– Wirtualna waluta bitcoin, mimo że coraz popularniejsza, wciąż nie ma nawet powszechnie obowiązującej legalnej definicji – wskazuje prawnik Marcin Malinowski.

Jak czytamy na stronie poświęconej bitcoinom, jest to waluta dostępna za pośrednictwem internetu, bez centralnej instytucji emisyjnej, niezależna od banków, rządów i instytucji. Polskie firmy, zwłaszcza świadczące usługi w internecie, zaczynają akceptować tego typu płatności.

Wśród zalet wymienia się m.in. błyskawiczne transfery w dowolne miejsce na świecie, anonimowość, bezpieczeństwo, bardzo małe lub zerowe prowizje oraz brak pośredników. Przelew trafia bezpośrednio do odbiorcy, pomijając banki i inne instytucje finansowe.

Finanse bez nadzoru

Mniej entuzjastyczne w ocenie bitcoinów jest Ministerstwo Finansów. Wskazuje, że wirtualne waluty nie są prawnie określonym i powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym w rozumieniu prawa dewizowego. Obrotu nimi nie reguluje też ustawa o usługach płatniczych.

„Konsumenci posługujący się wirtualnymi walutami narażeni są na możliwość utraty pieniędzy przechowywanych w walutach wirtualnych na internetowych platformach kupna/sprzedaży" – napisała wiceminister finansów Dorota Podedworna-Tarnowska w odpowiedzi na interpelację poselską nr 32643.

MF ostrzega, że w przeciwieństwie do firm inwestycyjnych, podmioty organizujące platformy handlu wirtualnymi walutami nie podlegają regulacjom finansowym, nadzorowi finansowemu ani systemowi gwarancji zdeponowanych środków. W razie upadłości, kradzieży lub oszustwa ze strony takiej platformy jej klienci narażeni są na całkowitą utratę środków przetrzymywanych w postaci wirtualnych walut.

– Jeśli jednak ktoś zarabia na sprzedaży wirtualnych walut, nie może zapomnieć o rozliczeniu z urzędem skarbowym. Może to być problematyczne, bo przepisy nie regulują tej kwestii – ostrzega Malinowski.

W razie wątpliwości warto wystąpić o interpretację.

– Osoby rozliczające zyski ze sprzedaży bitcoinów mają kłopoty z zakwalifikowaniem przychodów do właściwego źródła – zauważa Grzegorz Grochowina, menedżer w KPMG w Polsce. Jak wyjaśnia, nie są to kapitały pieniężne.

Zgodnie ze stanowiskiem dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (nr ILPB2/415-741/ 14-2/TR), osoba handlująca bitcoinami uzyskuje przychód z praw majątkowych, który musi rozliczyć według skali, czyli stawek 18 i 32 proc. Po zakończeniu roku podatkowego należy złożyć PIT-36.

Zyski trzeba rozliczyć

Inne możliwości mają przedsiębiorcy. Poznańska Izba Skarbowa potwierdziła (nr ILPB1/ 415-746/14-4/AA), że osoba rejestrująca działalność w celu handlu wirtualnymi walutami może wybrać rozliczenie ryczałtem. Wówczas płaci 3 proc. podatku od przychodu, gdyż taka stawka jest właściwa dla handlu.

– Bitcoiny wciąż stanowią tylko niewielki odsetek rozliczeń transakcji gospodarczych. Przedsiębiorcy powinni jednak mieć świadomość, że wirtualna waluta może być wykorzystywana w procederze ukrywania dochodów czy prania brudnych pieniędzy – mówi Grochowina.

MF podkreśla, że funkcjonowanie wirtualnych walut monitoruje administracja podatkowa, skarbowa oraz generalny inspektor nadzoru finansowego.