Przejawia się ona w bardzo skrupulatnym podejściu do jego wypełnienia, gdzie częstokroć pomyłka może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencję z nieważnością weksla włącznie. Jedną z takich przyczyn, jest brak wyraźnego wskazania waluty przy określeniu kwotowym lub słownym na wekslu.
Ustawodawca w art. 1 oraz w art. 101 prawa wekslowego (z dnia 28 kwietnia 1936 r. Dz.U. Nr 37, poz. 282), enumeratywnie wymienia jakie elementy musi zawierać zarówno weksel trasowany jak i własny. Wśród nich znajduje się również wymóg określenia waluty. I zdarza się nierzadko, że właśnie wypełniający weksel jej nie określają, czy to przez niefrasobliwość, zapomnienie ect., pozostawiając w miejscu do tego przeznaczonym puste miejsce. Konsekwencją jest jednak nieważność takiego dokumentu.
„Nieważny będzie również weksel, w którym nie wskazano waluty przy kwocie oznaczonej cyfrowo lub podano ją inna niż przy kwocie słownie. W drugim wekslu przy kwocie cyfrowo nie oznaczono waluty. Prawo wekslowe zawiera, co prawda, art. 6, zgodnie z którym weksel, w którym sumę wekslową napisano literami i słownie, w razie różnicy ważny jest na sumę napisaną literami. Przepis ten dotyczy jednakże tylko tego, co można w sumie wekslowej napisać słownie i cyfrowo, czyli kwoty. Waluty cyfrą, w sposób powszechnie zrozumiały, napisać nie można" (Izabela Herapolitańska „ Jak poprawnie wypełnić weksel w 416 przykładach" Wydawnictwo Twigger Warszawa 2002 roku, strona 66).
Nadto bardzo wyraźnie w tej kwestii wypowiedział się w uchwale Sąd Najwyższy: „Brak oznaczenia waluty, w jakiej wyrażono sumę wekslową, powoduje, że odnośny dokument nie jest uważany za weksel" (orz. SN z 08.09.1995 r. III CZP 105/95, OSN 1995, Nr 12, poz.174).
W uzasadnieniu powyższej uchwały czytamy: „ Zgodnie z art. 101 pkt 2 (oraz art. 1 pkt 2 Prawa wekslowego), konieczną częścią składową weksla jest oznaczenie sumy pieniężnej, jaka ma zostać zapłacona. Oznaczenie to wymaga wpisania na wekslu zarówno kwoty ( liczby jednostek) jak i waluty, bez czego „oznaczenie" nie było by kompletne, a zatem nie dałoby się ustalić zakresu odpowiedzialności dłużników wekslowych. Ustalenie takie na podstawie tekstu samego weksla jest niezbędne ze względu na cechę obiegowości, która stanowi samą istotę weksla. Z tego też względu nie może być uważany za weksel taki dokument, któremu brak min. oznaczenia sumy pieniężnej i to w obydwu jej elementach zarówno co do liczby jednostek (art. 6 Prawa wekslowego), jak i co do waluty (art. 41 Prawa wekslowego), żadna jednak z tych reguł nie nie dotyczy sytuacji braku oznaczenia waluty." I dalej czytamy w piśmiennictwie także tę kwestię poruszającym. "Przedmiotem zobowiązania wekslowego może być pod rygorem nieważności weksla tylko świadczenie pieniężne. Oznaczenie na wekslu sumy pieniężnej obejmuje określenie kwoty i podanie waluty (obcej lub krajowej). Wskazanie tylko kwoty bez podania waluty powoduje nieważność weksla". M. Czarnecki, L. Bagińska Prawo wekslowe i czekowe, Duże Komentarze Becka, wydawnictwo CH Beck Warszawa 2005 rok., strona 53 „do oznaczenia sumy pieniężnej należy także oznaczenie pieniądza tzw. waluty. Można wskazać walutę krajową lub walutę obca" M. Czarnecki, L. Bagińska Prawo wekslowe i czekowe, Duże Komentarze Becka, wydawnictwo CH Beck Warszawa 2005 rok., strona 54.
Co jest istotne, kiedy taki niepełny dokument zostanie skierowany do Sądu, celem wydania na jego nakazu zapłaty, Sąd nie może na jego podstawie, wydać nakazu zapłaty. Natomiast jeżeli to zrobi jest to bezwzględna przesłanka uchylenia takiego wyroku.
Jak słusznie stwierdza Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 17 września 2004 roku (sygn. akt: V CK 60/04 OSNC 2005/7-8/144): „Zarówno zatem chwili wydania wekslowego nakazu zapłaty, jak i w późniejszym postępowaniu, sąd z urzędu powinien uwzględniać formalną nieważność weksla, tj. brak wymogów określonych w art. 1 lub art. 101 prawa wekslowego. Niezależnie zatem od tego, czy pozwana zgłaszała zarzuty dotyczące błędnego wypełnienia weksla, również rzeczą Sądu Apelacyjnego było wyjaśnienie tej kwestii".
Również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 09 listopada 2000 roku (sygn. akt.: II CKN 311/00) stwierdził: „ Zasadnie też Sąd Apelacyjny uznał, że stwierdzeniu nieważności weksla nie stoi na przeszkodzie fakt, że Sąd Rejonowy uznał weksel za ważny i na jego podstawie wydał nakaz zapłaty. Zgodnie z art. 365 par. 1 k.p.c. strony, sądy i inne organy państwowe wiąże prawomocne orzeczenie. Nie wiąże natomiast ocena materiału dowodowego, na podstawie, którego orzeczenie zostało wydane".
Konkludując wydawać by się mogło, iż przecież wszystkim wiadomo jest, że na terenie Polski obowiązuje waluta polski złoty, i to nie jako samo z siebie wynika, że weksel z rzeczy samej, jest w takiej walucie określony. Niestety to tylko pozory, które mogą osobę jego wypełniającą bardzo drogo kosztować. Taki niepełny weksel jest bowiem nieważny.
Janusz Piejko, radca prawny
Artykuł został opublikowany w ramach projektu „Pisz u nas, zbieraj punkty”