Bezpośrednio po wykorzystaniu pełnej puli dodatkowego urlopu macierzyńskiego (lub dodatkowego urlopu na warunkach macierzyńskiego) pracownik ma prawo do pauzy rodzicielskiej w wymiarze do 26 tygodni. Ten wymiar jest stały, niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie (art. 1821a § 1 k.p. oraz art. 183 § 3 i 5 k.p.). Nie może z niego skorzystać osoba, która wcześniej nie wybrała macierzyńskiego.
Tydzień urlopu rodzicielskiego odpowiada siedmiu dniom kalendarzowym (art. 1821a § 6 k.p. w zw. z art. 1831 § 1 k.p.). Urlopu tego udziela się jednorazowo albo w częściach – nie więcej jednak niż w trzech. Żadna z nich nie może być krótsza niż osiem tygodni, do tego muszą przypadać bezpośrednio jedna po drugiej, a poszczególne transze mają stanowić wielokrotność tygodnia (art. 1821a § 2 k.p.). Z pauzy rodzicielskiej mogą jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka. W takim przypadku łączny wymiar tego urlopu nie może przekraczać 26 tygodni (art. 1821a § 3 k.p.).
Najpierw formalności
Urlopu rodzicielskiego udziela się na pisemny wniosek podwładnego. Powinien go złożyć w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tej pauzy. Wtedy pracodawca musi uwzględnić jego podanie (art. 1821a § 4 k.p.) >patrz wzór wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego. Drugi termin na złożenie tego wniosku określa art. 1791 k.p. Wskazuje, że kobieta w ciągu 14 dni po porodzie może złożyć jeden wniosek, żądając w nim udzielenia go bezpośrednio po wykorzystaniu podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Takie pismo również wiąże szefa.
Informacje, które rodzic musi zawrzeć we wniosku, to:
- termin zakończenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
- termin zakończenia poprzedniej transzy oraz okres dotychczas wykorzystanego urlopu – gdy wniosek dotyczy kolejnej części pauzy rodzicielskiej.
Konieczne jest także załączenie pisemnego oświadczenia o braku zamiaru korzystania z urlopu przez okres wskazany we wniosku przez drugiego z rodziców dziecka albo o czasie, w którym będzie on korzystał z tego uprawnienia w okresie objętym wnioskiem (art. 1821a § 5 k.p.).
Powrót na etat
Zatrudniony może łączyć przebywanie na urlopie rodzicielskim z pracą u szefa, który mu go udzielił. Przy czym wymiar tej pracy nie może przekraczać połowy pełnego etatu. Urlopu rodzicielskiego udziela się wówczas na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy (art. 1821a § 6 k.p. w zw. z art. 1821 § 5 k.p.). Podjęcie obowiązków następuje na pisemny wniosek podwładnego składany na minimum 14 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Musi w nim zawrzeć wymiar czasu pracy i okres, przez który zamierza łączyć pobyt na urlopie rodzicielskim z wykonywaniem zadań służbowych. Pracodawca musi go uwzględnić, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy świadczonej przez podwładnego. O przyczynie odmowy informuje rodzica na piśmie (art. 1821a § 6 k.p. w zw. z art. 1821 § 6 k.p.).
Po zakończeniu urlopu rodzicielskiego pracodawca ma obowiązek zatrudnić etatowca na dotychczasowym stanowisku. Jeżeli nie jest to możliwe, powinien dać mu posadę równorzędną z zajmowaną przed rozpoczęciem pauzy lub inne stanowisko odpowiadające jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z tego urlopu (art. 1821a § 6 k.p. w zw. z art. 1832 k.p.).
Ważne! Stosunek pracy w czasie korzystania z urlopu rodzicielskiego podlega takiej samej ochronie, jak podczas przebywania na macierzyńskim.
—Anna Borysewicz, adwokat
podstawa prawna: art. 1791 oraz art. 1821a kodeksu pracy – ustawa z 26 czerwca 1974 r. (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502)
podstawa prawna: § 6 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 62, poz. 286 ze zm.)
