Tak uznała Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 18 maja 2011 (ILPP4/443-138/ 11-4/ISN).

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w branży finansowej. Należy ona do grupy kapitałowej, której członkowie na podstawie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2137/85 utworzyli Europejskie Ugrupowanie Interesów Gospodarczych (EUIG). Spółka rozważa przystąpienie do tego ugrupowania.

Przeważająca część wykonywanych przez spółkę i przez innych członków EUIG transakcji jest zwolniona z opodatkowania. Oprócz transakcji zwolnionych z VAT spółka wykonuje również transakcje opodatkowane; w 2010 r. wartość wykonywanych przez nią czynności opodatkowanych VAT w stosunku do wartości czynności zwolnionych wyniosła 1,3 proc.

Spółka powzięła  wątpliwość, czy po przystąpieniu przez nią do EUIG usługi nabywane przez nią od tego ugrupowania będą korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT. W związku z tym wystąpiła z wnioskiem o  wydanie interpretacji.

Stanęła w nim na stanowisku, że w opisanej sytuacji usługi nabywane od EUIG będą zwolnione z VAT.

Izba skarbowa nie zgodziła się z tym. Wskazała m.in., że zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT przysługuje pod warunkiem, że podmioty wchodzące w skład EUIG wykonują wyłącznie działalność zwolnioną od podatku (lub ewentualnie w jej zakresie nie są uznawane za podatników).

Tymczasem zarówno wnioskodawca, jak i inni członkowie EUIG  oprócz czynności zwolnionych wykonują również czynności obciążone VAT.

Komentuje Jakub Gędłek, konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC

Omawiany art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT został do niej wprowadzony  1 stycznia 2011. Może on mieć co do zasady zastosowanie do EUIG utworzonych na podstawie rozporządzenia Rady (EWG) 2137/85. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o VAT zwalnia się z podatku usługi świadczone przez niezależne grupy osób na rzecz swoich członków. Zastosowanie tego zwolnienia uzależnione zostało od spełnienia następujących warunków:

- działalność osób będących członkami grupy jest zwolniona od podatku lub w jej zakresie nie są oni uznawani za podatników,

- usługi wykonywane przez grupy na rzecz swoich członków powinny stanowić usługi bezpośrednio niezbędne do wykonywania działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku,

- grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie,

- zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Wskazane warunki w praktyce mogą budzić wątpliwości interpretacyjne. Na przykład należy rozważyć, czy do spełnienia pierwszego z nich wymagane jest, by członkowie EUIG wykonywali wyłącznie działalność zwolnioną od podatku (lub w jej zakresie nie byli uznawani za podatników). Zdaniem izby skarbowej wykonywanie przez członków niezależnej grupy osób jakiejkolwiek działalności opodatkowanej wyklucza możliwość zastosowania zwolnienia z VAT.

Taka interpretacja praktycznie wyklucza możliwość skorzystania z omawianego przepisu. Dyskwalifikująca byłaby bowiem nawet jednorazowa sprzedaż opodatkowana.

Wątpliwości budzić może też warunek, że zastosowanie zwolnienia możliwe jest w przypadku, gdy usługi wykonywane przez EUIG na rzecz swoich członków są bezpośrednio niezbędne do wykonywania działalności zwolnionej od podatku lub wyłączonej od podatku.

Kryterium to nie pozwala bowiem jednoznacznie rozstrzygnąć, czy za zwolnione z VAT należy uznać na przykład wykonywanie przez EUIG usług księgowych dla jednego z wchodzących w jego skład podmiotów.

Podobnie nie zostało sprecyzowane, w jakich przypadkach zastosowanie zwolnienia powoduje naruszenie warunków konkurencji. Co prawda w jednym z wyroków Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, „że należy odmówić przyznania zwolnienia (…), jeśli istnieje ryzyko, że zwolnienie może samo w sobie, bezpośrednio lub w przyszłości prowadzić do zakłócenia konkurencji” (C-8/01), jednak teza ta nadal pozostawia wątpliwości interpretacyjne.

Warto nadmienić, że wątpliwości te nie zostały również wyjaśnione przez ministra finansów w odpowiedzi na zapytanie poselskie nr 8461.

Podsumowując, należy uznać, że wprowadzenie do ustawy o VAT przepisu w zakresie zwolnienia z VAT dla usług świadczonych przez niezależne grupy osób jest kolejnym krokiem polskiego ustawodawcy na drodze dostosowania polskiej ustawy o VAT do przepisów wspólnotowych.

Niemniej, biorąc pod uwagę zarówno nieprecyzyjnie sformułowane warunki zastosowania zwolnienia, jak i skromny dorobek ETS, polskich sądów administracyjnych i organów podatkowych w ich wykładni, w przyszłości należy spodziewać się sporów co do ich interpretacji.

Czytaj też:

 

Zobacz

»

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

VAT

»

Dostawy, od których podatek płaci nabywca