Zgodnie z art. 11 ust. 1 i 2 oraz art. 53 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011, w celu prawidłowej interpretacji, czy dany podmiot posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w państwie innym, niż miejsce siedziby, potrzebne jest łącze spełnienie trzech warunków:

> posiadanie odpowiedniego zaplecza personalnego oraz

> wyposażenia technicznego,

– a ponadto oba wskazane powyżej uwarunkowania, muszą charakteryzować się

> wystarczającą stałością oraz samodzielnością, niezbędną do podejmowania decyzji dotyczących świadczenia usług z tego miejsca bądź dla potrzeb tego miejsca.

Dlatego działalność musi być prowadzona w tym miejscu nie w sposób przemijający czy okresowy. Dodatkowo warto wskazać, że korzystanie z zaplecza personalnego i technicznego innych podmiotów jest tożsame z wykorzystywaniem własnych zasobów.

Istotne jest również, aby posiadane zasoby umożliwiały odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. W orzecznictwie przyjęło się, że przejawem konsumowania nabywanych usług jest dokonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług właśnie w miejscu prowadzenia stałej działalności. Można zaobserwować, że uzasadnienia interpretacji indywidualnych wydawanych w omawianym zakresie, traktują powyższą definicję w sposób rozszerzający, przy częstej nadinterpretacji przedstawionego stanu faktycznego, bądź traktowaniu go w sposób wybiórczy.

Takim przykładem jest interpretacja indywidualna (0114- KDIP1-2.4012.643.2017.2.JŻ) z 2 lutego 2018 r., w której Dyrektor KIS stwierdził, że wnioskodawca (dalej: spółka) spełnił warunki zakwalifikowania jego obecności w Polsce jako stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Z opisu stanu faktycznego wynikało, że spółka prawa norweskiego jest zarejestrowana w Polsce tylko dla potrzeb VAT. Od 2014 roku wnioskodawca kupuje w kraju barki do przewozu produktów spożywczych (np.: paszy), które w ramach przesunięcia własnych towarów trafiają do Norwegii. Ponadto, spółka nabywa części elementów konstrukcyjnych barek, w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo importu z Norwegii, w procedurze uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń. Wynika to z faktu, że spółka jest zobowiązana do przekazania firmie dostarczającej barkę (dalej: kontraktor), w wyznaczonych terminach, części elementów konstrukcyjnych barki wyszczególnionych w załącznikach do umów z poszczególnymi dostawcami. Dodatkowo, spółka nabywa w Polsce usługi hotelowe, najmu samochodów i przedstawicielstwa podatkowego.

Jak działa biznes

Barki są zamawiane przez wnioskodawcę u kontraktorów dopiero po znalezieniu ostatecznego odbiorcy. Dlatego każda z zawieranych w Norwegii umów pomiędzy spółką a poszczególnymi kontraktorami obejmuje dostawę jednej barki - czyli umowy nie są podpisywane na czas nieokreślony. Ze względu na złożoną konstrukcję kupowanego produktu, spółka dostarcza kontraktorom dokumentacje i specyfikacje dotyczące zamawianej barki. Dodatkowo warto podkreślić, że kontraktorzy nie są powiązani kapitałowo ze spółką oraz spółka nie jest jedynym odbiorcą ich produktów. Ponadto, wnioskodawca ma prawo przysyłania swoich przedstawicieli w celu przeprowadzenia kontroli realizacji zlecenia oraz inspekcji barki. Kontraktorzy są zobowiązani do udzielenia pracownikom wsparcia oraz dostępu do biura i na teren stoczni w obrębie, w którym przebiegają prace związane z budową zamówionej barki. Pobyt pracowników nie trwa dłużej niż dwa (inspekcje) do pięciu dni (testy).

Zdaniem fiskusa

W opinii Dyrektora KIS spółka spełniła łącznie trzy przesłanki posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce.

Po pierwsze - występuje kryterium stałości, gdyż barki są nabywane od 2014 roku, a równocześnie spółka planuje robić takie zakupy w przyszłości. Bez znaczenia pozostaje fakt, że zakup barki w Polsce jest uzależniony od wcześniejszego znalezienia klienta oraz że spółka przy różnych zamówieniach współpracuje z różnymi kontraktorami.

Po drugie, spółka ma wystarczające zaplecze techniczne i osobowe zewnętrze (stocznie i biura należące do kontraktorów oraz ich pracownicy) oraz własne (pracownicy). Co ciekawe, w opinii Dyrektora KIS, spółka realizuje te czynności w sposób permanentny, angażując się w zadania związane z produkcją barek, ich nabyciem i przemieszczeniem. Przejawia się to, między innymi, w tym, że wnioskodawca ma istotny wpływ na sposób produkcji i wykonania przedmiotu zamówienia.

Ponadto, zdaniem organu wydającego interpretację wnioskodawca prowadzi na terytorium kraju działalność polegającą nie tylko na nabyciu barek, ale również ich produkcji, ponieważ decydując się na produkcję barek w Polsce, w tym ich obsługę w ramach współpracy z dostawcami, z wykorzystaniem ich zaplecza technicznego i personalnego, zleca im, w tym ich pracownikom, produkcję oraz obsługę barek.

ZDANIEM AUTORKI

Monika Smaga, KR Group

Żaden z dostępnych formularzy nie jest odpowiedni

Obecnie, po otrzymaniu interpretacji indywidualnej, spółka powinna zgłosić fakt posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce. I w tym miejscu pojawia się kolejny problem. Formularz VAT-R nie daje takiej możliwości, a w formularzu NIP-2 należy podać dokładny adres prowadzenia działalności. Czy w związku z tym spółka powinna wskazać adres swoich kontraktorów oraz dokonywać aktualizacji formularza NIP-2 za każdym razem, kiedy będzie podpisywana umowa na zakup kolejnej barki bądź po realizacji zamówienie przez kontraktora? Jeżeli tak, to który adres powinna wskazać: rejestrowy kontraktorów, czy położenia doku? Na dzień dzisiejszy same organy podatkowe nie wiedzą jak rozstrzygnąć tę kwestię.

—Monika Smaga