22 lutego wejdą w życie zmiany w zatrudnianiu na podstawie umów na czas określony.
Nowelizacja kodeksu pracy objęła dwa istotne zagadnienia dotyczące umów zawartych na czas określony. Do tej pory nie było przepisów ograniczających czas, na jaki pracodawca może zawrzeć umowy terminowe. Nowelizacja przewiduje maksymalny okres trwania takich angaży – łączne zatrudnienie na ich podstawie będzie liczyć 33 miesiące. Gdyby nawet doszło do przekroczenia tego okresu, pracownika będzie się traktować jako zatrudnionego na podstawie umowy na czas nieokreślony.
Liczba umów i firmowy staż
Drugą istotną zmianą jest to, że zatrudniony na podstawie czwartej umowy będzie uważany za zaangażowanego na umowę na czas nieokreślony. Nie ma tu znaczenia okres, który upłynął między kolejnymi umowami.
Trzecia nowość dotyczy okresu wypowiedzenia umowy na czas określony, którego długość zrównano z umowami bezterminowymi – będzie on zależał od stażu pracy pracownika i wyniesie:
- dwa tygodnie – przy zatrudnieniu u pracodawcy przez krócej niż sześć miesięcy,
- miesiąc – przy stażu co najmniej sześciomiesięcznym,
- trzy miesiące – gdy zatrudnienie u zwalniającego trwało co najmniej trzy lata.
Trzy scenariusze
O ile sama zmiana przepisów nie wzbudza wątpliwości, o tyle gorzej jest z okresem przejściowym. Przeanalizujmy trzy scenariusze, na podstawie których spróbujemy odpowiedzieć na wszelkie pytania.
- I scenariusz – umowy zawarte i wypowiedziane przed 22 lutego 2016 r.
Dla umów zawartych i wypowiedzianych przed 22 lutego 2016 r. będą obowiązywały stare przepisy, sprzed nowelizacji. Oznacza to, że okres ich wypowiedzenia wyniesie dwa tygodnie.
- II scenariusz – umowy zawarte na czas określony, trwające 22 lutego 2016 r., w których nie ma klauzuli dopuszczającej ich wypowiedzenie.
Taką umowę będzie można rozwiązać na dotychczasowych warunkach, czyli nie da rady jej wypowiedzieć.
- III scenariusz – umowy zawarte na czas określony, trwające 22 lutego 2016 r., w których jest klauzula dopuszczająca ich wypowiedzenie.
Taki angaż będzie można rozwiązać zgodnie z nowymi okresami wypowiedzenia.
Przy ustalaniu okresu wypowiedzenia umów terminowych trwających 22 lutego 2016 r. oraz wypowiedzianych po tym dniu będzie brany pod uwagę okres zatrudnienia u pracodawcy po tej dacie, bez uwzględniania wcześniejszego stażu.
Dodatkowo będą tu działały nowe limity, do których jednak wliczy się zatrudnienie na podstawie umowy zawartej na czas określony, począwszy od 22 lutego 2016 r. W praktyce oznacza to, że limit 33 miesięcy maksymalnego angażu terminowego upłynie 21 listopada 2018 r.
Co do liczby zawartych umów terminowych, jeżeli 22 lutego 2016 r. będzie trwała pierwsza na czas określony, będzie traktowana jako pierwsza umowa w nawiązaniu do nowego limitu. Jeżeli będzie trwała druga, będzie traktowana jako druga z nowego limitu. Przy zawarciu angażu po 22 lutego 2016 r. w ciągu miesiąca od rozwiązania drugiej umowy terminowej umowa ta będzie uważana za zawartą na czas nieokreślony.
Bez limitu
Umowami, które nie podlegają limitowaniu ze względu na ich liczbę i czas trwania, będą te zawarte:
- na czas zastępstwa,
- w celu wykonywania pracy dorywczej lub sezonowej,
- na czas określonej kadencji,
- na czas określony po wskazaniu przez pracodawcę obiektywnych przyczyn jej zawarcia.
Zawarcie tej umowy zobowiązuje pracodawcę do poinformowania okręgowego inspektora pracy w wymaganym trybie (pisemnie lub elektronicznie) oraz terminie (pięć dni roboczych od zawarcia umowy).
Autorka jest ekspertem ds. zarządzania zasobami ludzkimi i administracji kadrowo-płacowej w dziale usług księgowych BDO