Coraz więcej osób zakładających działalność gospodarczą rejestruje własną domenę internetową. Zdaje sobie bowiem sprawę, że jest ona szyldem każdego przedsiębiorcy w wirtualnym świecie. Dzięki niej klienci mogą od razu trafić na stronę www, gdzie znajdą ofertę firmy, kupią konkretny towar albo zamówią interesującą ich usługę.
Rejestracja domeny to czynność techniczna, dzięki której użytkownik uzyskuje wyłączność na używanie danego oznaczenia w Internecie. Nie gwarantuje ona jednak prawnej ochrony przed osobami, które będą chciały podszywać się pod przedsiębiorcę zastrzegając podobną nazwę.
Wybór adresu
Każdy przedsiębiorca może dzisiaj zarejestrować dowolny adres internetowy. W skład domeny internetowej wchodzi jej nazwa (to przeważnie ciąg od 2 do 63 znaków – liter, cyfr i znaków „-"), po której będzie znajdować się kropka i właściwa dopiero domena: pl, com, uk, net lub inna.
Przed zarejestrowaniem domeny internetowej należy sprawdzić, czy wybrana nazwa jest wolna i nie została jeszcze wybrana przez innego internautę. Można to zrobić przykładowo na stronie http://www.who.is/ lub na stronie podmiotów zajmujących się rejestracją. Jeżeli dana nazwa w połączeniu z polską domeną.pl jest zajęta, można sprawdzić, czy będzie ona dostępna w konfiguracji z domeną funkcjonalną, np. com.pl. Następnym krokiem jest podanie swoich danych osobowo-adresowych i opłacenie faktury.
Pierwszy korzysta
Domeny internetowe są rejestrowane na zasadzie: kto zjawia się pierwszy, ten pierwszy będzie obsłużony. Podmiot rejestrujący nazwę domeny nie bada, czy zgłaszająca się do niego firma ma prawo używania wskazanej nazwy w obrocie gospodarczym. Tym samym wykreowana przez przedsiębiorcę nazwa może być identyczna lub podobna do zastrzeżonego na czyjąś rzecz znaku towarowego.
Nazwa domeny może naruszać inne prawnie chronione dobra osób trzecich, np. dobra osobiste, oznaczenie przedsiębiorstwa. Dlatego przed rejestracją warto dodatkowo upewnić się, czy dana nie jest przede wszystkim cudzym znakiem towarowym. Można zrobić to przede wszystkim na stronie Urzędu Patentowego RP (www.uprp.gpv.pl), gdzie zostały udostępnione bazy danych z zastrzeżonymi znakami.
Jednocześnie należy pamiętać, że ochrona wiążąca się z urzędową rejestracją znaku towarowego obejmuje wyłączne prawo do oznaczania tym znakiem towarów lub usług, dla których dany znak towarowy jest zarejestrowany.
Jeśli więc przedsiębiorca prowadzący klub taneczny zarejestruje nazwę domeny super-omega.pl, a jednocześnie nazwa superomega będzie zastrzeżona jako znak towarowy służący do oznaczania produktów leczniczych, to nie naruszy praw osób trzecich.
Inaczej przedstawia się sytuacja przedsiębiorcy, który w nazwie domeny wykorzystał cudzy renomowany znak towarowy. Sąd Najwyższy uznał, że używanie w obrocie gospodarczym zarejestrowanego znaku towarowego podobnego do wcześniej zarejestrowanego i używanego znaku renomowanego dla oznaczenia towarów identycznych lub podobnych do oznaczanych tym znakiem, lecz o niskiej jakości, jest czynem nieuczciwej konkurencji (wyrok Sądu Najwyższego z 12 października 2005 r., sygn. akt III CK 160/2005).
Oznacza to w praktyce, że nie można rejestrować domen zawierających nazwy znanych marek. Nawet przedsiębiorca, który zastrzeże adres pepsi-czescisamochodowe.pl może zostać oskarżony o naruszenie prawa do chronionego znaku towarowego. Już samo użycie powszechnie znanej nazwy pepsi pozwalałoby mu czerpać z renomy danego znaku, choćby z uwagi na pozytywne z nim skojarzenia.
Przykład
X zarejestrował stronę www.amica.pl i na podstawie programu partnerskiego udostępnił ją właścicielowi sklepu internetowego. Za pośrednictwem strony przedsiębiorca sprzedawał artykuły AGD i RTV.
Jednym z producentów oferowanych towarów była Amica, która prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie wytwarzania i sprzedaży sprzętu gospodarstwa domowego. Sprawa finalnie trafiła do Sądu Polubownego ds. Domen Internetowych przy PIIiT, który stwierdził, że X, udostępniając domenę www.amica.pl osobie trzeciej, bezprawnie naruszył prawo do firmy, która stanowi jego oznaczenie na danym rynku.
Prowadzenie sklepu internetowego z artykułami AGD/RTV pod domeną zawierającą nazwę tylko jednego z producentów narusza jego prawo do firmy. Konsumenci mogliby bowiem zostać wprowadzeni w błąd, że producent zajmuje się również dystrybucją produktów jego konkurentów (wyrok z 1 października 2007 r., sygn. akt 35/07/PA)
Trzeba sprawdzać
Brak specjalnych przepisów, które przyznawałyby ochronę nazwie domeny w związku z jej rejestracją, nie jest równoznaczny z tym, że przedsiębiorca nie może domagać się takiej ochrony na podstawie przepisów prawa własności przemysłowej, przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czy kodeksu cywilnego o ochronie dóbr osobistych. Nazwę domeny można zarejestrować w całości w urzędzie patentowym.
Wtedy przedsiębiorca, który dostrzeże w Internecie, że jego rynkowi konkurenci używają podobnego adresu, może skutecznie domagać się zaprzestania naruszeń na drodze sądowej.
Przedsiębiorca, który korzysta z domeny chronionej jako znak towarowy lub oznaczenie jego przedsiębiorstwa, powinien w pierwszej kolejności zweryfikować treści, jakie zostały umieszczone na stronie internetowej o podobnym adresie. Warto też sprawdzić, kiedy nastąpiła rejestracja spornej domeny (w lepszej sytuacji są ci przedsiębiorcy, którzy zarejestrowali znak towarowy wcześniej, niż powstała konkurencyjna domena). Kolejną rzeczą jest ustalenie danych podmiotu, który zarejestrował sporną domenę. W przypadku firm dane te są dostępne, np. w bazie WHOIS.
Jeżeli nie uda się wyjaśnić sprawy ugodowo, można załatwić ją przed sądem powszechnym lub alternatywnie przed sądem polubownym. W Polsce sprawy dotyczące nazw domeny .pl można rozpatrzyć przed Sądem Polubownym ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji (więcej: www.piit.org.pl) oraz Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej (więcej: www.sakig.pl).
Słownik
- cybersquatting
– rejestracja domeny internetowej zawierającej cudzy znak towarowy (np. super-mercedes.pl) w celu odsprzedania uprawnionej do znaku firmie lub osobie trzeciej;
- typosquatting
– rejestracja domeny internetowej z nazwą zawierającą literowe błędy w pisowni (np. mercedse.de), które są używane najczęściej do oznaczania stron z reklamami
Podstawa prawna
