Właśnie na targach pokazywane są nowe produkty, prezentowane są ich udoskonalenia i to na nie próbuje się zwrócić uwagę odwiedzających. Towarami interesują się również konkurenci, którzy mogą dążyć do utrudnienia nowemu przedsiębiorstwu dostępu do rynku lub  znanym już konkurentom uniemożliwić pozyskanie nowych klientów.

Dlatego też podczas targów wystawowych w Niemczech często poruszany jest temat kopiowania produktów (plagiatów). Niestety zwykle dopiero podczas procesu  można wyjaśnić, czy zarzut kopiowania jest uzasadniony.

Warto mieć dokumenty

W celu ochrony przed nieuzasadnionymi zarzutami o plagiat przedsiębiorca powinien zawsze posiadać przy sobie dokumenty rejestracyjne, świadectwa rejestracji oraz dowody przedłużające ważność produktu i, o ile jest ?w posiadaniu, rejestracyjne prawo ochronne produktu (patent, wzór użytkowy, wzór zdobiony) uzyskane w Urzędzie ds. Harmonizacji Rynku Wewnętrznego lub w Urzędzie ds. Patentów i Marek państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Dokumenty te powinny być dostępne u osób odpowiedzialnych za stoisko targowe. Nie warto posiadać przy sobie oryginalnych świadectw z powodu ryzyka ich zagubienia. Jednak konieczne jest dysponowanie przynajmniej kopiami lub jeszcze lepiej notarialnie poświadczonymi kopiami i ewentualnie ich tłumaczeniami. Tym samym można się wtedy przeciwstawić ewentualnemu pierwszemu zarzutowi konkurencji dotyczącemu praw intelektualnych, wystosowanemu najczęściej przez niemieckiego prawnika.

Poza tym  przedsiębiorca powinien  mieć do wglądu decyzje sądowe, wydane na przykład podczas postępowania tymczasowego, oraz wyroki, jeśli zarzut o kopiowanie (zgłoszony już wcześniej przez to lub inne przedsiębiorstwo) został już rozpoznany przez sąd i był zakwalifikowany jako nieuzasadniony.

W przypadku wątpliwości

Jeśli istnieje podejrzenie lub wątpliwość, że określony konkurent próbuje postępować wbrew interesom przedsiębiorcy lub ewentualnie wystawionym przez niego podczas targów produktom, należy wstępnie zastanowić się nad złożeniem tzw. pisma ochronnego (Schutzschrift).

Pismo ochronne jest zapobiegawczym środkiem obronnym przeciwko spodziewanemu wnioskowi o ogłoszenie rozporządzenia tymczasowego. Za pomocą takiego tymczasowego rozporządzenia może  zostać  zabronione wystawianie, rozprowadzanie, oferowanie, import czy inne czynności związane z udostępnianiem produktu. Rozporządzenie tymczasowe jest wydawane przez niemieckie sądy podczas trwania targów w najkrótszym czasie, doręczane jest przez komornika sądowego, a w przypadku gdy naruszający prawa ochronne nie usunie niezwłocznie produktu, to zostanie on usunięty przymusowo ze stoiska wystawowego przez firmę trzecią na koszt tego przedsiębiorcy. Wszystkie te kroki są podejmowane w ciągu jednego, dwóch dni wystawowych, dlatego należy zwrócić uwagę, że wielomiesięczne przygotowania do zaprezentowania produktu na targach mogą zostać zniweczone bardzo szybko, a znaczne koszty organizacji prezentacji pójdą na marne. Do tego  może dochodzić jeszcze konieczność wytłumaczenia się potencjalnym klientom, którzy chcieli bliżej zapoznać się z usuniętym produktem w czasie targów.

Pismo ochronne można złożyć w sądzie także, gdy przedsiębiorstwo otrzymało już upomnienie od konkurenta

Trudna obrona

Ponieważ postępowanie tymczasowe prowadzone jest w trybie przyspieszonym i jest  realizowane w zasadzie bez wysłuchania strony przeciwnej, przedsiębiorca dowiaduje się o wniesionych przeciwko niemu zarzutach o plagiat dopiero wraz z doręczeniem rozporządzenia tymczasowego przez komornika i na tym etapie nie może się bronić przeciwko wydaniu rozporządzenia tymczasowego (może to robić dopiero później).

W takiej sytuacji pomóc może pismo ochronne. Jego celem jest uniemożliwienie wydania rozporządzenia tymczasowego lub przynajmniej uzyskanie zapewnienia, że sąd nie podejmie decyzji bez ustnego przesłuchania rzekomego naruszającego prawa ochronne. Dopiero ?w piśmie ochronnym lub podczas ewentualnej rozprawy sądowej rzekomy naruszający może wyjaśnić szczegółowo, dlaczego nie zaistniało zarzucane mu naruszenie praw ochronnych innego podmiotu. Może on przedstawić swoje stanowisko ?w tej sprawie i tym samym uniknąć tego, że konkurent przedstawi jednostronnie stan faktyczny na niekorzyść domniemanego naruszającego. Często na podstawie takiego jednostronnego przedstawienia stanu faktycznego dochodzi do wydania rozporządzenia tymczasowego, które może być wzruszone dopiero podczas końcowego procesu sądowego, ale do tego czasu targi na pewno już się skończą.

Jest zatem celowe, aby już wcześniej (przed udziałem w targach) sprawdzić, czy powinno się złożyć pismo ochronne oraz dysponować opisanymi dokumentami. Zwłaszcza jeśli  przedsiębiorca ma informacje od swoich klientów lub z innych źródeł, że jego konkurent rynkowy ma zastrzeżenia co do produktu – w jego ocenie – splagiatowanego. Szczególnie w takich przypadkach  przedsiębiorca powinien reagować niezwłocznie i ewentualnie zasięgnąć porady prawnej co do dalszego postępowania.

Szybka reakcja

Im wcześniej  przedsiębiorca zareaguje, tym więcej czasu będzie  miał na  przygotowanie się do możliwego sporu prawnego. Pismo ochronne co do zasady można złożyć w sądzie także po otrzymaniu przez przedsiębiorstwo upomnienia od konkurenta. Jednak ?w czasie targów wystawowych przedsiębiorca nie będzie miał już wystarczająco dużo czasu, żeby podjąć skuteczne działania obronne, w tym np. skonsultować się ?z prawnikiem, co wiąże się z przekazaniem mu niezbędnych dokumentów, które umożliwią złożenie skutecznego pisma ochronnego.

Są konkurenci, którzy najpierw starają się o rozporządzenie tymczasowe przed sądem, a dopiero potem wysyłają upomnienie do strony przeciwnej. Jeśli ona nie zareaguje, to konkurent posłuży się rozporządzeniem tymczasowym ?i przymusowo wyegzekwuje zaniechanie udostępniania danego produktu. W takim przypadku nie jest możliwe skuteczne wniesienie pisma ochronnego, ponieważ rozporządzenie tymczasowe zostało już wydane przez sąd i pismo ochronne pozostanie bez rozpoznania.

Vanessa Lichter, adwokat prawa niemieckiego

Przedsiębiorstwo inwestuje czas ?i pieniądze w przygotowanie ?i planowanie wystawy targowej oraz prezentację swojego produktu. Może się ona przyczynić do wzrostu sprzedaży towarów, a także pozyskania nowych klientów, ewentualnie odnowienia dotychczasowych kontaktów biznesowych. Opisane obok zagadnienia z zakresu prawa ochrony własności intelektualnej powinny należeć do standardowych czynności przygotowawczych do targów każdego aktywnego na scenie międzynarodowej przedsiębiorstwa. Tylko wtedy uda się uniknąć nerwowych sytuacji podczas targów, przy niewielkim nakładzie pracy.