List intencyjny odzwierciedla zachowanie stron w czasie negocjacji, wskazując na ich intencje, oraz zwraca uwagę na okoliczności, które powinny towarzyszyć dalszym rokowaniom. Strony podczas procesu negocjacji mogą ustalać reguły postępowania, określać terminy, a także konstruować wspólne cele i sposób, w jaki chcą je osiągnąć. Znacznym ułatwieniem w tym zakresie, umożliwiającym jednocześnie dokonanie swoistego podsumowania kolejnych etapów negocjacji, jest zawarcie listu intencyjnego >patrz ramka.

Nie ma norm

W związku z brakiem prawnego unormowania listu intencyjnego nie jest możliwe jednoznaczne określenie elementów gwarantujących jego ważność i skuteczność. Tworząc tego typu dokument, należy zachować ostrożność, aby wiernie odzwierciedlić wolę i cele stron. Warto pamiętać, iż postanowienia listu intencyjnego mogą opisywać wszystko, co prowadzi do realizacji zamiaru stron, tj. zakończenia rokowań i zawarcia umowy głównej.

W dobrej wierze

Standardowym postanowieniem listu intencyjnego jest zobowiązanie do prowadzenia negocjacji w dobrej wierze. Jako że dobra wiara jest pojęciem nieostrym i trudnym do zdefiniowania, warto podkreślić, iż rokowania powinny być prowadzone zgodnie z przyjętymi zasadami współżycia społecznego oraz z dochowaniem co najmniej należytej staranności. Wszystko po to, aby umożliwić stronom jak najbardziej komfortowe warunki do składania propozycji w toku negocjacji oraz do kształtowania postanowień umowy finalnej. Strony mogą również, w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych, wskazać, co rozumieją poprzez prowadzenie negocjacji w złej wierze, np. celowe wprowadzanie drugiej strony w błąd czy też negocjowanie z innymi podmiotami.

Zastrzeżenie wyłączności

Postanowienia listu intencyjnego mogą przewidywać zarówno zastrzeżenie wyłączności w negocjacjach, jak i postanowienia regulujące szczegółowo prawo strony do prowadzenia negocjacji z innymi podmiotami.

Jaka jest moc

Kreując postanowienia listu intencyjnego, strony mogą podjąć decyzję o nadaniu jego określonemu postanowieniu (lub całemu dokumentowi) mocy wiążącej. W odróżnieniu np. od oferty nie zawiera on zobowiązania co do rezultatu negocjacji – co do tego, czy w ich wyniku strony zawrą umowę. Strony mogą za wiążące uznać jedynie zobowiązanie do prowadzenia rokowań (w sensie wymiany informacji), wymiany określonych dokumentów czy też udostępniania informacji. Niewykonywanie wiążących postanowień listu intencyjnego wiązać się może z roszczeniami odszkodowawczymi drugiej strony.

Jako naruszenie postanowień listu intencyjnego może być uznane:

- ?działanie zmierzające do wydłużenia procesu decyzyjnego np. poprzez wprowadzanie w błąd, przekazywanie nieprawidłowych danych;

- ?prowadzenie negocjacji wyłącznie w celu uzyskania dostępu do informacji poufnych.

Część doktryny stoi na stanowisku, iż postanowienia listu intencyjnego nie muszą być wiążące dla stron. ?W praktyce jednak strony umowy mogą sankcjonować zobowiązania umowne karą umowną, niekiedy bardzo dotkliwą dla drugiej strony.

Jaka definicja

W polskiej literaturze i orzecznictwie list intencyjny (letter of intent, une lettre d'intention) nie został do tej pory jednoznacznie oceniony. Dominująca jest jednak opinia wskazująca, że może on przede wszystkim określać reguły dłuższej kooperacji stron przy realizacji określonej inwestycji, a jego główną funkcją jest jasne i precyzyjne wyrażenie woli stron zawarcia w przyszłości określonej umowy definitywnej. Ten pisemny dokument odnosi się do wstępnych porozumień stron, co jest istotnym rozróżnieniem od umowy przedwstępnej (w której to strony wykazują stanowczą decyzję co do zawarcia przyrzeczonej umowy oraz termin jej zawarcia). Spotyka się również opinię, że listem intencyjnym można określić jednostronne oświadczenie woli w formie pisemnej, skierowane w trakcie trwania procesu negocjacyjnego do określonego adresata.

Monika ?Ciechomska, prawnik ?w kancelarii Chajec, Don-Siemion

Wina w negocjacjach (culpa in contrahendo) to zagadnienie dotyczące odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną nagannym zachowaniem się strony w procesie negocjacyjnym, jeśli nie doszło do zawarcia umowy. Odpowiedzialność ta wynikać może zarówno z postanowień umownych, jak i z odpowiedzialności deliktowej – gdy to czyn niedozwolony stanowi podstawę naruszenia. Jeśli chodzi o dochodzenie praw strony, gdy wynika to z odpowiedzialności kontraktowej, to strona ta zobowiązana jest do dowiedzenia, że

- ?naruszono postanowienia listu intencyjnego,

- ?poniosła szkodę (jednocześnie określając jej wysokość) oraz

- że  między szkodą a naruszeniem występował związek przyczynowo-skutkowy.

Strona naruszająca postanowienia musi natomiast udowodnić, że nie ponosi winy za te naruszenia.