Od 1 stycznia 2011 r. ustawodawca wyłączył stosowanie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT dotyczącego opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług, w sytuacji udostępnienia nieodpłatnie samochodu służbowego firmy np. na cele prywatne pracownika.
Zgodnie bowiem z art. 5 ustawy z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (DzU nr 247, poz. 1652) w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2012 r. „nie stosuje się art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku wykorzystywania przez podatnika samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 tej ustawy, na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa”.
Co do zasady, jeżeli podatnik udostępnia swoim pracownikom samochody służbowe dla celów prywatnych, a jednocześnie nie pobiera z tego tytułu żadnego wynagrodzenia, uznaje się, że świadczy on nieodpłatnie usługi na cele osobiste tych pracowników.
Jednak w wyniku wprowadzonych zmian do końca 2012 r. wykorzystywanie samochodu na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością, np. udostępnienie samochodu pracownikowi dla jego celów prywatnych, nie będzie powodowało obowiązku naliczania VAT.
Jest to konsekwencją tego, że w tym samym okresie podatnicy zostali pozbawieni prawa do odliczenia VAT od wydatków związanych z nabyciem samochodów uznawanych za osobowe i paliw do nich.
Niestety, nie ma pewności, wykorzystanie jakich samochodów na cele niezwiązane z działalnością podatnika nie powoduje obowiązku naliczenia VAT.
Poprzez odesłanie w art. 5 ustawy zmieniającej do art. 3 ust. 1 tej ustawy powstają wątpliwości, czy stosowanie art. 8 ust. 2 dotyczącego nieodpłatnego świadczenia usług jest wyłączone w odniesieniu do:
- wszystkich samochodów i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony,
- samochodów i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, z wyłączeniem tzw. pojazdów specjalnych wymienionych art. 3 ust. 2,
- samochodów i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przy nabyciu których podatnikowi przysługiwało odliczenie VAT w wysokości 60 proc. kwoty podatku naliczonego, nie więcej niż 6 tys. zł.
Nie ma natomiast wątpliwości, że udostępnianie nieodpłatnie samochodu służbowego dla celów prywatnych pracownika – niezależnie od rodzaju pojazdu – nadal rodzi obowiązek naliczania zaliczek na PIT oraz składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne od wartości nieodpłatnych świadczeń uzyskanych przez pracownika, które to świadczenia są przychodem ze stosunku pracy.
Autorka jest doradcą podatkowym w zespole doradców finansowo-księgowych Doradca sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie
