Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) oraz o wartości zwróconych towarów, zwróconych kwot należnych w rozumieniu przepisów o cenach, a także zwróconych dotacji, subwencji i innych opłat o podobnym charakterze (art. 29 ust. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]).

Co do zasady więc każdorazowe takie zmniejszenie podstawy opodatkowania nakłada na sprzedawcę obowiązek wystawienia faktury korygującej do wydanego wcześniej dokumentu sprzedaży.

[srodtytul]Dodatkowy warunek[/srodtytul]

Samo wystawienie faktury korygującej nie jest jednak jedynym warunkiem, który trzeba spełnić, aby móc zmniejszyć podstawę opodatkowania. Ustawodawca uzależnił bowiem możliwość zmniejszenia VAT należnego od posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej.

Obowiązek ten wynika z art. 29 ust. 4a, który mówi, że gdy „podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę”.

[srodtytul]Jednolite interpretacje[/srodtytul]

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że jest to konieczny warunek odliczenia.

Przykładowo w [b]interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 27 października 2010 r. (IPPP3/443-687/10-4/JK)[/b] czytamy: „(…) należy uznać za błędne stanowisko wnioskodawcy, iż nie musi on być w posiadaniu potwierdzenia odbioru faktury korygującej dotyczącej dostawy krajowej od nabywcy, aby obniżyć podstawę opodatkowania oraz podatek należny.

Bowiem brak potwierdzenia odbioru faktury korygującej dotyczącej dostawy krajowej przez kontrahenta uniemożliwia zainteresowanemu obniżenie podstawy opodatkowania oraz podatku należnego na podstawie wystawionej faktury korygującej”.

[srodtytul]Rozbieżne orzecznictwo[/srodtytul]

Jednocześnie pojawiły się wyroki, że brak potwierdzenia odbioru faktury korygującej nie jest przeszkodą do obniżenia podstawy opodatkowania.

Przykładowo [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 19 września 2008 r. (III SA/Wa 1587/08)[/b] stanął na stanowisku:

„Przepisy dyrektywy Rady 2006/112/WE, w szczególności art. 73, nie przewidują warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia doręczenia faktury korygującej jego kontrahentowi, w celu skorzystania z prawa do obniżenia podatku należnego o wartość tego podatku wynikającą z faktury korygującej.

Naruszenie przez podatnika obowiązków formalnych nie może stanowić jedynej podstawy do wprowadzenia ograniczeń naruszających zasadę neutralności VAT”.

Ten pogląd nie jest jednak jednolicie prezentowany przez sądownictwo i pozostaje w sprzeczności z jednolitym stanowiskiem fiskusa.

Z uwagi na te rozbieżności Naczelny Sąd Administracyjny zdecydował o skierowaniu zapytania prejudycjalnego do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Tym samym ETS przesądzi o tym, czy reguły dotyczące potwierdzenia odbioru faktur korygujących wynikające z polskich przepisów nie naruszają zasady proporcjonalności i neutralności podatku.

Zatem do momentu rozpatrzenia sprawy przez ETS trzeba mieć na uwadze, że organy podatkowe będą uzależniały obniżenie podstawy opodatkowania od posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej, stosując się do literalnego brzmienia ustawy o VAT.

[srodtytul]Ważne kiedy otrzymasz[/srodtytul]

W jaki sposób moment otrzymania potwierdzenia odbioru faktury korygującej wpływa na prawo do zmniejszenia podstawy opodatkowania? Co do zasady takie potwierdzenie podatnik powinien otrzymać przed upływem terminu złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury.

Uzyskanie potwierdzenia po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskał.

Potwierdza to [b]interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 21 września 2010 r. (ITPP1/443-610/10/AJ):[/b]

„Dokonanie obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego nie jest możliwe w rozliczeniu za okres, w którym zostaje wystawiona przez wnioskodawcę faktura korygująca, jeśli okres ten nie będzie również okresem, w którym nabywca otrzymał tę fakturę korygującą, co musi wynikać z uzyskanego potwierdzenia jej odbioru przez kontrahenta.

Warunkiem bezwzględnym, dającym prawo do dokonania obniżenia podstawy opodatkowania w związku z wystawieniem faktury korygującej, jest bowiem fakt posiadania przez wnioskodawcę potwierdzenia jej odbioru przez kontrahenta wnioskodawcy.

Tym samym wnioskodawca może dokonać obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego w związku z wystawieniem faktury korygującej wyłącznie w sytuacji, kiedy przed upływem terminu złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy będzie posiadał potwierdzenie odbioru tego dokumentu”.

Wpływ momentu uzyskania potwierdzenia odbioru faktury korygującej na moment obniżenia podstawy opodatkowania przedstawiają przykłady w poniższej tabeli.

[ramka][b]Kiedy zwrotka od kontrahenta nie jest konieczna[/b]

Przepisy o VAT wprowadzają obowiązek wystawienia faktury korygującej także w razie sprzedaży poza granice Polski. Jednak art. 29 ust. 4b ustawy o VAT wprowadza kilka wyjątków od reguły, że konieczne jest posiadanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej.

Oznacza to, że sprzedawca może zmniejszyć podstawę opodatkowania bez oczekiwania na potwierdzenie odbioru korekty w przypadku:

- eksportu towarów,

- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

- dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju.

W tych sytuacjach korekty sprzedaży ujmujemy w deklaracji za miesiąc bieżący, tj. miesiąc dokonania korekty.[/ramka]

[b]Kiedy obniżamy obrót[/b]

[i]Autorka jest konsultantką w Departamencie Outsourcingu Rachunkowości Grant Thornton Frąckowiak sp. z o.o.[/i]