- Pracownik ojciec chce iść na urlop wychowawczy w okresie, kiedy matka jeszcze jest na macierzyńskim. Zależy mu na miesięcznym urlopie, bo matka otrzymała ofertę intratnej posady na część etatu. Czy w tej sytuacji szef może odmówić udzielenia tego urlopu? Czy przepisy wskazują, od kiedy można pójść na urlop wychowawczy? Czy ten okres wlicza się do trzech miesięcy, kiedy rodzice mogą być razem na urlopie wychowawczym?
W myśl art. 186 kodeksu pracy pracownik zatrudniony co najmniej sześć miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do trzech lat po to, aby sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem. Nie może go wykorzystywać dłużej niż do ukończenia przez nie czwartego roku życia.
Do sześciomiesięcznego okresu zatrudnienia wlicza się też poprzednie okresy zatrudnienia. Urlop wychowawczy może być udzielony tylko na wniosek pracownika. Składa się go pracodawcy w formie pisemnej, na dwa tygodnie przed rozpoczęciem okresu, w którym zamierza się z niego korzystać. Podwładny wskazuje datę rozpoczęcia i zakończenia tego urlopu. Do wniosku dołącza pisemne oświadczenie drugiego z rodziców o braku zamiaru korzystania z urlopu przez okres wskazany w piśmie.
Jeżeli rodzice zamierzają jednocześnie być na takim urlopie (mogą to robić przez najwyżej trzy miesiące), do wniosku dodaje się pisemne oświadczenie drugiego z rodziców o okresie, w którym zamierza on na nim przebywać. Urlop wychowawczy może być wybrany najwyżej w czterech częściach.
Na pytania czytelnika nie można odpowiedzieć jednoznacznie. Urlop macierzyński to uprawnienie, którego pracownica nie może się zrzec albo go nie wykorzystać. Jedyny wyjątek stanowi art. 180 § 5 k.p. Zgodnie z nim pracownica, po wybraniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej jego części. W takim wypadku niewykorzystanej części macierzyńskiego udziela się pracownikowi ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek.
Analizując te przepisy, można dojść do wniosku, że ustawodawcy zależało na tym, aby urlop wychowawczy następował po urlopie macierzyńskim. Może rozpocząć się już pierwszego dnia po zakończeniu tego pierwszego. Wymaga się także, aby do wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego dołączać oświadczenie drugiego z rodziców o braku zamiaru korzystania z niego przez czas wskazany w tym podaniu (ewentualnie o wspólnym urlopie przez trzy miesiące).
Wskazuje to moim zdaniem, że urlop wychowawczy – bez względu na to, któremu z rodziców ma być udzielony – powinien nastąpić po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.
—Anna Telec radca prawny, prowadzi Kancelarię Prawa Pracy
