Tak orzekł WSA w Gdańsku w wyroku z 26 sierpnia 2008 r. (I SA/Gd 445-46/08).
Wystawcą faktur była firma prowadzona przez osobę, która w trakcie przesłuchania w postępowaniu karnym przyznała, że faktury są „puste”. Zeznała ponadto, że klienci wskazywali cenę oraz zakres umowy, a ona podpisywała się tylko pod fakturą. W swoich zeznaniach wystawca nie wymienił skarżącej spółki. Nie dysponował jednak dokumentacją usług, które widniały na fakturach wystawionych na jej rzecz, gdyż – jak tłumaczył – sprzedał swoje przedsiębiorstwo.
Natomiast odbiorca faktur – skarżąca spółka – również nie mogła przedłożyć dowodów potwierdzających, że wykazane czynności zostały wykonane. Tłumaczyła się tym, że przechowywała je na CD, które były archiwizowane tylko przez rok.
Zdaniem spółki faktury i umowy, które posiada, są wystarczającym dowodem dokonania czynności. W skardze do WSA zarzucała, że organy przeprowadziły postępowanie dowodowe z naruszeniem przepisów.
Podkreślała, że obie strony umowy potwierdziły wykonanie umowy, oraz wskazała na dowody w postaci umów i faktur. Spółka zarzuciła organom podatkowym wybiórcze potraktowanie dowodów.
Gdański WSA uznał, że sam fakt potwierdzenia przez obie strony wykonania umowy nie stanowi wystarczającego dowodu na dokonanie czynności. Organ podatkowy ocenia zebrany materiał dowodowy, mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy (art. 191 ordynacji podatkowej). Okolicznościami sprawy były również zeznania wystawcy faktur w postępowaniu karnym.
Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Uprawnienia podatników VAT uzależnione są co do zasady od tego, czy obrót towarami i usługami faktycznie miał miejsce, czy też był jedynie pozorowany. W tej sprawie organy podatkowe, pomimo przedstawienia faktury i umowy między kontrahentami, zakwestionowały faktyczne wykonanie czynności, odmawiając prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z tą transakcją. Sąd natomiast potwierdził, że prawidłowo przeprowadzone postępowanie podatkowe nie wykazało innych dowodów wskazujących na faktyczne dokonanie transakcji. Orzeczenie to wskazuje na bardzo istotny aspekt prowadzenia działalności gospodarczej, tj. na prawidłowe dokumentowanie oraz odpowiednio długie przechowywanie dowodów dotyczących przeprowadzanych transakcji. Dokumentowanie zdarzeń gospodarczych na bieżąco zabezpiecza firmę przed problemami, które mogą się pojawić w trakcie późniejszej kontroli. Ma to szczególne znaczenie w przypadku nabywania takich towarów i usług, których wykorzystanie na potrzeby działalności gospodarczej może być trudne do udowodnienia po upływie dłuższego czasu. Jak widać bowiem na przykładzie tej sprawy, sama faktura i umowa a także zgodne oświadczenie stron, wobec braku innych dowodów mogą okazać się niewystarczające.
