- Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie wynajmowania pokoi w domu jednorodzinnym. Przeprowadzona została u mnie kontrola nadzoru budowlanego. Wskutek tych czynności wydane zostało postanowienie o wstrzymaniu użytkowania budynku na wynajem, ponieważ nie zgłosiłem zmiany sposobu korzystania z niego. Zobowiązany zostałem także do przedstawienia w wyznaczonym terminie niezbędnych dokumentów. Nie zgadzam się z tym postanowieniem, ponieważ do prowadzenia hostelu nie była potrzebna żadna przebudowa budynku, a obiekt spełniał wymagania przepisów dotyczących warunków technicznych. Dlatego nie miałem obowiązku zgłaszać zmiany sposobu użytkowania. Czy mam rację? – pyta czytelnik.

Nie. W powyższej sytuacji niezbędne było dokonanie zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania budynku. Podjęcie i wykonywanie usług hotelarskich w obiekcie mieszkalnym jednorodzinnym zmieniło bowiem sposób jego użytkowania. Zgodnie z art. 71 ust 1 pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (dalej „prawo budowlane") przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w szczególności podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń.

W sprawie nastąpiła zmiana przeznaczenia budynku z funkcji wyłącznie mieszkalnej na częściowo usługową. Taki stan rzeczy nie pozostaje bez wpływu na warunki bezpieczeństwa pożarowego, higieniczno-sanitarne, pracy, czy wielkość lub układ obciążeń. Nie ulega również wątpliwości, że, nastąpiło zwiększenie intensywności jego użytkowania.

Należy ponadto zaznaczyć że zmiana użytkowania, co wynika z przytoczonych przepisów, nie musi być konsekwencją przebudowy. Zgodnie z art. 71 ust. 2 prawa budowlanego zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga zgłoszenia właściwemu organowi, tj. staroście. Zgłoszenia należy dokonać przed zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Po stwierdzeniu samowolnej zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego organ nadzoru budowlanego ma obowiązek zastosować art. 71a ust. 1 prawa budowlanego, to jest wydać postanowienie wstrzymujące użytkowanie obiektu oraz nałożenie obowiązków, o których mowa w art. 71 ust. 2 prawa budowlanego, czyli dokonania zgłoszenia. Niezastosowania się do takiego postanowienia powoduje, że zostanie wydana decyzja nakazująca przywrócenie pierwotnego użytkowania obiektu.

Należy także zwrócić uwagę, że oprócz powyższych obowiązków przedsiębiorca musi spełnić inne wymogi reglamentacji podejmowanej przez niego działalności, wynikające z ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych.

Przy czym nakładanie obowiązków z niej wynikających nie wyklucza kompetencji innych organów do podjęcia właściwych im działań, w tym przez nadzór budowlany, jeżeli świadczenie usług turystycznych zostało podjęte z naruszeniem prawa budowlanego, które polega, tak jak w tej sprawie, na zmianie sposobu użytkowania części obiektu bez wymaganego zgłoszenia (por. wyrok NSA z 27 stycznia 2010 r., sygn.akt II OSK 188/09).

Podstawa prawna

art. 71 ust 1 pkt 2, ust. 2, art. 71a ust. 1, art. 82 ust. 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.)

art. 41 ust. 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. nr 223, poz. 2268 ze zm.)