Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z 3 grudnia 2013 r. (I PK 140/13).
Stan faktyczny
Pracownica była zatrudniona jako kasjerka. Zawarła ?z pracodawcą umowę o odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone. Ten rozwiązał z nią angaż bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków, polegającego na spowodowaniu niedoboru kasowego. Jego powstanie pracownica uzasadniała, powołując się na awarię komputera. Pracodawca pozwał ją o odszkodowanie z art. 124 k.p. oraz łączącej go umowy o odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone.
Rozstrzygnięcie
Sąd rejonowy oddalił powództwo. Uznał, że nie było podstaw do przypisania pracownicy odpowiedzialności za mienie powierzone, a przyczyną niedoboru mogła być awaria komputera. Sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i zasądził od pracownicy 99 900 zł odszkodowania dla pracodawcy. Sprawa trafiła do SN. Ten uznał, że pracownica odpowiadała za mienie powierzone, a SO słusznie zasądził odszkodowanie. Awaria komputera nie znosi odpowiedzialności pracownicy za to mienie, jeśli zostało ono prawidłowo powierzone i mogła sprawować nad nim pieczę. Nie ma przy tym znaczenia, że szef nie stworzył instrukcji zachowania się pracownika na wypadek awarii systemu komputerowego. Kasjerka w żaden sposób nie udowodniła, że mienie zostało jej nieprawidłowo powierzone lub że nie miała nad nim pieczy.
Zdaniem eksperta:
Robert Stępień, prawnik w kancelarii Raczkowski i Wspólnicy
Komentowany wyrok potwierdza i porządkuje zasady odpowiedzialności materialnej pracownika za mienie powierzone (art. 124 k.p.). Zasadą jest, że obciąża się go za szkodę wyrządzoną w mieniu powierzonym, jeżeli zostało mu ono prawidłowo powierzone oraz jeżeli miał możliwość sprawowania nad nim pieczy. ?Prawidłowe powierzenie mienia łączy się z możliwością sprawowania nad nim pieczy. Dochodząc od pracownika odpowiedzialności za mienie powierzone, szef ?musi wykazać jedynie prawidłowe jego powierzenie. Regułą jest, że po powierzeniu mienia w sposób prawidłowy za jego stratę lub uszkodzenie odpowiada pracownik. Z faktu prawidłowego powierzenia mienia domniemywa się bowiem, że podwładny miał możliwość sprawowania nad nim pieczy. Jeżeli etatowiec chce się uwolnić od odpowiedzialności, musi albo udowodnić nieprawidłowe powierzenie mienia, ?albo wykazać, że mimo prawidłowego powierzenia szkoda w tym mieniu powstała z przyczyn od niego niezależnych, za które nie odpowiada.
W tej sprawie kasjerka nie udowodniła, że mienie zostało jej nieprawidłowo powierzone lub że nie miała nad nim pieczy. W zakładzie pracodawcy istniało podwójne rachowanie transakcji (komputerowe ?i papierowe). Pracownica miała zatem możliwość sprawowania pieczy nad powierzonymi jej pieniędzmi niezależnie od awarii systemu komputerowego. ?Co więcej, niedobór wystąpił w kasie (niedobór gotówki), a nie wirtualnie w systemie komputerowym, który się popsuł. Dodatkowo wyklucza to wpływ ?jego awarii na możliwość sprawowania przez ?kasjerkę pieczy nad mieniem powierzonym. ?W tych okolicznościach sąd słusznie zasądził odszkodowanie dla pracodawcy.
