Dotychczas usługi polegające na prowadzeniu prac konserwatorskich i restauratorskich dotyczących zabytków korzystają ze zwolnienia z VAT. Stawka 23 proc. miała obowiązywać już od 1 stycznia 2011 r., ale minister finansów przedłużył zwolnienie o rok na podstawie rozporządzenia z 4 kwietnia 2011 r. (DzU nr 73, poz. 392). Preferencja wygasa jednak z końcem grudnia 2011 r. Wynika tak z odpowiedzi resortu finansów na pytanie "Rz".

Przepisy unijne

Z pisma MF wynika, że do stosowania stawki 23 proc. VAT zobowiązują nas przepisy UE.

"Przepisy dyrektywy 2006/ 112/WE nie przewidują dla prac konserwatorskich i renowacyjnych dotyczących obiektów zabytkowych zarówno zwolnienia od podatku, jak i stawki obniżonej. Oznacza to, że przedmiotowe usługi co do zasady powinny być docelowo objęte stawką podstawową. Obowiązujące od 1 stycznia 2011 r. regulacje ustawowe nie mogły już dłużej zawierać rozwiązań przewidujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla tych usług" – pisze MF.

"W ocenie Ministerstwa Finansów roczny okres jest okresem wystarczająco długim na dostosowanie się do wprowadzonych rozwiązań ustawowych. Nie przewiduje się, aby okres ten miał ulec wydłużeniu" – czytamy.

Resort zaznacza, że objęcie prac konserwatorskich podstawową stawką VAT nie oznacza, że wydatki te muszą również wzrosnąć o 23 proc.  Przedsiębiorcom przysługuje bowiem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Tymczasem przy świadczeniu usług zwolnionych nie mają takiego prawa.

Poza tym zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku 150 tys. zł. Zwolnienie to dotyczy również podatników prowadzących prace konserwatorskie i renowacyjne dotyczące obiektów zabytkowych, jeżeli ich obroty nie przekraczają tej kwoty.

Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków zapowiada, że będzie apelować do ministerstwa o przedłużenie zwolnienia.

– Wprowadzenie stawki 23 proc. przełoży się na wzrost cen. Oznacza to, że będziemy wykonywać mniej prac konserwatorskich – mówi Jacek Rulewicz, sekretarz generalny stowarzyszenia.

Zagrożenie zabytków

– Odbije się to bardzo niekorzystnie na ochronie zabytków, np. kościołów, których właściciele już teraz nie mają wystarczających środków na prace konserwatorskie. Istnieje duże zagrożenie, że zabytki będą niszczały – ostrzega Marcin Chmielecki, konserwator dzieł sztuki.

Dodaje, że już z początkiem 2011 r. zwolnienie z VAT zostało ograniczone do prac dotyczących obiektów wpisanych do rejestru zabytków, wykonywanych przez osoby uprawnione na podstawie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Teraz nawet te prace będą objęte stawką podstawową.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki m.pogroszewska@rp.pl

Agnieszka Bieńkowska, partner w MDDP

Należy zgodzić się z Ministerstwem Finansów, że konieczność objęcia usług konserwacji zabytków 23-proc. VAT wynika z dyrektywy UE, a część firm nadal będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 113 ustawy o VAT. Trudno jednak zgodzić się z twierdzeniem, że nie przełoży się to na wzrost cen. Przedsiębiorcy będą mogli odliczyć VAT od zakupionych towarów, jednak gros ponoszonych przez nich wydatków stanowi zapłata za pracę konserwatorów, od której nie odliczą podatku. Problem powstanie wówczas, gdy nabywcą ich usług będzie podmiot, który nie ma prawa do odliczenia VAT, np. gmina czy bank. Część gmin może nie mieć środków, by za remont np. zabytkowej siedziby zapłacić cenę powiększoną o 23 proc. VAT.

Czytaj także w serwisach:

Samorząd

»

Nieruchomości gminne i powiatowe

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Nieruchomości

»

VAT od usług budowlanych