Przepisy nie regulują wprost, co się dzieje z uprawnieniami matki, jeśli urodzi kolejne dziecko w trakcie urlopu rodzicielskiego.
– Sprawa nie jest oczywista. Według Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pracownica będzie uprawniona do zasiłku macierzyńskiego na nowo narodzone dziecko już od chwili porodu. Urlop rodzicielski na pierwsze dziecko zostaje przerwany, tak samo jak wypłata zasiłku za ten urlop – mówi Katarzyna Sarek, radca prawny z kancelarii Raczkowski i Wspólnicy.
Oznacza to, że pracownica dostanie zasiłek tylko z tytułu urlopu macierzyńskiego na kolejne dziecko. Nie będzie także mogła wykorzystać końcówki urlopu rodzicielskiego na pierwszego potomka po urlopie rodzicielskim na drugiego. Część wolnego może więc przepaść.
– Jeżeli jednak rodzice podzielą urlop rodzicielski między siebie, to zgodnie ze stanowiskiem ZUS urodzenie kolejnego dziecka przez matkę nie pozbawi ojca prawa do dokończenia urlopu rodzicielskiego na pierwsze dziecko – mówi mecenas Sarek.
Trzeba jednak o urlopie ojca pomyśleć zawczasu. Będzie mógł skorzystać z części rodzicielskiego z prawem do zasiłku, jeśli pozostały do wykorzystania okres urlopu wynosi co najmniej osiem tygodni. Warunkiem jest także to, że wolne stanowi wielokrotność tygodnia i przypada bezpośrednio po korzystaniu z poprzedniej części przez matkę.
Wysokość zasiłku zależy od decyzji kobiety. Jeśli mama 14 dni po porodzie pierwszego dziecka złożyła wniosek o udzielenie jej całości urlopów macierzyńskiego i rodzicielskiego, a więc z prawem do zasiłku w wysokości 80 proc., a później zrezygnowała z części rodzicielskiego, wysokość przysługującego ojcu zasiłku będzie też wynosiła 80 proc. podstawy wymiaru. Nie oznacza to jednak, że tata otrzyma tyle samo pieniędzy co mama. Wysokość zasiłku zależy bowiem od przeciętnego wynagrodzenia ojca.
Jeśli jednak kobieta nie złożyła wniosku o roczny urlop w ciągu 14 dni po urodzeniu pierwszego dziecka, zasiłek będzie wynosić 100 proc. za okres podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz 60 proc. za urlop rodzicielski. Także ojciec otrzyma zasiłek w wysokości 60 proc. swoich dochodów.
Tak samo jest, gdy rodzice podczas urlopu rodzicielskiego przyjmą kolejne dziecko na wychowanie.
– Matka jest traktowana mniej korzystnie niż ojciec. Nie może dokończyć korzystania z urlopu rodzicielskiego. Interpretacja ZUS jest jednak słuszna. Istotą świadczeń z ubezpieczeń społecznych nie jest sumowanie się różnych zasiłków, ale możliwość korzystania tylko z jednego uprawnienia przysługującego w danym momencie. Przykładowo osoby, które mają prawo do renty i do emerytury, nie mogą otrzymywać obu świadczeń naraz – podsumowuje Katarzyna Sarek.