Transakcje wewnątrzwspólnotowe bez obowiązku korekty

W deklaracji VAT-7 za styczeń 2015 r. podatnik wykazał wewnątrzwspólnotowe nabycie od niemieckiego dostawcy i odliczył podatek z tego tytułu. Nie opłacił jednak do tej pory faktury wystawionej przez niemieckiego dostawcę. Na początku czerwca upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności tej faktury. Czy w tej sytuacji podatnik powinien skorygować podatek odliczony z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów?

– pyta czytelnik.

Podatnicy, którzy nie regulują należności wynikających z faktur, mogą być obowiązani do korygowania odliczonych kwot podatku naliczonego. Obowiązek taki wynika z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Tylko na terytorium Polski

Nie oznacza to, że w przedstawionej sytuacji podatnik obowiązany jest do korekty podatku odliczonego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia. Na podstawie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT podatnicy obowiązani są bowiem do „korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury", czyli z faktury dokumentującej dostawę towarów (lub – co jest w omawianej sytuacji nieistotne – świadczenie usług) na terytorium kraju. W przypadku wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów (dalej: WNT) do takich dostaw towarów nie dochodzi, gdyż miejsce świadczenia dostaw towarów stanowiących WNT w Polsce znajduje się poza terytorium kraju (na terytorium państwa członkowskiego, z którego są wysyłane lub transportowane do Polski; dostawy takie są tam odpowiednikiem polskich wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów). Prowadzi to do wniosku, że wynikający z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT obowiązek korygowania odliczonego podatku nie istnieje w przypadku nieuregulowania należności wynikających z faktur dokumentujących dostawy będące dla polskich podatników wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (w uproszczeniu – w przypadku nieopłacania WNT).

Organy potwierdzają w interpretacjach

Co istotne, potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe. Tytułem przykładu można wskazać interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 7 maja 2013 r. (ILPP4/443-103/13-2/ EWW) czy interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 4 lutego 2014 r. (IBPP2/443-1029/13/WN). W pierwszej z tych interpretacji czytamy, że „w sytuacji gdy w art. 89b ustawy prawodawca odnosi się do dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju, tym samym odnosi się do czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Z powyższego wynika, iż art. 89b ustawy nie ma zastosowania w odniesieniu do wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy. W związku z powyższym, spółka w przypadku braku zapłaty za nabyte wewnątrzwspólnotowe towary od podmiotu niemieckiego w ciągu 150 dni, licząc od upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, nie będzie musiała korygować podatku odliczonego z tytułu dokonania takiej transakcji na podstawie art. 89b ustawy".

Przykład

W styczniu 2015 r. u polskiego podatnika wystąpiło wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów od niemieckiego dostawcy. Faktury wystawionej przez niemieckiego dostawcę polski podatnik nie opłacił, gdyż ma zastrzeżenia co do jakości dostarczonego towaru (trwa spór w tej kwestii). Na początku czerwca 2015 r. minął 150. dzień, licząc od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie z niemieckim dostawcą. Mimo to polski podatnik nie jest obowiązany do korygowania kwoty podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia odliczonej w deklaracji VAT-7 za styczeń 2015 r.

Tak samo jest przy imporcie usług

Podobnie jest w przypadku nieuregulowania faktur dokumentujących świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (w szczególności w przypadku importu usług), oraz dostaw towarów, dla których podatnikiem jest nabywca (w tym w przypadku dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, np. złomu). Także to potwierdzają organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 30 kwietnia 2013 r. (IPPP3/443-79/13-2/JK) czy interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 4 lutego 2014 r. (IBPP2/443-1029/13/WN). W pierwszej z tych interpretacji czytamy, że „z regulacji art. 89b ustawy wynika, iż dłużnik ma obowiązek skorygowania podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju. Zatem art. 89b ustawy ma zastosowanie jedynie w przypadku faktur dokumentujących dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju. Przedmiotowy wniosek natomiast dotyczy faktur dokumentujących wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, import usług, zakup usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji do powietrza gazów cieplarnianych oraz nabycie towarów określonych w załączniku nr 11 do ustawy. Zatem w przypadku braku zapłaty po upływie 150 dni od dnia upływu terminu płatności określonego na fakturze dokumentującej wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz import usług spółka nie będzie zobowiązana do korekty podatku naliczonego stosownie do art. 89b ustawy".

Przykład

W grudniu 2014 r. podatnik A (prowadzący skup złomu) kupił od podatnika B złom, którego dostawa została przez podatnika B udokumentowana fakturą bez VAT (z adnotacją „odwrotne obciążenie"). Podatek z tytułu tej dostawy (jako należny oraz naliczony) podatnik A uwzględnił w deklaracji VAT-7 za grudzień 2014 r.

Za przedmiotowy zakup złomu podatnik A nie zapłacił do 20 maja, kiedy to upłynął 150. dzień, licząc od upływu ustalonego z podatnikiem B terminu płatności. Mimo to podatnik A nie musi na podstawie art. 89b ust. 1 ustawy o VAT korygować podatku odliczonego.

Autor jest doradcą podatkowym