Kobieta w ciąży może pracować przed monitorem ekranowym wyłącznie przez 4 godziny dziennie. Wynika to wprost z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet ( Dz. U. Nr 114 poz. 545 z późn. zm).
Po czterech godzinach pracy przy komputerze pracodawca, ma obowiązek przenieść pracownicę do innej pracy, a jeżeli jest to niemożliwe, zwolnić ja na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy (art. 176 kodeksu pracy).
W przypadku, gdy pracodawca nie przestrzega zakazu zatrudnienia kobiet w ciąży przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, kobieta ma prawo odmówić wykonywania takiej pracy. Przy czym odmowa nie będzie stanowiła naruszenia obowiązków pracowniczych.
Dodatkowo pracodawca musi być świadomy faktu, iż zmuszanie kobiet w ciąży do pracy przy komputerze powyżej 4 godzin dziennie jest wykroczeniem zagrożonym karą grzywny. Zgodnie z art. 281 pkt 5 kodeksu pracy, kto, będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu narusza przepisy o czasie pracy lub przepisy o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudnianiu młodocianych, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
Pracownica, która będąc w ciąży pracowała przed monitorem ekranowym powyżej 4 godzin dziennie ma prawo - oprócz zawiadomienia Inspekcji Pracy - domagać się odszkodowania na zasadach ogólnych wskazanych w kodeksie cywilnym stosowanym odpowiednio do stosunku pracy w sprawach nie unormowanych przepisami prawa pracy (art. 300 Kodeksu pracy).
Opinia:
Danuta Rutkowska, Państwowa Inspekcja Pracy:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe jest przepisem aktualnie obowiązującym bez ograniczenia do konkretnego typu monitora ekranowego.
Stanowi ono implementację dyrektywy Rady z dnia 29 maja 1990 r. w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe (piąta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 87/391/EWG). Zgodnie z założeniami dyrektywy celem jest zapewnienie „wyższego poziomu ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników"; jak również aspektów ergonomicznych, które „mają szczególne znaczenie w przypadku stanowisk pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe". Warto podkreślić, że krajowe przepisy implementujące dyrektywę mają analogiczne założenie.
Należy zwrócić uwagę, że nie tylko kwestia promieniowania elektromagnetycznego miała znaczenie przy wprowadzeniu takiego ograniczenia dla kobiet ciężarnych. Ważne jest także uwzględnienie aspektów ergonomicznych, które dotyczą zagrożenia związanego z pozycją ciała przy pracy na takim stanowisku – czyli z długotrwałym utrzymywaniem wymuszonej pozycji ciała (siedzącej), często bez możliwości jej zmiany.
Czytaj też:
Zapraszamy do serwisu:
