Strony transakcji mają obowiązek powstrzymania się od jej dokonania do czasu uzyskania zgody prezesa UOKiK lub upływu terminu, w którym decyzja powinna być wydana. Z punktu widzenia prezesa UOKiK zgłoszenie koncentracji po jej przeprowadzeniu jest równoznaczne z jej niezgłoszeniem, co oznacza, że przedsiębiorcy mogą zostać ukarani w obu przypadkach.
Przeprowadzenie koncentracji jest zatem możliwe dopiero po uzyskaniu decyzji prezesa UOKiK, wyrażającej na nią zgodę. Wyjątkiem jest realizacja publicznej oferty kupna lub zamiany akcji zgłoszonej prezesowi UOKiK, jeżeli nabywca nie korzysta z prawa głosu wynikającego z nabytych akcji lub czyni to wyłącznie w celu utrzymania pełnej wartości swej inwestycji kapitałowej lub dla zapobieżenia poważnej szkodzie, jaka może powstać u przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji.
Kontrolą prezesa UOKiK objęte są koncentracje, które wywołują lub mogą wywołać skutki na terytorium Polski
W praktyce często pojawia się problem, na jakim etapie przygotowywania koncentracji należy zgłosić jej zamiar. ?W „Wyjaśnieniach w sprawie koncentracji" z 2010 r. prezes UOKiK wskazuje, że zamiar koncentracji powinien być realny i sprecyzowany. A zatem zgłoszenia oparte jedynie na subiektywnym przekonaniu przedsiębiorcy czy też niezobowiązujące negocjacje stron podlegają zwrotowi, czyli nie są rozpatrywane przez prezesa UOKiK.
W praktyce różne czynności prawne lub faktyczne mogą stanowić zdarzenia, z którymi ustawa wiąże powstanie obowiązku zgłoszenia. Najczęstszymi dowodami istnienia zamiaru koncentracji są:
- ?umowy warunkowe,
- ?umowy przedwstępne,
- ?listy intencyjne,
- ?publiczne wezwanie do sprzedaży akcji – w przypadku spółek publicznych.
Z praktyki orzeczniczej prezesa UOKiK wynika, że ?w niektórych sytuacjach przedsiębiorcy zgłaszają zamiar koncentracji, którego tak naprawdę nie ma (np. nie został jeszcze podpisany list intencyjny lub umowa wstępna), albo dokonują zgłoszenia od razu po podpisaniu odpowiedniej umowy, pomimo braku podstawowych danych. Nie są również traktowane jako wystarczające dla wykazania zamiaru koncentracji projekty umów, oświadczenia organów zarządzających przedsiębiorcy, ogłoszenia czy oświadczenia prasowe.
Skutkiem przedwczesnego zgłoszenia zamiaru koncentracji będzie jego zwrot. W przypadku koncentracji polegającej na utworzeniu wspólnego przedsiębiorcy w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej, za ostatnią czynność konieczną do powstania tego rodzaju podmiotów uznaje się wpis do rejestru, który ma charakter konstytutywny. Spółka powstaje z chwilą jego dokonania i z tym momentem uzyskuje osobowość prawną. Przyjmuje się zatem, że zamiar koncentracji, polegającej na utworzeniu wspólnego przedsiębiorcy, należy zgłosić najpóźniej przed dokonaniem wpisu do rejestru.
—Paulina Józefczuk