Zgodnie z ustawą o CIT w razie otrzymania w związku z likwidacją osoby prawnej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ich wartość początkową ustala się w wysokości nie wyższej niż ich wartość rynkowa (art. 16g ust. 1 pkt 5).

Mimo braku w ustawie o CIT wyraźnego przepisu należy uznać, że zasady wyceny według wartości rynkowej znajdą również zastosowanie do gruntów, a także innych składników majątku otrzymanych w ramach likwidacji, niebędących środkami trwałymi czy wartościami niematerialnymi i prawnymi (tak np. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 28 stycznia 2009, IPPB3/423-1570/08-2/JG).

Tym samym, co do zasady, udziałowiec likwidowanej spółki rozpoczyna na nowo amortyzację otrzymanych składników majątku trwałego i ustala na nowo metodę amortyzacji (liniową, degresywną lub z zastosowaniem indywidualnych stawek).

Czasem kontynuacja

Ustawa o CIT przewiduje jednak wyjątek od wyceny według wartości rynkowej. Chodzi o sytuację, gdy otrzymany w ramach likwidacji majątek trwały został uprzednio wniesiony do spółki jako wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (art. 16g ust. 10b ustawy o CIT). Wówczas spółkę matkę obowiązuje zasada kontynuacji wyceny – według wartości, w jakiej składniki majątku trwałego na dzień likwidacji widniały w księgach likwidowanej spółki oraz kontynuowania przyjętej przez nią metody amortyzacji.

Brzmienie art. 16g ust. 10b ustawy o CIT może jednak budzić wątpliwości: czy w sytuacji gdy aport przedsiębiorstwa (jego zorganizowanej części) został wniesiony przez innego wspólnika niż ten, który otrzymał polikwidacyjny majątek, nakaz kontynuacji wyceny również znajdzie zastosowanie? Konstrukcja przepisu wskazuje, że metoda wyceny składników majątku polikwidacyjnego nie jest zależna od udziałowca – przyczyna powstaje niejako

po stronie likwidowanej spółki. Badamy, czy dana spółka otrzymała majątek wydawany w ramach likwidacji jako przedsiębiorstwo (zorganizowaną jego część), a nie od kogo go otrzymała. Wydaje się jednak, że taka redakcja przepisów powoduje pewną nierówność pomiędzy byłymi i obecnymi wspólnikami takiej spółki.

O ile można zrozumieć, że nakaz kontynuacji wyceny majątku trwałego dotyczy wspólnika, który wniósł przedsiębiorstwo (jego zorganizowaną część) i w myśl art. 12 ust.1 pkt 7 ustawy o CIT nie wykazał z tego tytułu przychodu, o tyle trudno zrozumieć, dlaczego historia poprzednich wkładów do spółki miałaby dotyczyć nowego wspólnika.

Późniejsza sprzedaż

Opisane zasady wyceny mają również znaczenie dla ustalenia kosztów podatkowych w razie późniejszej sprzedaży otrzymanych w wyniku likwidacji składników majątku. Kosztem uzyskania przychodów ze sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych będzie ich wartość wynikająca z ksiąg podatkowych udziałowca zlikwidowanej spółki (a więc co do zasady  wartość rynkowa) pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne (art. 16 ust. 1 pkt 1b ustawy o CIT).

W przypadku sprzedaży gruntów niepodlegających amortyzacji kosztem takim będzie ich wartość początkowa z ksiąg udziałowca zlikwidowanej spółki (art. 16 ust. 1 pkt 1a ustawy o CIT).

Inne składniki

Ustawodawca nie wskazał natomiast, w jaki sposób ustalić koszt uzyskania przychodów dla innych niż środki trwałe (wartości niematerialne i prawne) składników majątku, np. udziałów, zapasów czy towarów.

Skoro wyceny wszystkich składników majątku powinno się dokonywać według ich wartości rynkowej z dnia likwidacji, również konsekwentnie ta wartość powinna być przyjęta jako podstawa do ustalenia kosztów podatkowych w przypadku zbycia lub zużycia tych składników majątku.

Potwierdzają to również organy podatkowe (tak np. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 sierpnia 2010, ILPB3/423-416/10-3/EK).

Autorka jest starszą konsultantką w Accreo Taxand