Zgodnie z art. 167 § 1 kodeksu pracy pracodawcy przysługuje prawo do odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego. Jest to odstępstwo od wyrażonej w art. 152 k.p. zasady nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego.
Istotne okoliczności
Z uprawnienia do odwołania pracownika z urlopu pracodawca może skorzystać tylko jeśli:
- nastąpiły okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili rozpoczęcia urlopu wypoczynkowego, bądź pracodawca nie mógł przewidzieć konieczności obecności pracownika; jeśli pracodawca mógł przewidzieć takie okoliczności lub konieczność obecności pracownika, powinien na podstawie art. 164 § 2 k.p. przesunąć urlop wypoczynkowy pracownika na inny termin,
oraz
- powrót pracownika jest niezbędny dla zapewnienia prawidłowego toku pracy z uwagi na posiadane przez niego kwalifikacje.
Decyzja pracodawcy o odwołaniu z urlopu wypoczynkowego powinna być zatem uzasadniona. Musi on obiektywnie ocenić, czy zaistniałe okoliczności uzasadniają w dostateczny sposób odwołanie z urlopu wypoczynkowego.
Przepisy k.p. nie nakładają na pracodawcę obowiązku poinformowania pracownika o przyczynie odwołania z urlopu wypoczynkowego. Warto to jednak zrobić dla uniknięcia późniejszych sporów.
Rozsądny termin
O odwołaniu z urlopu wypoczynkowego pracodawca powiadamia bezpośrednio pracownika. Określa przy tym termin, w którym zatrudniony ma obowiązek stawić się do pracy. Termin ten należy wyznaczyć tak, aby jego dotrzymanie przez pracownika było możliwe. Trzeba zatem uwzględnić miejsce jego pobytu oraz istniejące połączenia komunikacyjne i dostępne dla niego środki transportu.
Wiążące polecenie
Pracownik nie może odmówić powrotu do pracy. Zgodnie z art. 100 § 1 i § 2 pkt 4 k.p. pracownik ma obowiązek wykonywać polecenia pracodawcy oraz dbać o dobro zakładu pracy i jego mienie. Jeśli odmówi powrotu z urlopu wypoczynkowego, szef może zastosować wobec niego karę porządkową, a w skrajnych przypadkach uznać odmowę za podstawę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Zwrot kosztów
Pracownikowi przysługuje wobec pracodawcy roszczenie o zwrot kosztów, jakie poniósł w związku z odwołaniem go z urlopu wypoczynkowego. Firma powinna zwrócić wydatki, których zatrudniony nie może odzyskać.
Jeśli pracownik wyjechał już na urlop, pracodawca powinien zwrócić koszty proporcjonalnie do jego niewykorzystanej części.
Pracownik może żądać zwrotu tylko tych kosztów, które pozostają w bezpośrednim związku z odwołaniem. Aby uniknąć sporów z pracodawcą, wydaje się, że powinien udokumentować swoje żądanie fakturami lub innymi dowodami umożliwiającymi bezsporne ustalenie wysokości wydatków. Jeśli nie jest w stanie udokumentować poniesionych kosztów, pracodawca dokonuje zwrotu stosując odpowiednio przepisy określające zasady dotyczące rozliczanie kosztów podróży służbowych.
Nowe ustalenia
Po powrocie pracownika do pracy szef powinien uzgodnić z nim termin, w którym wykorzysta pozostałą część urlopu wypoczynkowego. Termin ten może przypadać bezpośrednio po okresie, w którym obecność pracownika w zakładzie przestanie być niezbędna, jak również w czasie późniejszym. ?
