Moim zdaniem komornik powinien opłacać podatek od nieruchomości za lokal, w którym znajduje się jego kancelaria, stosując stawki właściwe dla działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej upol) stawki podatku od nieruchomości ustalane są przez radę gminy w drodze uchwały. Przepis ten określa też maksymalne stawki podatku od nieruchomości, różnicując je z uwagi na sposób wykorzystania nieruchomości.
Najwyższe mają zastosowanie, gdy grunt, budynek, lokal związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej (z zastrzeżeniem dla lokali mieszkalnych, co z uwagi na zmianę klasyfikacji lokalu nie ma tutaj zastosowania).
Aby zatem rozstrzygnąć, według jakiej stawki powinien być płacony podatek od nieruchomości za lokal użytkowy, w którym komornik ma swoją kancelarię, należy ustalić, czy powinien on być uznany za związany z prowadzeniem działalności gospodarczej.
W art. 1a ust. 1 pkt 4 upol ustawodawca wskazał, że ilekroć w tym akcie prawnym posługuje się pojęciem „działalność gospodarcza”, to jest to działalność, w znaczeniu regulacji ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (dalej usdg). Według art. 2 usdg działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Niestety, spór o status komornika sądowego jest dość trudny i wcale nienowy.
Do 20 sierpnia 2004 r. w art. 3a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6F628A3305E5142940BBF88EFD95AF66?id=183360]ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucyjnych (dalej ukse)[/link] było wprost zapisane, że komornik nie jest przedsiębiorcą. Obecnie przepis mówi jedynie, że komornik wykonuje czynności egzekucyjne na własny rachunek.
Już wcześniej Trybunał Konstytucyjny wskazywał istotne zbliżenie zawodu komornika do innych wolnych zawodów: „aktualnie status prawny komornika ma specyficzną cechę, bowiem zbliża się do statusu przedstawicieli innych tzw. wolnych zawodów, ale zarazem zachowuje przymiot funkcjonariusza państwowego (art. 1 ukse). Samodzielność komornika akcentuje dodany art. 3a ukse, w myśl którego komornik – mimo że nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy (...) Prawo o działalności gospodarczej – dokonuje czynności, o których mowa w art. 2 ustawy, na własny rachunek” [b](wyrok z 24 lutego 2003 r., K 28/02)[/b].
Chociaż stanowisko takie (zresztą potwierdzane w późniejszych orzeczeniach TK) wielokrotnie było krytykowane (zwłaszcza przez samych zainteresowanych), moim zdaniem powinno być uznane za trafne. Zastosowanie takiej wykładni przesądza o tym, że komornik powinien opłacać podatek od nieruchomości za lokal, w którym znajduje się jego kancelaria, stosując stawki właściwe dla działalności gospodarczej.
Pogląd taki potwierdza też[b] pismo Ministerstwa Finansów z 27 lipca 2006 r. (LK-833/90/AP/06/345)[/b]: „działalność komornika spełnia przesłanki działalności gospodarczej określone w art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a tym samym zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych nieruchomości, zajęte na działalność w zakresie prowadzenia kancelarii komorniczej, należy uznać za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i podlegające opodatkowaniu stawką właściwą dla przedmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej”.
[i]—Radosław Kowalski współpracownik Vademecum Głównego Księgowego ABC Wolters Kluwer Polska[/i]
