Fundusze pożyczkowe dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców

Fundusze pożyczkowe to instytucje, których głównym zadaniem jest wspomaganie mikro, małych i średnich przedsiębiorców w realizacji ich planów biznesowych. W grę wchodzi tu pomoc doradcza, weryfikowanie przedstawionych założeń i wreszcie udzielanie pożyczek.

To ciekawa propozycja dla osób, które dopiero tworzą firmę lub prowadzą ją od niedawna i nie mają wystarczającej historii oraz mocnych zabezpieczeń. A tym samym nie mają szans na kredyt lub pożyczkę w banku komercyjnym lub jest ona im oferowana na niekorzystnych warunkach (wysoka prowizja i oprocentowanie).

Wiele funduszy pożyczkowych zostało zasilonych środkami unijnymi – z tzw. programów regionalnych lub z programu „Innowacyjna gospodarka". Dokapitalizowanie tych instytucji pozwala im rozszerzyć własną akcję pożyczkową. I chociaż może pożyczka nie wydaje się tak korzystna jak bezzwrotna dotacja, to system ten pozwala obsłużyć większą liczbę firm, zapewniając im dostęp do kapitału.

Praktyczne wskazówki

Jak znaleźć dobry fundusz pożyczkowy i co może on zaproponować? Jak już było wskazane, część takich instytucji jest zrzeszona w ramach Krajowego Systemu Usług dla MSP działającego pod egidą Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Sam KSU składa się obecnie z ponad 200 zarejestrowanych podmiotów rozsianych po całej Polsce, które świadczą usługi wspierające przedsiębiorców, w tym tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z prowadzeniem biznesu.

Wśród ośrodków KSU znajdują się punkty konsultacyjne i ośrodki innowacji. Współpracuje z nim kilkadziesiąt funduszy pożyczkowych i poręczeniowych. Dlaczego warto w pierwszej kolejności rozpatrzyć oferty właśnie tych instytucji? M.in. dlatego, że fundusz pożyczkowy współpracujący z KSU zobowiązany jest do utrzymywania określonego standardu usługi finansowej.

Musi on być nie tylko zarejestrowany w KSU, ale także spełniać wymagania w zakresie potencjału technicznego, ekonomicznego, mieć wdrożony system zarządzania jakością obejmujący usługi finansowe, polegające na udzielaniu pożyczek, jak również przestrzegać zasad etyki zawodowej. Innymi słowy, będziemy wiedzieć, że rozpoczynamy współpracę z rzetelną instytucją.

Najważniejsze reguły

Fundusze podchodzą indywidualnie do każdego przypadku. Dokonują oceny samego pomysłu rozwoju firmy, zdolności do obsługi pożyczki (zdolności kredytowej), możliwych do zastosowania zabezpieczeń. Niemniej jednak można wskazać w sposób ogólny najważniejsze kryteria, jakie musi spełnić przedsiębiorca oraz jakie są koszty pożyczki.

I tak fundusze pożyczkowe udzielają pożyczek głównie mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom działającym na terenie obsługiwanym przez fundusz. Niektóre z nich mogą udzielić pożyczki również osobom zamierzającym rozpocząć działalność gospodarczą. Tym samym może się o nią starać przedsiębiorca, który:

Fundusze pożyczkowe to instytucje, których głównym zadaniem jest wspomaganie mikro, małych i średnich przedsiębiorców w realizacji ich planów biznesowych. W grę wchodzi tu pomoc doradcza, weryfikowanie przedstawionych założeń i wreszcie udzielanie pożyczek. To ciekawa propozycja dla osób, które dopiero tworzą firmę lub prowadzą ją od niedawna i nie mają wystarczającej historii oraz mocnych zabezpieczeń. A tym samym nie mają szans na kredyt lub pożyczkę w banku komercyjnym lub jest ona im oferowana na niekorzystnych warunkach (wysoka prowizja i oprocentowanie).

Wiele funduszy pożyczkowych zostało zasilonych środkami unijnymi – z tzw. programów regionalnych lub z programu „Innowacyjna gospodarka". Dokapitalizowanie tych instytucji pozwala im rozszerzyć własną akcję pożyczkową. I chociaż może pożyczka nie wydaje się tak korzystna jak bezzwrotna dotacja, to system ten pozwala obsłużyć większą liczbę firm, zapewniając im dostęp do kapitału.

Praktyczne wskazówki

Jak znaleźć dobry fundusz pożyczkowy i co może on zaproponować? Jak już było wskazane, część takich instytucji jest zrzeszona w ramach Krajowego Systemu Usług dla MSP działającego pod egidą Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Sam KSU składa się obecnie z ponad 200 zarejestrowanych podmiotów rozsianych po całej Polsce, które świadczą usługi wspierające przedsiębiorców, w tym tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z prowadzeniem biznesu.

Wśród ośrodków KSU znajdują się punkty konsultacyjne i ośrodki innowacji. Współpracuje z nim kilkadziesiąt funduszy pożyczkowych i poręczeniowych. Dlaczego warto w pierwszej kolejności rozpatrzyć oferty właśnie tych instytucji? M.in. dlatego, że fundusz pożyczkowy współpracujący z KSU zobowiązany jest do utrzymywania określonego standardu usługi finansowej. Musi on być nie tylko zarejestrowany w KSU, ale także spełniać wymagania w zakresie potencjału technicznego, ekonomicznego, mieć wdrożony system zarządzania jakością obejmujący usługi finansowe, polegające na udzielaniu pożyczek, jak również przestrzegać zasad etyki zawodowej. Innymi słowy, będziemy wiedzieć, że rozpoczynamy współpracę z rzetelną instytucją.

Najważniejsze reguły

Fundusze podchodzą indywidualnie do każdego przypadku. Dokonują oceny samego pomysłu rozwoju firmy, zdolności do obsługi pożyczki (zdolności kredytowej), możliwych do zastosowania zabezpieczeń. Niemniej jednak można wskazać w sposób ogólny najważniejsze kryteria, jakie musi spełnić przedsiębiorca oraz jakie są koszty pożyczki. I tak fundusze pożyczkowe udzielają pożyczek głównie mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom działającym na terenie obsługiwanym przez fundusz. Niektóre z nich mogą udzielić pożyczki również osobom zamierzającym rozpocząć działalność gospodarczą. Tym samym może się o nią starać przedsiębiorca, który:

- spełnia kryteria definicji małego lub średniego przedsiębiorcy,

- posiada siedzibę i prowadzi podstawową działalność na terenie obsługiwanym przez fundusz,

- terminowo reguluje zobowiązania wobec Skarbu Państwa (brak zaległości podatkowych, wobec ZUS),

- nie prowadzi działalności przemysłowej określanej jako szkodliwa dla środowiska czy powszechnie uznawanej za nieetyczną.

Pożyczka może być udzielona na cele inwestycyjne, obrotowe lub inwestycyjno-obrotowe (finansowanie inwestycji, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, zakup maszyn i urządzeń, rozbudowa, adaptacja lub modernizacja obiektów produkcyjnych, handlowych, usługowych, zakup materiałów i surowców niezbędnych do realizacji założonego przedsięwzięcia gospodarczego).

Kwota pożyczki wynosi zwykle do 120 tys. zł na jeden cel (w niektórych funduszach maksymalna kwota pożyczki jest wyższa). Okres spłaty pożyczki to najczęściej 36 miesięcy. Dopuszczalny jest sześciomiesięczny okres karencji w spłacie rat kapitału. W indywidualnych funduszach istnieje możliwość udzielenia pożyczki o okresie spłaty do 60 miesięcy. Ponadto:

- minimalny wkład własny pożyczkobiorcy wynosi 20 proc. wartości przedsięwzięcia,

- oprocentowanie pożyczek uzależnione jest od stóp rynkowych i, co do zasady, jest nie niższe niż stopa referencyjna. Jednak pożyczka może być oprocentowana na warunkach preferencyjnych w przypadku wystąpienia pomocy publicznej lub tzw. pomocy de minimis (stopa referencyjna ustalana zgodnie z metodologią określoną w komunikacie Komisji Europejskiej,

- od przyznanej pożyczki pobierana jest opłata manipulacyjna ustalana indywidualnie przez poszczególne fundusze, w zależności od branży działalności i stopnia ryzyka, i wynosi najczęściej 1–3 proc.,

- spłata pożyczki musi być zabezpieczona obligatoryjnie w postaci weksla in blanco oraz dodatkowo w innej indywidualnie ustalanej formie, np.: poręczenie funduszu poręczeniowego, poręczenie przez osoby trzecie, hipoteka, przewłaszczenie, cesja wierzytelności z umów. Rodzaje zabezpieczeń mogą być łączone.

Przykład

Przedsiębiorca chce pożyczyć 60 tys. zł na okres 3 lat i z uwzględnieniem 6-miesięcznej karencji w spłacie. Po analizie ryzyka, dobraniu zabezpieczeń, fundusz pożyczkowy oprocentował środki na poziomie 7,91 proc. (w skali roku) i pobrał 2 proc. prowizji. Przy takich założeniach koszt odsetek wyniesie 8,5 tys. zł, prowizja 1,2 tys. zł. Jednak przez pierwsze sześć miesięcy przedsiębiorca będzie musiał spłacić jedynie 2373 zł (spłata wyłącznie odsetek). Po tym okresie rata wzrośnie do 2395 zł (kapitał + odsetki). Następnie z każdym miesiącem będzie się ona zmniejszać.

W przypadku przedsiębiorcy, który chciałby pozyskać 80 tys. zł na okres 4 lat, przy 4-miesięcznej karencji i z uwzględnieniem oprocentowania na poziomie 6,91 proc., kalkulacja przedstawiałaby się następująco:

- kwota kredytu: 80 000 zł,

- suma odsetek: 12 207 zł,

- razem do spłaty: 92 207 zł,

- prowizja 1600 zł.

Przez pierwsze cztery miesiące przedsiębiorca musiałby spłacić odsetki w łącznej wysokości 1843 zł. Od piątego miesiąca spłacałby już kapitał i odsetki, a pierwsza taka łączna rata wyniosłaby 2279 zł.

Szukaj na stronie

A jak znaleźć taki fundusz? Wystarczy odwiedzić stronę www.ksu.parp.gov.pl. Następnie znaleźć najbliższy punkt konsultacyjny KSU i umówić się na spotkanie. Doradcy podpowiedzą, jak przygotować się do ubiegania się o pożyczkę, i wskażą odpowiednie instytucje pożyczkowe (a może zaproponują jeszcze jakieś inne rozwiązania). Można też poszukać ich samodzielnie.

W tym celu wystarczy wejść w zakładkę „Oferta KSU dla przedsiębiorców", a w drugim kroku „Pożyczki". Dzięki temu wyświetli się wyszukiwarka funduszy pożyczkowych. Wystarczy zaznaczyć właściwe województwo i wyświetli się lista takich instytucji. Przykładowo dla województwa lubelskiego system wskaże:

- Biłgorajską Agencję Rozwoju Regionalnego (www.barr.org.pl),

- Fundację Puławskie Centrum Przedsiębiorczości (www.fpcp.org.pl).

Specjalna pomoc dla początkujących

Punkty konsultacyjne Krajowego Systemu Usług mają specjalną i bezpłatną ofertę dla początkujących przedsiębiorców. Korzystając z tych usług, można dowiedzieć się:

- jak krok po kroku założyć własną firmę, dobierając jej optymalną formę prawną oraz rodzaj opodatkowania,

- jakie dokumenty są niezbędne do rejestracji działalności gospodarczej i jak je przygotować,

- jakie czekają młodego przedsiębiorcę obowiązki rejestracyjne: w organie rejestrującym – ewidencja działalności w gminie lub Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) – na potrzeby ubezpieczeń społecznych, dla celów statystycznych i innych,

- jaki jest orientacyjny czas potrzebny na założenie firmy,

- jakie są opłaty związane z rejestracją firmy,

- skąd i w jaki sposób pozyskać środki finansowe na założenie i rozwój firmy,

- jak pokonywać problemy pojawiające się w bieżącej działalności przedsiębiorstwa.

Kredyt dzięki poręczeniu

Nie każdy początkujący przedsiębiorca musi być zainteresowany uzyskaniem pożyczki poza systemem bankowym. Na przykład dysponuje ciekawą ofertą banku, który proponuje mu kredyt, a jedynym elementem, uzależniającym jego ostateczne przyznanie jest przedstawienie stosownego zabezpieczenia spłaty. Taka firma może skorzystać z systemu poręczeń.

Z Krajowym Systemem Usług dla MSP współpracują nie tylko fundusze pożyczkowe, lecz także te poręczeniowe. Fundusze te poręczają zobowiązania finansowe przedsiębiorcom, którzy posiadają zdolność kredytową, nie posiadają natomiast wymaganych przez instytucję finansującą zabezpieczeń.

Poręczenie udzielane przedsiębiorcy może stanowić zwykle od 50 proc. do 80 proc. kwoty kredytu/pożyczki. W niektórych przypadkach maksymalna wartość poręczenia jest ograniczona kwotowo. -

Ważny adres

Fundusze pożyczkowe i poręczeniowe można znaleźć poprzez stronę www.parp.gov.pl.

Korzystając z zamieszczonej tam wyszukiwarki, da się wskazać województwo, w którym przedsiębiorca prowadzi działalność lub planuje ją rozpocząć. System wskaże działające na tym obszarze fundusze poręczeniowe.

Wysokość oprocentowania

Stopa procentowa składa się ze stopy bazowej ustalanej przez Komisję Europejską oraz marży. Od 1 stycznia 2012 r. wysokość stopy bazowej dla Polski wynosi 4,91 proc. w stosunku rocznym, natomiast minimalna wysokość marży wynosi 1 pkt proc. Dla przedsiębiorców prowadzących działalność do 1 roku minimalna wysokość marży wynosi 4 pkt proc.

Wysokość marży ustalana jest w oparciu o komunikat Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (DzUrz UE nr C 14 z 19 stycznia 2008 r.).

Jak z tego wynika, dla przedsiębiorców działających na rynku ponad rok oprocentowanie pożyczek może zaczynać się od 5,91 proc. Dla tych rozpoczynających działalność od 8,91 proc. Jednak możliwe jest znalezienie jeszcze korzystniejszych ofert za sprawą unijnych środków, jakimi dysponują niektóre fundusze pożyczkowe.

Dzięki nim udzielają one pożyczki na warunkach korzystniejszych niż rynkowe, co oznacza oprocentowanie poniżej stopy referencyjnej (np. 50 proc. stopy referencyjnej). A wszystko za sprawą dozwolonego wsparcia dla firm w postaci tzw. pomocy de minimis.

W niektórych regionach krąży JEREMIE

Część województw, wykorzystując dotacje z Unii, zdecydowała się na budowę zwrotnych systemów wsparcia dla najmniejszych firm poprzez specjalną inicjatywę unijną.

JEREMIE (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises) to inicjatywa wsparcia dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nastawiona na finansowanie inwestycji o zwiększonym ryzyku kredytowania oraz elastycznym podejściu do indywidualnych potrzeb.

Jej beneficjentami są przede wszystkim przedsiębiorstwa znajdujące się w początkowej fazie rozwoju, które ze względu na brak historii kredytowej czy też niewystarczającą ilość zabezpieczeń mają problemy z uzyskaniem wsparcia poprzez instytucje komercyjne.

JEREMIE oferuje przedsiębiorcom nisko oprocentowane kredyty i pożyczki oraz poręczenia. W przypadku województw: dolnośląskiego, łódzkiego, pomorskiego, wielkopolskiego oraz zachodniopomorskiego funkcję tzw. menedżera JEREMIE pełni Bank Gospodarstwa Krajowego.

Władze samorządowe tych regionów przekazały mu część funduszy unijnych, jakimi dysponowały w ramach swoich regionalnych programów i powierzyły wybór pośredników finansowych (regionalnych i lokalnych funduszy pożyczkowych lub poręczeniowych). Środki unijne zasilają konta takich funduszy, a następnie trafiają do przedsiębiorców w postaci pożyczek lub poręczeń.

Jak znaleźć odpowiednią instytucję? Należy wejść na stronę www.jeremie.com.pl. Następnie wybrać województwo, w którym prowadzimy działalność lub chcemy założyć firmę. Ukaże się lista takich instytucji z danymi kontaktowymi. Teraz wystarczy wybrać jedną lub kilka z nich i dowiedzieć się o szczegóły pomocy. Przykładowo będą to:

- Szczeciński Fundusz Pożyczkowy www.sfp.szczecin.pl,

- Pomorski Fundusz Pożyczkowy www.pfp.gda.pl,

- Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości www.kip.kalisz.pl,

- Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego www.larr.lodz.pl,

- Sudeckie Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych www.ssig.pl.