Nowe stawki VAT oraz szczególne przepisy dla dostaw i usług wykonanych na przełomie 2010 i 2011 r. są już niemal przesądzone. W momencie oddawania tego artykułu do druku czekały tylko na podpis prezydenta i opublikowanie w Dzienniku Ustaw.

Do czasu ujednolicenia [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] należy ich szukać w ustawie z 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej.

[ramka][b] Zobacz [link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/zmiana_ustawy_budzetowej.pdf]ustawę z 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (pdf)[/link] [/b][/ramka]

To jedna z kilku nowelizacji ustawy o VAT, które w ostatnim czasie przygotowało Ministerstwo Finansów. Inna z 29 października 2010 r. już została podpisana przez prezydenta. Pozostałe są w Sejmie lub nawet jeszcze do niego nie trafiły.

[srodtytul]Podwyżka za miesiąc[/srodtytul]

Od 1 stycznia 2011 r. będą obowiązywać podwyższone stawki VAT: 23 proc., 8 proc. i 5 proc.

W górę pójdą też: stawka ryczałtowa dla taksówkarzy 4 proc. i stawka zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników 7 proc. Jak to będzie w kolejnych latach - zobacz tabelę na dole strony.

Bez zmian zostanie tylko stawka 0 proc. dla wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i eksportu.

Minister finansów będzie miał uprawnienie do obniżania w rozporządzeniu stawek podatku dla niektórych dostaw i usług do wysokości: 0 proc., 5 proc. lub 7 proc. Czy i w jakim zakresie z nich skorzysta, zobaczymy.

W tej samej ustawie, już na etapie prac w Sejmie, wprowadzone zostały szczególne przepisy dla dostaw i usług wykonywanych na przełomie 2010 i 2011 r.

[srodtytul]Wykonane w starym roku[/srodtytul]

Jeżeli dostawa lub usługa zostanie wykonana jeszcze w 2010 r., to mimo że związany z nią obowiązek podatkowy powstanie po 31 grudnia 2010 r., będzie ona opodatkowana według starych stawek VAT obowiązujących do końca 2010 r.

[srodtytul]Zaliczki i przedpłaty[/srodtytul]

Jeśli przed 1 stycznia 2011 r. zostanie pobrana całość lub część należności, w szczególności: przedpłata, zaliczka, zadatek, rata, to będzie ona opodatkowana według stawki obowiązującej do końca 2010 r., nawet jeśli dostawa lub usługa zostanie wykonana po 31 grudnia 2010 r.

[srodtytul]Usługi ciągłe[/srodtytul]

Usługi, dla których ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, będą uznane za wykonane z upływem każdego okresu rozliczeniowego. Jeżeli okres rozliczeniowy przypadnie akurat na przełom roku, to usługi te będą opodatkowane:

1) stawką obowiązującą do końca 2010 r. dla części usługi świadczonej do 31 grudnia 2010 r.

2) nową stawką dla części usługi świadczonej od 1 stycznia 2011 r.

A co w sytuacji gdy nie będzie można określić, jaka część usługi została faktycznie wykonana w danym okresie? Wówczas będzie się przyjmować zasadę proporcjonalności, tzn. uznawać, że czynność jest wykonywana w tym okresie proporcjonalnie.

W praktyce może jednak powstać problem, jak określać te proporcje – według wartości usługi, liczby dni czy może jeszcze w inny sposób.

Wątpliwości będą dotyczyć zwłaszcza sytuacji, gdy najbardziej intensywna część świadczenia będzie przypadać na krótki okres, np. kilku dni.

Przykładowo: jaką stawkę zastosować dla usługi telekomunikacyjnej wykonanej w okresie przypadającym na przełom 2010 i 2011 r., gdy abonament jest płacony za okres np. od 15 grudnia 2010 do 14 stycznia 2011 r., ale wszystkie rozmowy zostały wykonane jeszcze w grudniu?

Tak samo – jaką stawkę zastosować, gdy okres rozliczeniowy dla usług budowlanych wynosi trzy miesiące, ale zdecydowana większość robót zostanie wykonana jeszcze w grudniu 2010 r.

[srodtytul]Dostawa mediów[/srodtytul]

Szczególne rozwiązanie przewidziano, gdy przed 1 stycznia 2011 r. wystawiona będzie faktura dla usług wymienionych w art. 19 ust. 13 pkt 1. Warto wiedzieć, że przepis ten został znacznie rozszerzony w innej, podpisanej już przez prezydenta, nowelizacji ustawy o VAT z 29 października 2010 r.

[ramka][b]Świadczenia rozliczane w terminie płatności[/b]

Od 1 stycznia 2011 r. art. 19 ust. 13 pkt 1 będzie obejmował:

A) dostawy energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego,

B) świadczenie usług:

– telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,

– związanych z uzdatnianiem i dostarczaniem wody za pośrednictwem sieci wodociągowych,

– związanych z handlem wodą dostarczaną za pośrednictwem sieci wodociągowych,

– związanych z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków,

– związanych ze zbieraniem odpadów innych niż niebezpieczne nadających i nienadających się do recyklingu,

– związanych z infrastrukturą przeznaczoną do przemieszczania odpadów innych niż niebezpieczne oraz odpadów niebezpiecznych nadających się do recyklingu,

– związanych ze zbieraniem odpadów niebezpiecznych oraz usuwaniem odpadów innych niż niebezpieczne,

– związanych z obróbką odpadów innych niż niebezpieczne w celu ich ostatecznego usunięcia,

– związanych z przetwarzaniem pozostałych odpadów niebezpiecznych,

– związanych z unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych, z wyłączeniem usług zagospodarowania odpadów promieniotwórczych (ponownego przetwarzania paliw i odpadów),

– związanych z odkażaniem i czyszczeniem,

– pozostałych związanych z rekultywacją oraz specjalistycznych usług w zakresie kontroli zanieczyszczeń,

– usług zamiatania śmieci i usuwania śniegu,

– pozostałych usług sanitarnych.[/ramka]

Zasadniczo dla wszystkich tych usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności. Jeśli jednak okres rozliczeniowy fakturowany przed 1 stycznia 2011 r. będzie przypadał akurat na zmianę stawki VAT, to dostawca będzie mógł jeszcze zastosować starą stawkę, ale pod warunkiem że w pierwszej fakturze wystawianej po 1 stycznia 2011 r., nie później jednak niż do 30 czerwca 2011 r., zostanie uwzględniona korekta tego rozliczenia.

[srodtytul]Zwolnione, wkrótce opodatkowane[/srodtytul]

Te same zasady mają być stosowane również w sytuacji, gdy przed 1 stycznia 2011 r. dana czynność jest zwolniona z VAT, a po tej dacie będzie opodatkowana, lub odwrotnie (podstawa prawna: nowy art. 14f ustawy o VAT).

[srodtytul]WNT i import towarów[/srodtytul]

Opisanych tu reguł nie będzie się stosować do importu towarów oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). O tym, jaką stawkę VAT tu przyjąć, nie będzie decydować moment wykonania czynności, tylko jaka stawka obowiązuje w dniu powstania obowiązku podatkowego.

Przypomnijmy, że w imporcie towarów obowiązek podatkowy powstaje zasadniczo z chwilą powstania długu celnego (art. 19 ust. 7 ustawy o VAT), a w WNT – 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano dostawę towarów, chyba że wcześniej podatnik wystawił fakturę lub otrzymał całość lub część ceny (art. 20 ust. 1 – 3 ustawy),

[srodtytul]Zmiany w cenniku[/srodtytul]

Operatorzy usług telekomunikacyjnych nie będą musieli wysyłać do każdego klienta z osobna zawiadomienia o zmianie warunków umowy spowodowanej zmianą stawki VAT.

Byłoby to niesamowicie kosztowne, dlatego Sejm postanowił, że wystarczy podanie do publicznej wiadomości informacji o zmianie warunków umowy, zmianie w cenniku usług telekomunikacyjnych, terminie ich wprowadzenia oraz o prawie do wypowiedzenia umowy przez abonenta, jeżeli tych zmian nie zaakceptuje.

Z nowelizacji wynika, że operatorzy powinni zrobić to jeszcze w listopadzie. Ustawodawca przewidział jednak, że ustawa zmieniająca stawki VAT zostanie opublikowana dopiero w grudniu.

Dlatego zezwolił operatorom podanie tych informacji do publicznej wiadomości z wyprzedzeniem krótszym niż miesiąc przed wejściem w życie podwyższonego VAT (podstawa prawna: nowy art. 61a w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=022F6AE251CDD641313696C05C92995A?id=174502]ustawie Prawo telekomunikacyjne[/link]).

[srodtytul]Woda i ścieki[/srodtytul]

Również rady gmin nie będą musiały zatwierdzać nowych taryf za wodę i ścieki, zmienionych na skutek podwyższenia VAT. Zmienione wejdą w życie tego samego dnia co zmiana stawki podatku, czyli 1 stycznia 2011 r. (podstawa prawna: art. 24 zmieniony ust. 1 i nowe ust. 11 i 12 w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków).

[srodtytul]Korekty obrotu[/srodtytul]

W nowych przepisach nie ma regulacji dotyczących korekty podstawy opodatkowania. Należy zatem przyjąć, że w razie udzielenia po 31 grudnia 2011 r. bonifikaty, opustu, skonta, będziemy korygować obrót według tej samej stawki, jaka była stosowana dla pierwotnej czynności. Jeśli zatem dostawa była opodatkowana stawką 22 proc., to przy korekcie obniżającej podstawę opodatkowania również zastosujemy tę stawkę.

– Przyczyny korekty mogą być różne i od nich zależeć powinien sposób postępowania. Jeżeli bowiem korekta jest spowodowana wcześniejszym błędnym zaniżeniem podstawy opodatkowania, to w tym wypadku cofamy się do momentu wystawienia faktury pierwotnej, a zatem w odniesieniu do tego zwiększenia powinniśmy zastosować pierwotną stawkę VAT – mówi Michał Borowski ze Spółki Doradztwa Podatkowego Ożóg i Wspólnicy.

Co w sytuacji gdy korekta będzie spowodowana podwyższeniem ceny? Niektórzy eksperci sądzą, że w tym wypadku należy stosować nową stawkę VAT.

[b]Jak będą się zmieniać stawki podatku od towarów i usług[/b]

[ramka][b]Źródło: [/b]

- [link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/zmiana_ustawy_budzetowej.pdf]ustawa z 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej[/link]

- [link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/zmiana_ustawy_finansowej.pdf]projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3576)[/link] [/ramka]

[ramka][b]Czytaj też artykuły:[/b]

[link=http://www.rp.pl/artykul/56107,570988-Jakie-zmiany-VAT-na-przelomie-2010-r--i-2011-r-.html]Jakie zmiany VAT na przełomie 2010 r. i 2011 r.[/link]

[link=http://www.rp.pl/artykul/56114,572901_Sylwester-bedzie-drozszy-po-polnocy.html]Tegoroczny sylwester będzie droższy po północy[/link]

[b]Zobacz[/b] [link=http://www.rp.pl/temat/56114.html]więcej o zmianach VAT w 2011 roku[/link][/ramka]