Zamierzam zawiesić na dwa lata działalność gospodarczą. Czy w tym czasie mogę wynająć mieszkanie i rozliczać podatki jak od najmu prywatnego? Mieszkanie jest składnikiem majątku firmy (z działalności firmy rozliczam podatek na zasadach ogólnych) – pyta czytelnik.
Nie można w tej sytuacji wynająć firmowego mieszkania w ten sposób, że dochody z tego tytułu będą opodatkowane jak z najmu prywatnego. Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej pozwala na zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej. Nie oznacza to jednak jej wyrejestrowania. Składniki majątku wprowadzone przed zawieszeniem działalności do firmy nie zmieniają swojego statusu w okresie zawieszenia. Dodatkowo przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przewidują możliwość osiągania przychodów z działalności gospodarczej w okresie jej zawieszenia.
Artykuł 14a ust. 4 pkt 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo przyjmować należności i ma obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Z przepisu tego można wyprowadzić wniosek, że umowa najmu firmowego mieszkania powinna być podpisana przed zawieszeniem działalności gospodarczej. Z drugiej strony art. 14a ust. 4 pkt 1 tej ustawy stanowi, że przedsiębiorca ma w okresie zawieszenia prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Jeżeli więc podatnik wykaże, że podpisanie umowy najmu w tym okresie jest taką czynnością, to będzie ona zaakceptowana przez fiskusa.
Nie wiadomo jednak, czy słowo „czynności" dotyczy czynności faktycznych czy prawnych. Istnieją więc wątpliwości, czy można legalnie osiągać przychody z umowy najmu firmowego mieszkania, która została podpisana w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Zazwyczaj przedsiębiorcy ze względów ostrożnościowych – po znalezieniu chętnego na wynajęcie firmowego mieszkania – „odwieszają" działalność gospodarczą na krótki okres, podpisują umowę najmu i ponownie zawieszają działalność.
Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o PIT). Warunkiem uznania, że przychód z najmu mieszkania jest przychodem z najmu prywatnego (zob. art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT), jest przerwanie związku pomiędzy wynajmowanym składnikiem majątkowym a prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą. Oznacza to konieczność wycofania mieszkania z aktywów firmy i dopiero wtedy podpisanie umowy najmu prywatnego.
W interpretacji z 9 lipca 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach (IBPBI/1/415-522/14/BK) stwierdziła, że w przypadku realizacji umowy najmu firmowej nieruchomości lokalowej przychody z tego tytułu są przychodem z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie przychodem z najmu prywatnego. Składając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, podatnik chciał uzyskać potwierdzenie możliwości kwalifikowania przychodów z najmu do najmu prywatnego, a wydatków z tytułu realizacji tej umowy do kosztów firmowych. Organ podatkowy nie zgodził się jednak na taką interpretację przepisów.
—Tomasz Król
