Art. 181 kodeksu pracy dopuścił przerwanie podstawowego urlopu macierzyńskiego, gdy dziecko choruje. Taka możliwość zaistnieje wtedy, gdy kobieta, która powiła potomka wymagającego hospitalizacji, wykorzystała po porodzie osiem tygodni pauzy macierzyńskiej. Te przesłanki muszą zachodzić łącznie.
Przykład
Pani Anastazja po urodzeniu syna wykorzystała sześć tygodni urlopu macierzyńskiego. Okazało się, że dziecko wymaga miesięcznego leczenia szpitalnego. Pani Anastazja zdecydowała się więc przerwać pauzę macierzyńską na czas hospitalizacji syna. Złożyła pracodawcy stosowny pisemny wniosek i załączyła do niego odpowiednie zaświadczenie lekarskie. Wniosek pani Anastazji nie może być jednak uznany, gdyż nie przebywała na urlopie macierzyńskim przez osiem tygodni po porodzie.
Pismo od zainteresowanej
Przerwa ta następuje wyłącznie na wniosek podwładnej, a jego obligatoryjnym załącznikiem jest zaświadczenie lekarskie potwierdzające okres pobytu dziecka w szpitalu.
Jest on wiążący dla zatrudniającego. Po zakończeniu leczenia potomka pracownica może kontynuować urlop macierzyński, wybierając jego pozostałą część.
Bez zasiłków
Przepisu tego nie zastosujemy natomiast przy korzystaniu z dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Zatrudniona nie może więc przerwać takiego urlopu na czas pobytu dziecka w szpitalu.
Przykład
Pani Kamila przebywała na dodatkowym czterotygodniowym urlopie macierzyńskim udzielonym bezpośrednio po wykorzystaniu podstawowej pauzy macierzyńskiej. W tym czasie zachorowała jej córka. Lekarze stwierdzili, że przez dwa tygodnie musi pozostać w szpitalu, dlatego pani Kamila złożyła swojemu pracodawcy pisemny wniosek o przerwanie na dwa tygodnie tego dodatkowego urlopu. Załączyła do niego zaświadczenie lekarskie dziecka o konieczności hospitalizacji przez 14 dni. Przełożony poinformował ją jednak, że nie może uwzględnić tego wniosku, ponieważ dopuszczalność przerwania pauzy macierzyńskiej dotyczy wyłącznie podstawowego, a nie dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Argumentacja szefa pani Kamili była prawidłowa.
Ponadto pracownica, która pobiera zasiłek macierzyński, nie nabywa w tym samym okresie prawa do innego świadczenia z ubezpieczenia chorobowego, np. zasiłku opiekuńczego, chyba że łączy dodatkowy urlop macierzyński ze świadczeniem pracy u przełożonego udzielającego tego urlopu.
Jak uzyskać
Dodatkowy urlop macierzyński udzielany jest jednorazowo, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności, bezpośrednio po wybraniu podstawowego urlopu macierzyńskiego, na pisemny wniosek pracownicy składany w terminie nie krótszym niż siedem dni przed rozpoczęciem tego urlopu >patrz wzór wniosku. Pracodawca musi respektować decyzję podwładnej lub podwładnego.
Trochę opieki, trochę pracy
Zatrudniona, której przysługuje dodatkowa pauza macierzyńska, może łączyć przebywanie na tym urlopie z realizacją obowiązków służbowych u szefa udzielającego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy.
Przykład
Pani Karina złożyła wniosek o podjęcie pracy na pół etatu w trakcie korzystania z dodatkowej czterotygodniowej pauzy macierzyńskiej.
Przełożony stwierdził jednak, że nie jest możliwe łączenie pobytu na tym urlopie z wykonywaniem obowiązków służbowych. W świetle art. 182
1
§ 4 i 5 k.p. szef pani Kariny nie ma racji i musi uwzględnić jej wniosek.
Dodatkowej pauzy udziela się wówczas na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy. Podjęcie obowiązków zaś następuje na pisemny wniosek podwładnej składany na minimum siedem dni przed rozpoczęciem pracy. Obowiązkowymi jego elementami są: określenie wymiaru czasu pracy i okresu, przez który pracownica zamierza łączyć pobyt na dodatkowym urlopie macierzyńskim z wykonywaniem zadań służbowych.
Wniosek ten pracodawca musi uwzględnić i w części B akt osobowych umieścić pisma dotyczące udzielenia pracownikowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Tak nakazuje § 6 ust. 2 pkt 2 lit. h rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (DzU nr 62, poz. 286 ze zm.).
Przykład
Pani Paulina poinformowała na piśmie swojego przełożonego, że przez dwa tygodnie korzystania z dodatkowej pauzy macierzyńskiej (tj. od 6 do 19 lipca 2012 r.) zamierza pracować na 3/4 etatu.
Szef pani Pauliny nie może jednak uwzględnić tego wniosku, gdyż realizacja obowiązków służbowych w okresie prze-bywania na dodatkowym urlopie macierzyńskim nie może przekraczać połowy pełnego wymiaru czasu pracy.
Ile tego wolnego
Jeżeli pracownica przy jednym porodzie wydała na świat jedno dziecko, należy jej się do czterech tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a gdy urodziła co najmniej dwójkę do sześciu tygodni. Tydzień urlopu odpowiada siedmiu dniom kalendarzowym.
Autorka jest adwokatem prowadzącym własną kancelarię w Płocku