypowiedzenie definitywne, niejako „skonsumowano" wskazywaną przyczynę uzasadniającą. Oczywiście jakakolwiek zmiana – np. związana z dalszym pogorszeniem sytuacji finansowej pracodawcy – zmienia jednocześnie wiele w tej kwestii.