[b]Do 21 maja pracownica była na urlopie macierzyńskim, po którym od razu zaczęła wykorzystywać urlop wypoczynkowy. Będzie na nim do końca czerwca (maj – 48 godzin, czerwiec – 168 godzin). Jest zatrudniona w podstawowym systemie czasu pracy na cały etat. Na jej wynagrodzenie składa się: pensja zasadnicza 1500 zł, zmienna premia regulaminowa (od 10 do 30 proc. pensji zasadniczej w zależności od stopnia zrealizowania zadań w danym miesiącu) oraz prowizja w wysokości 1 proc. od obrotu. Otrzymuje ponadto ryczałt za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych w wysokości 500 zł. Jak wyliczyć wynagrodzenie urlopowe przysługujące jej za maj i czerwiec?[/b]

Gdyby pracownica była wynagradzana wyłącznie składnikami stałymi (pensja zasadnicza i premia w stałej kwocie lub stałej wysokości procentowej), wówczas wystarczyłoby policzyć wynagrodzenie częściowe za maj, a za czerwiec nie byłyby potrzebne żadne przeliczenia.

Te składniki stanowiłyby bowiem pensję urlopową. Wynika to z § 7[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=52D394EE3CE0119556C3352FEF5E48A4?id=74468] rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2, poz. 14 ze zm.[/link], dalej rozporządzenie urlopowe).

Jednak sytuacja pracownicy z pytania jest bardziej skomplikowana i wymaga przeprowadzenia kilku rachunków.

[srodtytul]Za część miesiąca[/srodtytul]

Zacznijmy od pensji urlopowej za maj. Musimy ją ustalić w dwóch częściach: ze składników stałych i zmiennych.

Aby wyliczyć tę pierwszą, sięgamy do § 11 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=52D394EE3CE0119556C3352FEF5E48A4?id=74468]kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.)[/link].

Jego ust. 2 nakazuje bowiem stosowanie zasad określania płacy za przepracowaną (tu urlopową) część miesiąca, w którym pracownik otrzymał wynagrodzenie chorobowe, również do sytuacji gdy dostaje zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zatem:

- miesięczną stawkę wynagrodzenia dzielimy przez 30 i to bez względu na to, ile faktycznie dni ma dany miesiąc,

- uzyskany wynik mnożymy przez liczbę dni, w czasie których pracownica otrzymywała zasiłek macierzyński,

- od wynagrodzenia miesięcznego odejmujemy otrzymany wynik.

W ten sposób uzyskamy pensję zasadniczą za maj, a tym samym wynagrodzenie urlopowe za ten miesiąc ze składników stałych.

[srodtytul]Ze zmiennych elementów[/srodtytul]

Na tym nie koniec szacowania majowego wynagrodzenia urlopowego. Jest jeszcze przecież część ze składników zmiennych. Te zwykle przyjmujemy w łącznej wysokości wypłaconej w ciągu trzech miesięcy (12 przy znacznych wahaniach wypłat) poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (§ 8 rozporządzenia urlopowego).

Tyle że w tym czasie pracownica nie otrzymywała ani premii, ani prowizji, bo była na urlopie macierzyńskim. W takiej sytuacji posługujemy się § 11 ust. 1 rozporządzenia urlopowego. Czyli sumujemy zmienne składniki z najbliższych miesięcy, za które były wypłacone.

Teraz musimy jeszcze:

- uzyskany wynik podzielić przez liczbę godzin, w których pracownik faktycznie wykonywał pracę w okresie, z którego wypłaty zostały uwzględnione w podstawie wynagrodzenia urlopowego,

- pomnożyć stawkę godzinową przez liczbę godzin, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, gdyby nie korzystał z urlopu.

[srodtytul]Mało rachunków[/srodtytul]

Z czerwcową płacą urlopową będzie dużo łatwiej, bo pracownica będzie wypoczywała przez cały miesiąc. W ogóle nie przeliczamy jej zatem pensji zasadniczej, lecz wypłacamy w takiej wysokości, jakby normalnie pracowała. Z kolei do ustalenia części ze składników zmiennych wykorzystamy wyliczenia dokonane przy płacy majowej. Stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin urlopu w czerwcu.

Żaden z przepisów rozporządzenia urlopowego nie wymaga bowiem osobnego liczenia podstawy dla każdego z miesięcy, na przełomie których pracownik przebywa na urlopie.

Zanim przejdziemy do pokazania, jak powinny przebiegać rachunki dla wynagrodzenia urlopowego, najpierw kilka założeń, bo w pytaniu nie zostały wskazane wszystkie potrzebne dane. Przyjmiemy, że pracownica urodziła jedno dziecko i wraz z dodatkową częścią była w sumie 22 tygodnie na urlopie macierzyńskim. Dlatego że zakończyła go 21 maja 2010 r., musiała rozpocząć 18 grudnia 2009 r., a przez wszystkie pozostałe dni grudnia (1 – 17) była na chorobowym.

W takim razie w podstawie wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych uwzględnimy miesiące wrzesień – listopad 2009 r., kiedy miała wypłacane premie i prowizje, których wysokość w poszczególnych miesiącach niewiele się różni między sobą. Założymy, że pracownica otrzymała we wrześniu 300 zł premii i 1100 zł prowizji, w październiku 225 zł premii i 1050 zł prowizji, a w listopadzie 300 zł premii i 1230 zł prowizji.

Przepracowała w tym czasie 512 godzin. Zrobimy dwie listy płac: za maj i za czerwiec, zakładając, że ma podstawowe koszty uzyskania przychodów i złożyła PIT-2 (korzysta z kwoty zmniejszającej podatek), i przed powrotem do pracy ani w trakcie urlopu wypoczynkowego nie dostała podwyżki.

[b]LISTA PŁAC ZA MAJ[/b] (bez zasiłku macierzyńskiego)

[b]KROK 1. Urlopowe ze składników stałych[/b]

1500 zł : 30 = 50 zł

50 zł x 21 dni zasiłkowych = 1050 zł

1500 zł – 1050 zł = 450 zł

[b]KROK 2. Urlopowe ze składników zmiennych[/b]

300 zł + 1100 zł + 225 zł + 1050 zł + 300 zł + 1230 zł = 4205 zł

4205 zł : 512 godzin = 8,21 zł

8,21 zł x 48 godzin = 394,08 zł

[b]KROK 3. Składki społeczne[/b]

podstawa: 450 zł + 394,08 zł = 844,08 zł

składki finansowane przez pracownicę:

– emerytalna 844,08 zł x 9,76 proc. = 82,38 zł

– rentowe 844,08 zł x 1,5 proc. = 12,66 zł

– chorobowa 844,08 zł x 2,45 proc. = 20,68 zł

– razem 115,72 zł

[b]KROK 4. Składki zdrowotne[/b]

podstawa: 844,08 zł – 115,72 zł = 728,36 zł

składka pełna: 728,36 zł x 9 proc. = 65,55 zł

składka odliczana od podatku: 728,36 zł x 7,75 proc. = 56,45 zł

[b]KROK 5. Zaliczka na podatek[/b]

podstawa opodatkowania:

844,08 zł – (115,72 zł – 111,25 zł) = 617,11 zł, po zaokrągleniu 617 zł

podatek:

(617 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 64,73 zł

zaliczka na podatek:

64,73 zł – 56,45 zł = 8,28 zł, po zaokrągleniu 8 zł

[b]KROK 6. Kwota do wypłaty[/b]

844,08 zł – (115,72 zł + 65,55 zł + 8 zł) = 654,81 zł

Tyle powinna dostać pracownica na rękę pensji urlopowej. Obok tego należy jej się także zasiłek macierzyński za okres do 21 maja.

[b]LISTA PŁAC ZA CZERWIEC[/b]

[b]KROK 1.[/b]

Pensja urlopowa ze składników stałych:

1500 zł

ze składników zmiennych:

8,21 zł x 168 godzin = 1379,28 zł

razem 2879,28 zł

[b]KROK 2. Składki społeczne [/b]

Te finansowane przez pracownika wynoszą:

– emerytalna 2879,28 zł x 9,76 proc. = 281,02 zł

– rentowe 2879,28 zł x 1,5 proc. = 43,19 zł

– chorobowa 2879,28 zł x 2,45 zł = 70,54 zł

– razem 394,75 zł

[b]KROK 3. Składki zdrowotne[/b]

podstawa: 2879,28 zł – 394,75 zł = 2484,53 zł

składka pełna: 2484,53 zł x 9 proc. = 223,61 zł

składka odliczana od podatku: 2484,53 zł x 7,75 proc. = 192,55 zł

[b]KROK 4. Zaliczka na podatek[/b]

podstawa opodatkowania:

2879,28 zł – (394,75 zł + 111,25 zł) = 2373,28 zł, po zaokrągleniu 2373 zł

podatek: (2373 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 380,81 zł

zaliczka na podatek: 380,81 zł – 192,55 zł = 188,26 zł, po zaokrągleniu 188 zł

[b]KROK 5. Kwota do wypłaty[/b]

2879,28 zł – (394,75 zł + 223,61 zł + 188 zł) = 2072,92 zł

[b]Trochę teorii, trochę praktyki[/b]

- Jeśli pracodawca przyznawał załodze podwyżki w okresie przebywania pracownicy na urlopie macierzyńskim, to należy się ona również jej (art. 183[sup]2[/sup] kodeksu pracy). A to oznacza, że powinna też otrzymać wyższą pensję urlopową.

- W sytuacji gdy podwyżki dotyczyły składników zmiennych, potrzebne będą przeliczenia wynagrodzenia urlopowego z ich uwzględnieniem. To samo trzeba będzie zrobić, jeśli jakiś składnik został dodany lub zlikwidowany (§ 10 rozporządzenia urlopowego).

- Premię uwzględniamy przy ustalaniu pensji urlopowej tylko wtedy, gdy ma ona charakter regulaminowy. Uznaniową pomijamy, bo pracownik nie może jej dochodzić [b](wyrok SN z 20 lipca 2000 r., I PKN 17/00)[/b].

[ramka][b]Dla dociekliwych [/b]

- Pracownik pracował od 1 do 18 maja (17 maja miał wolne za 1 maja). System policzył wynagrodzenie za ten czas w taki sposób: (1628,03 zł : 19) x 10 dni pracy = 856,86 zł. Czy to na pewno prawidłowo?

Kiedy pracownik odchodzi z etatu w trakcie miesiąca, pensję za przepracowaną część obliczamy według § 12 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.). Musimy zatem:

- podzielić miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu, w którym pracownik rozwiązuje stosunek pracy,

- pomnożyć stawkę godzinową przez liczbę godzin, w których odchodzący nie pracował,

- odjąć od miesięcznej stawki wynagrodzenia otrzymany wynik.

Ponieważ w maju było 152 godziny pracy, z których pełnoetatowy pracownik nie zrealizował 72 godzin, w takim razie należało mu się 856,91 zł, zgodnie z wyliczeniem:

1628,03 zł (zakładamy, że to stała stawka miesięczna) :

152 godziny = 10,71 zł x 72 godziny = 771,12 zł;

1628,03 zł – 771,12 zł = 856,91 zł. [/ramka]