Przypomnijmy, że w kontrowersyjnej urzędowej interpretacji z 30 sierpnia 2006 r. (DD6-82138/06/DZ/412) minister finansów uznał, iż pomoc, jaką otrzymują beneficjenci realizujący projekty współfinansowane z funduszy strukturalnych, pochodzi ze "środków pożyczonych z budżetu państwa na prefinansowanie realizowanych programów i projektów pomocowych". Stąd pomoc ta nie korzysta ze zwolnień z podatku dochodowego przewidzianych dla środków bezzwrotnej pomocy UE. Również w części finansowanej z budżetu państwa otrzymane środki nie są wolne od podatku, ponieważ nie są dotacją w rozumieniu ustawy z 30 czerwca2005 r. o finansach publicznych (DzU nr 249, poz. 2104 ze zm., w ówczesnym brzmieniu).

Choć stanowisko MF poddawano krytyce jako restrykcyjne i oderwane od intencji ustawodawcy, praktyka administracji skarbowej poszła jego śladem.

Istotną zmianę wprowadziła nowelizacja ustawy o finansach publicznych. Jej art. 106 ust. 2 pkt 3a (obowiązujący od 29 grudnia 2006 r.) do dotacji zalicza wydatki budżetu państwa przeznaczone na"realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2 (tj. środków pochodzących z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rybołówstwa), lub projektów realizowanych w ramach tych programów".

W ten sposób kwalifikowane będą jednak jedynie środki pomocowe otrzymywane na podstawie ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (DzUnr 227, poz. 1658), a zatem w ramach nowej perspektywy finansowej 2007 - 2013.

Oznacza to, że pod rządami znowelizowanej ustawy środki pomocowe z "nowego rozdania" będą traktowane jako dotacje z budżetu państwa. W konsekwencji będą one dla beneficjentów wolne od podatku.

Potwierdziło to Ministerstwo Finansów w piśmie z 7 maja br. (MB8/386/2007), będącym odpowiedzią na pytanie DF w tej sprawie (zob. DF z 10 maja br.).

Czy dotyczy to także wynagrodzeń osób prowadzących szkolenia, które realizują cele odpowiednich programów (obecnie m.in. SPO "Rozwój zasobów ludzkich", a w perspektywie finansowej2007 -2013 "Kapitał ludzki")?

W powszechnym przekonaniu przepisem, który powinien znaleźć tu zastosowanie, jest art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof). Zwalnia on z opodatkowania m.in. pochodzące ze środków bezzwrotnej pomocy UE dochody podatników, którzy bezpośrednio realizują cel programu finansowanego z tej pomocy.

Niestety, obecnie praktyka stosowania ustawy jest inna - za sprawą przywołanej interpretacji MF władze skarbowe uznają, że wynagrodzenia osób prowadzących szkolenia są opodatkowane (por. np. decyzję Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 15 stycznia br., PB-2/005SIP-267/06). W duchu ministerialnego pisma powodem odmowy zastosowania zwolnienia jest niespełnienie kryterium pochodzenia dochodu z budżetu UE.

Czy zmiana ustawy o finansach publicznych pozwoli na zastosowanie zwolnienia podatkowego do wynagrodzeń osób prowadzących szkolenia w ramach programów nowej perspektywy budżetowej?

Znowelizowana ustawa o finansach publicznych czyni środki otrzymane z UE dochodami budżetu państwa (por. art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy). Także w piśmie z 7 maja br. MF uznało "środki pomocowe pochodzące z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej" za dotacje rozwojowe z budżetu państwa.

Jest więc ryzyko, że administracja skarbowa wciąż nie będzie traktowała dochodów szkoleniowców (w części pokrytej środkami unijnymi) jako zwolnionych na mocy art. 21 ust. 1 pkt46 updof - tym razem powołując się na to, że są finansowane nie ze środków bezzwrotnej pomocy UE, lecz z dotacji budżetowej. Dotacja taka natomiast korzysta ze zwolnienia podatkowego tylko u jej beneficjenta.

W takim wypadku wprawdzie u beneficjentów (instytucji szkoleniowych) otrzymana dotacja byłaby wolna od podatku, jednak wypłacane z tej dotacji wynagrodzenia zatrudnionych trenerów i nauczycieli pozostałyby opodatkowane.

Problem ten mogłaby rozwiązać odpowiednia interpretacja analizowanego przepisu updof. Niezależnie od kwalifikacji środków unijnych według ustawy o finansach publicznych, ostatecznym źródłem środków pomocowych jest przecież (w odpowiedniej części) budżet UE. W ten sposób spełnione jest kryterium pochodzenia dochodu, co uzasadnia zastosowanie zwolnienia.

Autorka jest menedżerem w Zespole Doradztwa Podatkowego Accreo Taxand sp. z o.o.