Od początku tego roku zmieniły się zasady udzielania pracownikom urlopów wypoczynkowych. Zgodnie z obowiązującymi dotychczas przepisami pracodawca był zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu najpóźniej do 31 marca kolejnego roku kalendarzowego. Obecnie będzie mógł wysłać pracownika na zaległy urlop do 30 września następnego roku.
Ponieważ nie ma przepisów przejściowych , pojawiły się wątpliwości, w jakim terminie – do marca czy do września – powinny być udzielane urlopy za 2011 r. Zgodnie z najnowszym stanowiskiem głównego inspektora pracy (GNP 364-4560-63-1/11/PE/RP) nowe zasady będą miały zastosowanie również do urlopów z 2011 r., co oznacza, że zaległy urlop z 2011 r. będzie można wykorzystać do końca września 2012 r. Podobnie interpretuje art. 168 kodeksu pracy Ministerstwo Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Przesunięcie terminu wykorzystywania urlopu wypoczynkowego wpłynie również na prawo pracownika do wystąpienia z roszczeniem o udzielenie zaległego urlopu. Obecnie trzyletni termin przedawnienia tych roszczeń upłynie nie z końcem marca, ale we wrześniu.
Zmianie natomiast nie uległy zasady udzielania urlopów na żądanie. Zgodnie z art. 167(2) k.p. pracownik może w roku kalendarzowym skorzystać z czterech dni urlopu na żądanie, przy czym to od jego decyzji zależy, czy wykorzysta ten urlop w całości, czy też podzieli go na części. Urlop na żądanie nie jest urlopem dodatkowym, ale częścią urlopu wypoczynkowego udzieloną w szczególny sposób. Innymi słowy, skorzystanie z urlopu na żądanie zmniejsza pulę dni zwykłego urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym.
Urlop na żądanie udzielany jest na wniosek pracownika zgłoszony najpóźniej w pierwszym dniu takiego urlopu do chwili rozpoczęcia pracy, chyba że regulamin pracy lub przyjęta praktyka umożliwiają późniejsze zgłoszenie wniosku. Samo złożenie wniosku o udzielenie urlopu nie usprawiedliwia nieobecności w pracy. Pracownik musi bowiem uzyskać wyraźną zgodę na skorzystanie z urlopu. Poza szczególnie uzasadnionymi przypadkami pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu na żądanie.
—oprac. mrz
Autorka jest prawnikiem w DLA Piper