Specyficzną grupą produktów, których reklama jest dość szczegółowo uregulowana, są tzw. środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Są to artykuły spożywcze, które ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różnią się od środków spożywczych powszechnie stosowanych.

Przykładem są np. środki przeznaczone do karmienia niemowląt oraz suplementy diety, które często, także na skutek licznych reklam, uznawane są przez konsumentów za niezbędne elementy diety umożliwiające prawidłowe funkcjonowanie i zachowanie zdrowia.

Wzrost sprzedaży suplementów diety w ciągu ostatnich kilku lat wyniósł w Polsce od 30 do 40 proc. Obowiązujące regulacje prawne mają ograniczyć  ten wzrost i zwrócić uwagę na to, że są to preparaty jedynie uzupełniające, które nie zastąpią zdrowego trybu życia i odpowiedniej diety.

Bez nazwy handlowej

Służą temu przede wszystkim regulacje zawarte w ustawie z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (DzU z 2010 r., nr 136, poz. 914; dalej: ustawa o bezpieczeństwie żywności), zgodnie z którą suplementy diety muszą być prezentowane i reklamowane pod nazwą „suplementy diety". Nie może być  ona zastąpiona nazwą handlową (wymyśloną) tego środka spożywczego. Jeżeli suplement diety jest oznakowany dodatkowo nazwą handlową, określenie „suplement diety" jest zamieszczane w bezpośrednim sąsiedztwie tej nazwy. Co więcej ,reklama suplementów diety nie może zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.

Dodatkowe regulacje zawarte są w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o bezpieczeństwie żywności z 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Zgodnie z § 29 rozporządzenia reklama środków spożywczych stosowanych w różnego rodzaju dietach odchudzających nie może odnosić się do tempa ani ilości ubytku masy ciała, które mogłoby wynikać ze stosowania tych produktów.

Obowiązujące regulacje prawne mają ograniczyć wzrost sprzedaży suplementów diety i zwrócić uwagę na to, że są to preparaty jedynie uzupełniające, które nie zastąpią zdrowego trybu życia i odpowiedniej diety

Drugą kategorią środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, których reklama jest ograniczona, są wspomniane preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne.

Bez akcji promocyjnych

Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt (a więc głównie specjalnego mleka w proszku) jest zakazana w miejscach ich sprzedaży, czyli przede wszystkich w sklepach i aptekach. Reklama tych produktów możliwa jest jedynie, i to też pod pewnymi warunkami, w publikacjach popularnonaukowych specjalizujących się w upowszechnianiu wiedzy z zakresu opieki nad dzieckiem lub w publikacjach naukowych. Zabronione są także różnego rodzaju akcje promocyjne polegające na rozdawaniu próbek, kuponów rabatowych, wyprzedażach i sprzedaży wiązanej.

Dal sze ograniczenia zawiera cytowane rozporządzenie, zgodnie z którym reklama preparatu do dalszego karmienia niemowląt powinna zawierać między innymi informację, że preparat stanowi jedynie część zróżnicowanej diety niemowlęcia i nie może zastępować mleka matki przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecka. Reklama produktów do początkowego żywienia niemowląt nie może zawierać także wizerunków niemowląt, jak również innych wizerunków i tekstów idealizujących stosowanie tych środków. Wreszcie reklama powinna informować o wyższości karmienia piersią nad karmieniem sztucznym.

—Karolina Nowak-Różycka radca prawny w kancelarii Chajec, Don-Siemion&Żyto

W przyszłym tygodniu przeczytaj: „Reklama a prawo autorskie"