Prowadzenie ośrodka nauki jazdy pojazdem może się okazać intratnym biznesem. Jednak, aby rozpocząć tego rodzaju działalność gospodarczą, konieczne jest spełnienie określonych przepisami prawa warunków. Aby je poznać, warto sięgnąć do przepisów ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (dalej: ustawa).
Zarejestruj firmę
Najpierw trzeba jednak zostać przedsiębiorcą, czyli po prostu zarejestrować firmę. Przedmiotem działalności będzie prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, określone przepisami ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
Omawiany rodzaj aktywności gospodarczej jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że aby móc prowadzić interesujące nas szkolenia trzeba spełnić warunki przewidziane w tzw. ustawie branżowej.
Ogólnie rzecz ujmując, szkołę nauki jazdy pojazdami mechanicznymi może prowadzić przedsiębiorca, który uzyskał wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia. Przedsiębiorca parający się taką działalnością musi zapewniać prowadzenie szkolenia zgodnie z programem określonym przepisami prawa, posiadać odpowiednie warunki lokalowe, tabor samochodowy i sprzęt techniczny.
Warto podkreślić, że przedsiębiorca nie musi posiadać miejsca przeznaczonego do jazdy w warunkach specjalnych, o ile zawarł umowę na przeprowadzanie zajęć z ośrodkiem doskonalenia techniki jazdy lub posiada urządzenie techniczne do symulowania jazdy w warunkach specjalnych, spełniające określone prawem wygmagania. W takim przypadku kopię stosownej umowy dołącza się do wniosku, o którym mowa poniżej.
Uwaga!
Ośrodka szkolenia kierowców nie może prowadzić osoba, która jako osoba fizyczna lub członek organu osoby prawnej została prawomocnie skazana za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowych lub przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów.
Wniosek do wojewody i wymagania techniczne
Rejestr przedsiębiorców dysponujących ośrodkiem szkolenia jest prowadzony przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wykonywania działalności objętej wpisem.
Jakie informacje
Aby uzyskać wpis do rejestru, należy złożyć wniosek do właściwego wojewody zawierający następujące dane:
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania;
- numer w ewidencji działalności gospodarczej albo w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym;
- numer identyfikacji podatkowej;
- wskazanie miejsca prowadzenia ośrodka szkolenia.
Do wniosku należy dołączyć:
- program szkolenia wraz z planem wykonania szkolenia oraz metodami nauczania;
- kopie dokumentów potwierdzających kwalifikacje i wiedzę instruktorów techniki jazdy oraz wykładowców;
- kopie dokumentów zawierających informacje o: warunkach lokalowych, wyposażeniu dydaktycznym oraz miejscu przeznaczonym do prowadzenia zajęć praktycznych i posiadanych pojazdach.
- dokument potwierdzający spełnianie odpowiednich wymagań technicznych przez pojazdy, które będą służyły do szkolenia kursantów, wydany przez rzeczoznawcę samochodowego, o którym mowa w art. 79a ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.
Do wniosku należy dołączyć także oświadczenie, którego treść znajdziemy w art. 39g ust. 6 ustawy.
Szczegółowe wymagania w stosunku do przedsiębiorcy prowadzącego ośrodek szkolenia w zakresie infrastruktury technicznej, warunków lokalowych, wyposażenia dydaktycznego oraz pojazdów używanych w trakcie szkolenia określone zostały w rozporządzeniu ministra infrastruktury z 1 kwietnia 2010 r. w sprawie szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy (dalej: rozporządzenie).
Ośrodek szkolenia musi spełniać ściśle pewne warunki techniczne. Można je podzielić na kilka grup. Jeśli chodzi o warunki lokalowe, to konieczne jest dysponowanie oznaczonym nazwą i adresem lokalem biurowym przeznaczonym do obsługi osób i przechowywania dokumentacji związanej z prowadzeniem szkolenia kierowców.
Konieczne jest także dysponowanie co najmniej jedną salą o powierzchni nie mniejszej niż 25 mkw, wyposażoną w stoliki i miejsca siedzące dla każdej osoby biorącej udział w szkoleniu. Ponadto musi być ona oświetlona, ogrzewana i przewietrzana, a także odizolowana od innych pomieszczeń. Jeżeli w sali prowadzone jest szkolenie jednocześnie dla więcej niż 20 osób, to powierzchnię tej sali zwiększa się o 1 mkw, dla każdej kolejnej szkolonej osoby powyżej 20.
Plac manewrowy i oznaczenia
Ośrodek musi być wyposażony w utwardzony plac manewrowy wyłączony z ruchu pojazdów innych niż przeznaczone do nauki jazdy, umożliwiający wykonanie każdego z zadań przewidzianych do wykonania na placu manewrowym podczas egzaminu państwowego (z wyjątkiem ruszania na wzniesieniu).
Jego powierzchnia musi wynosić co najmniej 120 mkw. – przy szkoleniu w zakresie prawa jazdy kategorii A, A1, B, B1, i co najmniej 180 mkw. – przy szkoleniu w zakresie prawa jazdy kategorii C, C1, D, D1, B+E, C+E, C1+E, D+E, D1+E lub T – wyposażony w pachołki i tyczki o łącznej wysokości co najmniej 2 m. Plac powinien posiadać nawierzchnię asfaltową, betonową lub kostkową. Jeżeli z placu korzysta w trakcie szkolenia jednocześnie więcej niż jeden pojazd, to powierzchnię wskazaną powyżej zwiększa się odpowiednio o co najmniej 50 lub 100 mkw. dla każdego dodatkowego pojazdu.
Trzeba też dysponować co najmniej jednym pojazdem. Przy czym musi być on dopuszczony do ruchu, przystosowany do nauki jazdy i spełniać wymagania określone w przepisach w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Pojazdy muszą być oznaczone nazwą i adresem ośrodka szkolenia kierowców umieszczonymi na zewnątrz pojazdu na jego prawej i lewej stronie – z wyjątkiem motocykli, przyczep. Litery i cyfry występujące w napisie powinny mieć wysokość co najmniej 6 cm.
To oczywiście nie wszystkie wymagania, jakie muszą spełniać pojazdy używane do szkolenia. Konieczne jest, aby odpowiadały warunkom technicznym określonym dla pojazdów stosowanych do szkolenia i egzaminowania kandydatów na kierowców, określonym w przepisach rozporządzenia ministra infrastruktury z 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.
Co w pojazdach
Pojazdy powinny być wyposażone w następujące systemy: przeciwdziałający blokowaniu kół przy hamowaniu, kontroli trakcji oraz stabilizacji toru jazdy. Przy czym w samochodach używanych w trakcie szkolenia podczas zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych powinna istnieć techniczna możliwość wyłączania przez instruktora tych systemów.
Kolejna grupa wymagań związana jest z przedmiotami dydaktycznymi. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapewnienie wyposażenia dydaktycznego, które odpowiada obowiązującemu stanowi prawnemu i poziomowi techniki.
Musi ono zawierać: tablicę do pisania, makietę lub programy komputerowe umożliwiające symulowanie sytuacji na drodze, tablice poglądowe z zakresu szkolenia, programy komputerowe lub filmy wideo prezentujące: zasady bezpiecznego poruszania się w ruchu drogowym, zasady kierowania pojazdem, podstawowe czynności kontrolno-obsługowe i zasady udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku oraz obowiązujące teksty aktów prawnych z zakresu ruchu drogowego i warunków używania pojazdów. Trzeba też posiadać filmy lub inne dostępne pomoce dydaktyczne prezentujące zagadnienia poruszane w trakcie szkolenia.
Oczywiście przydadzą się także środki audiowizualne do prezentowania filmów lub odpowiednie urządzenia do wizualizacji prezentowanych zagadnień. Przedsiębiorca musi mieć również środki łączności zapewniające porozumiewanie się osoby szkolonej z instruktorem pozostającym na zewnątrz pojazdu.
Ośrodek powinien być wyposażony w miejsce przeznaczone do jazdy w warunkach specjalnych. Zgodnie z przepisami składa się ono z co najmniej jednej płyty poślizgowej prostokątnej, płyty poślizgowej stanowiącej co najmniej wycinek pierścienia o kącie rozwarcia nie mniejszym niż 120 stopni oraz z toru szkoleniowego.
Program szkolenia
Opracowując program szkolenia, uwzględnia się zakres tematyczny i czas trwania bloków programowych kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej oraz kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia. Ponadto bierze się pod uwagę zakres tematyczny i czas trwania modułów szkolenia okresowego i zajęć odbywanych w ramach szkolenia okresowego, określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
Szkolenie w ramach kwalifikacji wstępnej trwa 280 godzin. Kurs obejmuje część podstawową – teoretyczną trwającą minimum 195 godzin i część specjalistyczną prowadzoną w formie: zajęć teoretycznych trwających minimum 65 godzin, praktycznych w ruchu drogowym, podczas których osoba szkolona powinna odbyć minimum 16 godzin jazdy indywidualnej, oraz zajęć praktycznych z jazdy w warunkach specjalnych, podczas których osoba szkolona powinna odbyć minimum 4 godziny jazdy indywidualnej.
Zajęcia teoretyczne prowadzi się w formie: wykładu, seminarium, pokazu, ćwiczenia oraz innych form zajęć stosowanych w kształceniu osób dorosłych albo ćwiczenia pod nadzorem trenera – wykładowcy, przy użyciu komputera i specjalistycznego oprogramowania wspomagającego proces kształcenia. Zajecia prowadzi się w sali ośrodka szkolenia. Rozporządzenie określa warunki, jakie musi spełniać oprogramowanie, o którym mowa powyżej.
Łączny czas trwania zajęć teoretycznych realizowanych w zakresie kwalifikacji wstępnej, kwalifikacji wstępnej przyspieszonej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej, kwalifikacji wstępnej uzupełniającej przyspieszonej oraz szkolenia okresowego w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 7 godzin. Przerwy pomiędzy poszczególnymi zajęciami teoretycznymi nie mogą być dłuższe niż 15 minut, a łączny czas trwania przerw w ciągu jednego dnia nie może przekroczyć 90 minut.
Obowiązkiem przedsiębiorcy jest prowadzenie oddzielnie dla każdego kursu kwalifikacyjnego lub kursu okresowego dziennika zajęć teoretycznych i karty zajęć praktycznych. Strukturę tych dokumentów określa rozporządzenie.
Piotr Rogowiecki ekspert Pracodawcy RP
Komentuje Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawcy RP
Z prawnego punktu widzenia otworzenie ośrodka nauki jazdy nie powinno być problemem.
Wszelkie procedury i wymogi są jasno określone w przepisach i ich skatalogowanie nie powinno nastręczać większych problemów. Barierą wejścia na rynek szkolenia w zakresie jazdy samochodem i znajomości przepisów mogą być jednak pieniądze.
Wymagania w zakresie lokalu, placu manewrowego oraz pojazdów sprawiają, że otworzenie biznesu, o którym mowa obok, wymaga sporej ilości wolnej gotówki. Także utrzymanie potrzebnego majątku do prowadzenia działalności nie jest tanie, co podnosi koszty stałe.
