Polska spółka kupiła bilety lotnicze w firmie szwajcarskiej, która nie ma siedziby ani miejsca stałego prowadzenia działalności w Polsce. Sytuacja jest o tyle nietypowa, że bilety dotyczą lotu na trasie Warszawa–Gdańsk. Stawka podatku na fakturze wynosi zero proc. Na fakturze jest też szwajcarski NIP sprzedawcy. Czy w tej sytuacji mamy do czynienia z importem usług, który należy opodatkować stawką 8 proc.? – pyta czytelniczka.
W większości przypadków rozliczenie VAT jest obowiązkiem sprzedawców, tj. podatników dokonujących dostaw towarów oraz podatników świadczących usługi. W niektórych sytuacjach do rozliczania podatku z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług obowiązani są jednak, odpowiednio, nabywcy towarów oraz usługobiorcy. Sytuacja taka ma miejsce, między innymi, w przypadku tzw. importu usług.
Import usług ma miejsce wtedy, gdy dochodzi do świadczenia usług, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (zob. art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, a więc gdy – w niewielkim uproszczeniu – podatnik posiadający na terytorium Polski siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej (względnie osoba prawna niebędąca podatnikiem posiadająca siedzibę na terytorium Polski) nabywa podlegające opodatkowaniu VAT w Polsce usługi od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski (zob. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Warunkiem wystąpienia importu usług jest także, aby miejsce świadczenia nabywanej przez polskiego podatnika usługi znajdowało się na terytorium Polski, gdyż tylko wtedy świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT w Polsce (zob. art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
Przy świadczeniu usług transportu pasażerów zasadą jest przy tym, że miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości (zob. art. 28f ust. 1 ustawy o VAT). W przedstawionej sytuacji oznacza to, że miejsce świadczenia usługi transportu pasażerów w całości znajduje się na terytorium Polski. Oznacza to, że w omawianej sytuacji spełnione są wszystkie trzy warunki wystąpienia importu usług, tj.:
1) usługa jest świadczona przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju,
2) nabywcą usługi jest podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski,
3) miejsce świadczenia usługi znajduje się na terytorium Polski, a więc podlega ona opodatkowaniu VAT w Polsce.
Prowadzi to do wniosku, że w związku z nabyciem przedmiotowych biletów doszło u państwa do importu usług. Z tytułu nabycia tych biletów jesteście zatem państwo obowiązani naliczyć podatek należny według obowiązującej w Polsce dla usług krajowego transportu pasażerów stawki 8 proc. (zob. art. 41 ust. 2 w zw. z poz. 161 załącznika nr 3 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT). Podatek ten stanowi jednocześnie kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy o VAT) podlegającą odliczeniu na zasadach ogólnych.
—Tomasz Krywan, doradca podatkowy
