Obecnie prawo do takiego odliczenia przyznają podatnikom sądy administracyjne wbrew literalnemu brzmieniu przepisów ustawy o VAT. Po nowelizacji sporny przepis, wykluczający odliczenie, zniknie z jej treści.
Chodzi o art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a) ustawy o VAT. Z dotychczasowej jego treści wynikało, że nie były podstawą do odliczenia podatku naliczonego faktury (faktury korygujące), które zostały wystawione przez podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur lub faktur korygujących.
Na tle tej regulacji przez wiele lat toczyły się spory: czy faktury wystawione przez niezarejestrowanego przedsiębiorcę mogą być podstawą do odliczenia podatku na nich widniejącego, czy nie.
Z jednej strony wskazywano, że jeśli „okoliczności transakcji budzą wątpliwości i w konsekwencji kontrahent okaże się niezarejestrowanym podatnikiem VAT, podatnik ponosi negatywne konsekwencje braku staranności.
Wykluczone jest bowiem wówczas skorzystanie z prawa do obniżenia VAT należnego o naliczony wynikający z faktur dokumentujących takie transakcje” (wyrok WSA w Gdańsku z 4 marca 2008, I SA/Gd 802/07).
Z drugiej podkreślano, że „ustawa z 11 marca 2004 o podatku od towarów usług nie zawiera wymogu wystawiania faktur wyłącznie przez podatników VAT zarejestrowanych. Za podmiot nieuprawniony do wystawienia faktur nie można uznać podatnika tylko dlatego, że nie dopełnił on obowiązku rejestracji” (wyrok WSA w Łodzi z 17 października 2008, I SA/Łd 773/ 08).
Od 1 lipca 2011 art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a) ustawy o VAT zyskał nowe brzmienie. Zgodnie z nim nie będą podstawą do odliczenia podatku naliczonego faktury (faktury korygujące), które zostały wystawione przez podmiot nieistniejący. Nie ma już w nim odniesienia do faktur wystawionych przez „podmiot nieuprawniony”.
W związku z tym sam fakt braku rejestracji wystawcy faktury nie oznacza braku prawa do odliczenia podatku. Istotne jest to, czy transakcja dokumentowana fakturą zaistniała i czy wystawiający fakturę (ten którego dane widnieją na tym dokumencie) istnieje.
Autor jest doktorem nauk prawnych, doradcą podatkowym, wspólnikiem w EOL Kancelaria Doradztwa Podatkowego
Czytaj też artykuły:
Więcej w serwisie:
»
»
»
»
Zobacz cały poradnik o zmianach w VAT:
Dobra Firma » Podatki i księgi » Poradniki podatkowe » Zmiany w VAT w 2011 r.