Tarcza antykryzysowa a ulga w PIT dla młodych

W sierpniu zeszłego roku weszły w życie przepisy wprowadzające zwolnienie z PIT dla osób poniżej 26. roku życia, czyli tzw. ulga dla młodych. Radość młodych pracowników była w pewnym stopniu tłumiona wątpliwościami związanymi z praktycznym stosowaniem nowych przepisów. Wprowadzenie tych regulacji na pewno zostało odebrane z zadowoleniem przez wszystkich tych, których przychody przestały być uszczuplane o należny podatek, ale zrodziło dodatkowe pytania po stronie pracodawców rozliczających podatki. Termin na rozliczenie pierwszego roku podatkowego, w którym obowiązuje „ulga dla młodych" – pomimo, że wyjątkowo w tym roku przesunięty o miesiąc – zbliża się nieubłaganie, co dla wielu młodych podatników może oznaczać konieczność znalezienia odpowiedzi na pojawiające się wątpliwości. Rozliczam się z żoną: jak obliczyć limit przysługującej nam ulgi? Pracowałem za granicą: co z ulgą? Ukończyłem w trakcie roku 26. rok życia: jak obliczyć przysługujące mi koszty uzyskania przychodu? Osiągam przychody z kilku źródeł: czy wszystkie podlegają zwolnieniu? Z pomocą przychodzi minister finansów, który 14 kwietnia 2020 r. wydał objaśnienia podatkowe, mające przybliżyć funkcjonowanie „ulgi dla młodych".

Przypomnijmy na początek – objaśnienia podatkowe wydawane przez ministra finansów mają analogiczną moc ochronną jak interpretacja indywidualna. Co to oznacza? Zgodnie z ordynacją podatkową zastosowanie się do objaśnień podatkowych nie może szkodzić podatnikowi. Jeżeli zatem postąpimy tak jak wynika to z objaśnień, to organ podatkowy nie powinien żądać zapłaty dodatkowego podatku (zaległości podatkowej) czy np. karnych odsetek za zwłokę. Dodatkowo, podatnikowi takiemu nie powinna grozić odpowiedzialność karna skarbowa.

Na czym polega preferencja

Ulga dla młodych polega na zwolnieniu z PIT przychodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych (co oznacza przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) oraz z osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia (w rozumieniu art. 13 pkt 8 ustawy o PIT), otrzymanych przez podatnika do ukończenia przez niego 26. roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł. Zwolnienie dotyczy przychodów, uzyskiwanych od 1 sierpnia 2019 r. i to tych, do których stosuje się skalę podatkową.

Lepiej urodzić się w grudniu

Warunek wieku musi być spełniony na moment uzyskania przychodów. Tutaj pojawiało się sporo wątpliwości: jeśli obchodzę 26. urodziny 10 maja, czy to oznacza, że ulga przysługuje mi do końca miesiąca? A może do końca roku podatkowego, skoro z reguły zdarzenia mające miejsce w trakcie roku wywołują skutki od kolejnego okresu? W zakresie ustalania wieku przepisy ustawy o PIT nie odsyłają do kodeksu cywilnego. Zdaniem ministra finansów, przy interpretacji sformułowania „do ukończenia 26. roku życia" należy stosować ogólne przepisy prawa podatkowego, co oznacza, że skorzystać z ulgi można w odniesieniu do przychodów osiągniętych do dnia 26 urodzin włącznie. Może to doprowadzić do sytuacji, że przychody nominalnych równolatków, którzy urodzili się w skrajnych miesiącach danego roku kalendarzowego będą zupełnie inaczej w tym roku podatkowym opodatkowane.

Czytaj także: Ulga dla młodych: urodziny to ostatni dzień na zwolnienie w PIT

Praca za granicą

Ulga dla młodych ma zastosowanie zarówno do przychodów osiąganych na terytorium Polski, jak i za granicą. Osiągnięte za granicą przychody będą jednak miały różny wpływ na przysługujący limit do stosowania ulgi dla przychodów osiąganych w tym roku w Polsce. Otóż, gdy przychody uzyskane za granicą są w Polsce zwolnione z podatku (na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania), nie uwzględnia się ich przy obliczaniu limitu dla zwolnienia.

PRZYKŁAD

Pan Adam uzyskał przychód z pracy w Niemczech. Wartość tego przychodu nie jest uwzględniana do limitu ulgi dla młodych. Metodą unikania podwójnego opodatkowania jest bowiem - na podstawie umowy z Niemcami- metoda wyłączenia z progresją.

Inną sytuację będzie miała pani Anna, która wyjechała do pracy do USA. Rozliczenie „amerykańskiego" wynagrodzenia będzie się odbywać za pomocą metody proporcjonalnego odliczenia, w związku z czym przychód pani Anny będzie uwzględniony przy określeniu limitu zwolnienia.

Tym samym, pan Adam, który wrócił z pracy z Niemiec, będzie miał do wykorzystania całą ulgę do przychodów z pracy w Polsce w danym roku, podczas gdy pani Anna, która wróci z pracy z USA, będzie mogła wykorzystać ewentualną różnicę pomiędzy przysługującym w skali roku limitem a przychodem osiągniętym w USA.

Nie każdy skorzysta

Katalog przychodów objętych ulgą dla młodych ma charakter zamknięty. Ogranicza się wyłącznie do przychodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych oraz przychodów z osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia.

Oznacza to, że osoba, która nie skończyła 26. roku życia, uzyskująca przychody z działalności gospodarczej, nie skorzysta z ulgi. Tak samo z ulgi nie skorzysta osoba tworząca strony internetowe na podstawie umów o dzieło. Dodatkowo, ze względu na konstrukcję przepisów, z ulgi wyłączony jest zasiłek chorobowy, gdyż jest przychodem z innych źródeł. Zwolnieniu podlega natomiast wynagrodzenie chorobowe wypłacane przez pierwsze 33 dni niezdolności do pracy.

Przed skorzystaniem z „ulgi dla młodych" i niezapłaceniem podatku, warto zatem przyjrzeć się czy osiągnięty przychód się do niej kwalifikuje.

Wspólne rozliczenie podatku dochodowego z małżonkiem nie daje możliwości rozliczenia się w ramach limitu przysługującego drugiemu małżonkowi. Innymi słowy, pomimo tego, że dla celów obliczenia wysokości podatku reguła sumowania przychodów obu małżonków i dzielenia ich na pół obowiązuje, tak dla celów skorzystania z ulgi każdy małżonek ma swój odrębny limit.

PRZYKŁAD

Jeżeli pan Andrzej skorzysta „tylko" z 50 000 zł limitu ulgi dla młodych, to pozostała część limitu w wysokości 35 528 zł przepada. Nie będzie mogła być wykorzystana przez jego żonę – panią Magdę nawet, jeżeli zarobi ona ponad 85 528 zł w danym roku.

Dodatkowo, ulga nie przechodzi na następny rok podatkowy. Ważne dla podatników może być także to, że jeżeli podatnik w roku podatkowym uzyskał przychody objęte ulgą dla młodych, to nawet w sytuacji, gdy nie płaci podatku dochodowego (bo nie uzyskał innych przychodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej), ma prawo do „dodatkowego zwrotu" z tytułu ulgi na dzieci do wysokości składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, jakie zapłacił z własnych środków od przychodów korzystających z ulgi dla młodych.

Gdzie mogą być wątpliwości

Trudności mogą napotkać wszyscy ci podatnicy, którzy przekroczą próg dający prawo do zwolnienia i osiągną przychody niepodlegające zwolnieniu. Jak wówczas liczyć koszty uzyskania przychodu? Zgodnie z objaśnieniami, rozliczamy je na zasadach ogólnych, jednak do wysokości przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Artyści czy twórcy stron internetowych, korzystający z 50-proc. kosztów podatkowych mają także prawo do korzystania z ulgi dla młodych, jeżeli osiągają przychody ze źródeł objętych tą ulgą. Suma kosztów 50 proc. oraz przychodu objętego ulgą dla młodych nie może jednak przekroczyć limitu 85 528 zł.

PRZYKŁAD

Pani Iwona zarobiła 100 000 zł jako informatyk i rozpoznała 50 000 zł kosztów z tego tytułu. Przychody korzystające z ulgi dla młodych w tym roku podatkowych nie mogą już przekroczyć 35 528 zł.

Nie wszyscy są szczęśliwi

Wydanie ministerialnych objaśnień przed rozliczeniem pierwszego roku, w którym obowiązywała ulga dla młodych, może okazać się dla wielu podatników pomocne. Objaśnienia dostarczają bowiem wielu cennych wskazówek odnośnie do stosowania ulgi zarówno dla podatników, jak i samych pracodawców, bo zastosowanie tej preferencji wpływa na wysokość kosztów uzyskania przychodów, wysokość odliczeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne, a także na obowiązki płatników.

Należy przy tym pamiętać, że objaśnienia to nie zwykły przewodnik – zastosowanie się do nich daje podatnikowi formalną „ochronę".

W tej beczce miodu jest jednak także (mała?) łyżka dziegciu: nie wiadomo bowiem jaki jest powód, aby osoba urodzona w styczniu, kończąca studia i wchodząca na rynek pracy w tym samym momencie, co osoba urodzona w grudniu, osiągała przez prawie rok niższe zarobki.

Bartosz Sankiewicz jest partnerem w NGL Legal

Maciej Fiedorczuk jest starszym konsultantem w NGL Legal