Firma w jeden dzień - czy to możliwe

1. Najważniejsze problemy

Pod względem łatwości rozpoczynania działalności gospodarczej Polska zajmuje w raporcie DB odległą, 124. pozycję (choć rok wcześniej była nawet 129.). To efekt przewlekłości procedur związanych z założeniem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Liczba procedur nie jest tak duża (sześć), ale ich wypełnienie zajmuje według DB 32 dni.

2. Niepotrzebna bariera

Zdaniem przedsiębiorców uciążliwości związane z rozpoczynaniem działalności może nie są paraliżującą barierą, ale za to zupełnie niezrozumiałą. – Wiele się poprawiło w tym zakresie, bo założenie firmy przez osobę fizyczną zajmuje  1–3 dni – mówi Małgorzata Krzysztoszek z Konfederacji Lewiatan. – Ale wciąż jest wiele do zrobienia – dodaje. W Polsce, na wzór np. Holandii, powinien funkcjonować kompleksowy system obsługi firm na każdym etapie ich działalności. – Przy rejestracji taki system powinien od razu podpowiadać (i przesyłać dane), jakie np. pozwolenia firma musi uzyskać. Potem na takiej platformie firma powinna załatwiać wszystkie administracyjne sprawy – np. te związane z podatkami, składkami, obowiązkami informacyjnymi itp. Dziś np. dla każdej instytucji trzeba wypełniać inne formularze, które zawierają w sumie te same informacje – mówi Krzysztoszek.

3. Będą zmiany na lepsze

Ministerstwo Sprawiedliwości podkreśla, że pewne zmiany w zakresie uproszczeń  dla podmiotów podlegających obowiązkowi rejestracji w KRS już zostały wprowadzone. Od 17 stycznia liczba procedur została skrócona do czterech. Pracodawcy rozpoczynający działalność zostali zwolnieni z obowiązku dokonywania zgłoszeń do Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej (potrzebne dane są przekazywane przez GUS i ZUS). Udało się także skrócić z 14 do trzech dni czas oczekiwania na wydanie potwierdzenia o nadaniu NIP dla podmiotów innych niż osoby fizyczne. Zmiany mają też doprowadzić do tego, że cały proces rejestracji m.in. spółek z o.o., ma się skrócić do 7–10 dni. Ministerstwo Gospodarki zapewnia zaś, że platforma CEIDG ma np. połączenie z dziesięcioma instytucjami uczestniczącymi w rejestracji firm. Ale wciąż do systemu kompleksowej obsługi biznesu jest nam daleko.

Czas oczekiwania może się skrócić z 25 do 7–10 dni

Kaja Angerman, sędzia, Wydział Rozwoju Rejestrów Sądowych MS

W zakresie rozpoczynania działalności gospodarczej Polska awansowała w ostatnim raporcie „Doing Business" o pięć pozycji (ze 129. na 124. miejsce). To jednak wciąż za mały wzrost, dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości intensywnie pracuje nad rozwiązaniami, dzięki którym podmiotom podlegającym wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego będzie dużo łatwiej otwierać i prowadzić działalność. I etap zmian, nowelizację kodeksu pracy nazywaną „małym jednym okienkiem", mamy już za sobą. Udało się np. wyeliminować dwa obowiązki zgłoszeniowe spośród sześciu obciążających dotychczas podmioty rozpoczynające działalność. Naszym celem jest dalsze ograniczenie zakresu obowiązków zgłoszeniowych w chwili rozpoczynania działalności. Dążymy do tego, by robiły to organy państwa, samodzielnie bez konieczności angażowania podmiotu rozpoczynającego swoją działalność. Będzie to możliwe dzięki nowelizacji ustawy o KRS oraz niektórych innych ustaw, czyli tzw. dużym okienku.  Dzięki projektowanym rozwiązaniom podmioty uzyskają możliwość faktycznego prowadzenia działalności już w chwili wpisu w KRS. Działanie nowo powstającego podmiotu ograniczy się więc do obowiązku złożenia wniosku o wpis do KRS, bezpośrednio po dokonanym przez sąd wpisie, uzyska on automatycznie także identyfikator podatkowy NIP i numer identyfikacyjny REGON. Projektowane zmiany pozwolą skrócić czas oczekiwania na rozpoczęcie działalności gospodarczej z ok. 25  do ok. 7–10 dni.

Online z osobistą wizytą

Ewa Pieklik, prezes spółki Vroobel

Na dopełnienie formalności przy zakładaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czekaliśmy dosyć długo. Wszystkie wymagane dokumenty złożyliśmy w sądzie 4 października. O ile rejestracja w KRS i przyznanie numeru REGON trwało kilka dni, o tyle numer NIP otrzymaliśmy z datą 23 listopada. Moje pytanie do urzędu skarbowego, dlaczego trwało to tak długo, pozostało bez odpowiedzi. Nie korzystaliśmy z rejestracji online, ponieważ i tak wymaga to osobistej wizyty w różnych instytucjach. Na całe szczęście nasza działalność związana jest z produkcją akcesoriów do filmowania lustrzankami, co nie wymaga jakichś dodatkowych pozwoleń.

Sporo obowiązków

Ewa Kucharzyk, członek zarządu spółki 3Baby

Przed otwarciem restauracji 3Baby zastanawiałyśmy się, jaką formę prawną powinna mieć firma. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to wymóg całkiem wysokiego kapitału zakładowego (5 tys. zł). Z kolei osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą muszą od razu zacząć płacić składki na ubezpieczenia społeczne. Koszty ZUS przeważyły i dziś mamy spółkę z o.o. Po zgromadzeniu wszystkich dokumentów i podpisaniu umowy notarialnej dopełnienie pozostałych obowiązków w sądzie zajęło około miesiąca, przy czym najdłużej trwało uzyskanie numeru NIP.

Platforma dla małych

Dariusz Bogdan, wiceminister gospodarki

Osoby fizyczne mogą w Polsce założyć działalność gospodarczą z dowolnego miejsca na świecie, bez konieczności odwiedzania urzędów, a rozpoczęcie prowadzenia własnej firmy jest możliwe jeszcze tego samego dnia dzięki Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Co ważne, dane wprowadzone do zintegrowanego formularza CEIDG-1 są przekazywane do innych systemów i rejestrów. Platforma CEIDG jest bezpośrednio połączona z 10 różnymi instytucjami uczestniczącymi w rejestracji działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może też wraz z wnioskiem o rejestrację firmy złożyć wniosek o kartę podatkową lub zarejestrować się jako płatnik VAT.

Ekosystem dla rozwoju

Dariusz Żuk, prezes fundacji Polska Przedsiębiorcza

Biurokratyczne bariery w rozpoczynaniu działalności w Polsce wciąż istnieją. Chodzi nie tylko o moment rejestracji firmy, ale też inne wymagania stawiane początkującym przedsiębiorcom, takie jak konieczność znajomości całej masy przepisów czy wymogi finansowe związane ze składką do ZUS. Dlatego globalnie powstają systemy wspierające start-upy. Nasz to ekosystem: Akademickie Inkubatory Przedsiębiorczości, AIP Seed Capital i AIP Business Link. Osoby, które chcą rozwijać swoje pomysły, mogą to robić w ramach AIP bez rejestrowania firmy, bez składek na ZUS, rachunkowości itp. A dodatkowo wspieramy ich wiedzą i networkingiem.