Jakie zalety ma ryczałt? Przede wszystkim mamy szansę na niższy podatek. Jego stawka zależy od rodzaju wykonywanej działalności (wynosi 3, 5,5, 8,5, 17 i 20 proc.).

Mniej formalności

Ryczałt to mniejsza biurokracja. Przedsiębiorca prowadzi tylko ewidencję przychodów, wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia oraz karty wynagrodzeń pracowników. Nie musi zakładać podatkowej księgi przychodów i rozchodów ani tym bardziej ksiąg rachunkowych.

Poza tym przychodów z działalności nie musimy łączyć z innymi źródłami, np. z wynagrodzeniem z umowy o dzieło (co przy ogólnych zasadach rozliczenia może spowodować, że wpadniemy w wyższy próg podatkowy).

Tracimy na kosztach

Przedsiębiorcy na ryczałcie nie odliczą jednak firmowych wydatków. A przecież w biznes trzeba inwestować. Przy tej formie rozliczania koszty jednak przepadną. Co więcej, może okazać się, że zapłacimy podatek mimo poniesienia straty.

Ryczałt więc opłaca się przedsiębiorcom, którzy mają duże przychody i małe koszty. Tak może być w branży budowlanej, gdzie wykonawcy sprzedają głównie robociznę, a także w innych branżach, gdzie są wysokie marże.

Jak często płacimy

Ryczałt co do zasady odprowadzamy co miesiąc. Można to jednak robić rzadziej – co kwartał. Trzeba jednak pamiętać o limicie przychodów (25 tys. euro), którego przekroczenie wyklucza wpłacanie podatku kwartalnie. Jest to limit roczny, bez względu na to, przez jaki okres prowadziliśmy działalność.

31 stycznia

tego dnia upływa termin na złożenie zeznania rocznego

W przyszłym roku w ten sposób będą mogli się rozliczać z fiskusem ci, których przychody w 2012 r. nie przekroczą 102 550 zł (w poprzednim roku było to 110 280 zł). O wyborze tej metody odprowadzania podatku trzeba zawiadomić urząd skarbowy do 20 stycznia.

Preferencja nie przysługuje, jeśli rozpoczynamy działalność w trakcie roku. Na odprowadzanie podatku co kwartał można się zdecydować dopiero w następnym roku.

Reasumując, możliwość kwartalnego rozliczenia mają tylko te osoby:

- które prowadziły działalność w poprzednim roku,

- których przychody w poprzednim roku nie przekroczyły równowartości 25 tys. euro.

Nie dla wszystkich

Ryczałt ma swój limit. Taką formę opodatkowania będą mogli w przyszłym roku wybrać przedsiębiorcy, którzy w 2012 r. mieli maksymalnie 615 300 zł obrotu (w 2011 r. było to 661 680 zł).

Co może zrobić przedsiębiorca, który balansuje na granicy limitu, a chce zostać na ryczałcie? Przesunąć część przychodów na przyszły rok. Przykładowo, może przetrzymać towar w magazynie albo umówić się na późniejsze zatwierdzenie wykonanych prac przez kontrahenta. Przychód powstaje bowiem w momencie wydania rzeczy albo wykonania usługi (nie później jednak niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności).

Wśród przedsiębiorców popularne jest też rozbijanie działalności na kilka części. Oprócz jednoosobowej firmy zakłada się spółki cywilne. Każda z nich ma własny limit. Czy fiskus tego nie zakwestionuje? Nie powinien, bo każdy ma prawo wybrać najkorzystniejszą dla siebie formę prowadzenia działalności.

Zmiana w następnym roku

Prawo do ryczałtu możemy stracić dopiero w roku następującym po tym, w którym oblicza się limit. Przedsiębiorca, który przekroczył graniczną kwotę np. w październiku, nie musi od razu przechodzić na ogólne zasady rozliczenia. Potwierdza to np. interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 15 listopada 2011 r. (ITPB1/415-913/11/HD).

Wystąpił o nią przedsiębiorca działający w branży budowlanej, który od przychodów płaci 5,5-proc. podatek. Prawdopodobnie jednak przekroczy limit przychodów, pyta więc, czy musi przejść na ogólne zasady rozliczania już od następnego miesiąca.

Nie, na ryczałcie może pozostać do końca roku – czytamy w odpowiedzi. Bydgoska izba skarbowa podkreśliła, że dla możliwości opodatkowania ryczałtem istotna jest wysokość przychodów osiągniętych w poprzednim roku. Tak więc przedsiębiorca, którego przychody przekroczą limit, utraci prawo do tej formy opodatkowania w następnym roku.

Są wyłączenia

Z tej formy opodatkowania wykluczone są osoby wykonujące niektóre zawody bądź świadczące usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy o ryczałcie, np. prawnicze, księgowe, zarządzania. Nie mogą go też wybrać prowadzący aptekę, lombard, kantor.

Trzeba zawiadomić

Jak informuje Ministerstwo Finansów w poradniku zamieszczonym na swojej stronie internetowej, osoba rozpoczynająca działalność może wybrać formę opodatkowania (w tym ryczałt) we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jeżeli wyboru nie dokona we wniosku, musi poinformować fiskusa o ryczałcie do dnia uzyskania pierwszego przychodu. Osoba, która już prowadzi firmę i chce zmienić sposób rozliczania na ryczałt, powinna zawiadomić o tym urząd skarbowy do 20 stycznia.

Zawiadomienie o formie rozliczania warto złożyć w urzędzie osobiście i zachować kopię z potwierdzeniem odbioru. Jeśli nie możemy tego zrobić, wyślijmy je listem poleconym i nie wyrzucajmy potwierdzenia nadania.

Mało czasu na zeznanie

Przedsiębiorca, który wybrał ryczałt, musi szybciej rozliczyć się z rocznych przychodów. Termin na złożenie zeznania rocznego (formularz PIT-28) upływa 31 stycznia następnego roku. Kara pieniężna za jego przekroczenie może być dotkliwa.

Do końca stycznia musimy też zapłacić daninę. Jak ją obliczyć? To różnica między kwotą należną za cały rok a faktycznie płaconym co miesiąc (co kwartał) podatkiem.

Oczywiście podatek wyliczony w zeznaniu może być niższy od tego, co zapłaciliśmy w trakcie roku. Wtedy wykazujemy nadpłatę. Fiskus powinien ją zwrócić w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia złożenia deklaracji rocznej.

Zeznanie składamy w urzędzie, na którego terenie mieszkaliśmy 31 grudnia zeszłego roku.

Jakie ulgi

Ryczałtowcy nie mogą skorzystać z niektórych podatkowych preferencji, np. rozliczenia z dzieckiem bądź małżonkiem.

Nie wykorzystają też ulgi na dzieci, mogą za to odliczyć darowizny dla organizacji pożytku publicznego. Podzielą się też 1 proc. podatku. Wystarczy, że w zeznaniu rocznym wpiszą numer KRS organizacji pożytku publicznego, którą chcą wesprzeć.

Wzór zawiadomienia o wyborze ryczałtu

Bydgoszcz 2.01.2013

Jan Kowalski

ul. Kijowska 13/1

85-088 Bydgoszcz

NIP ....

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy

ul. Fordońska 77

85-950 Warszawa

ZAWIADOMIENIE O WYBORZE RYCZAŁTU

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) oświadczam, że przychody z działalności gospodarczej opodatkuję w 2013 r. w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jan Kowalski

ZAWIADOMIENIE O KWARTALNYM ROZLICZENIU

Bydgoszcz 12.01.2013

Jan Kowalski

ul. Kijowska 13/1

85-088 Bydgoszcz

PESEL ....

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy

ul. Fordońska 77

85-950 Warszawa

ZAWIADOMIENIE

Na podstawie art. 21 ust. 1a-1c ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) zawiadamiam, że podatek od przychodów z działalności gospodarczej będę opłacał co kwartał.

Jan Kowalski